Embed from Getty Images Ο καρκίνος του μαστού είναι, χωρίς καμία αμφιβολία, ο καρκίνος που οι γυναίκες φοβόμαστε περισσότερο. Παρά την αυξημένη ευαισθητοποίηση και ενημέρωση των γυναικών, τις εκστρατείες για την έγκαιρη ανίχνευση του και την εκτεταμένη έρευνα στον τομέα αυτό, εξακολουθούν να υπάρχουν πολλές παρανοήσεις και παραπληροφορήσεις σε μερικά ζητήματα, ενώ γιατροί και επιστημονικές οργανώσεις διαφωνούν σε άλλα.
Σε αυτό το άρθρο θα αναλύσουμε κάποιες κοινές αντιλήψεις που οι γυναίκες έχουν σχετικά με τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του μαστού. Πολλές από αυτές είναι μύθος, άλλες είναι ακόμα αμφιλεγόμενες…
1. ΚΑΝΕΙΣ ΣΤΗΝ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ ΜΟΥ ΔΕΝ ΕΙΧΕ ΚΑΡΚΙΝΟ ΤΟΥ ΜΑΣΤΟΥ, ΑΡΑ ΕΓΩ ΔΕΝ ΚΙΝΔΥΝΕΥΩ
Αν έχεις οικογενειακό ιστορικό, έχεις αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του μαστού, αλλά από όλων των καρκίνων του μαστού που εκδηλώνονται, μόνο 5 έως 10% είναι κληρονομικοί.
Εάν έχεις μια γυναίκα συγγενή πρώτου βαθμού (μητέρα, αδελφή ή κόρη) με καρκίνο του μαστού, τότε ο κίνδυνος διπλασιάζεται. Με δύο συγγενείς πρώτου βαθμού, ο κίνδυνος εμφάνισης καρκίνου του μαστού είναι 5 φορές υψηλότερος. Αν ο πάσχων συγγενής είναι άνδρας (και οι άνδρες παθαίνουν καρκίνο του μαστού, αλλά είναι πολύ σπάνιο), ο κίνδυνος εμφάνισης καρκίνου του μαστού επίσης είναι υψηλότερος, το ίδιο ισχύει όταν υπάρχει κάποια γυναίκα, π.χ. θεία ή γιαγιά, με καρκίνο του μαστού από την πλευρά του πατέρα σου. Και στις δύο αυτές περιπτώσεις ο κίνδυνος αυξάνεται, αλλά δεν είναι ξεκάθαρο κατά πόσο.
Οι περισσότερες (αλλά όχι όλες) κληρονομικές μορφές καρκίνου του μαστού προκαλούνται από ένα ελαττωματικό γονίδιο που πέρασε από τη μητέρα στο παιδί, τα πιο γνωστά από τα οποία είναι το BRCA1 και το BRCA2. Αν έχεις οικογενειακό ιστορικό καρκίνου του μαστού, μπορείς να συζητήσεις με το γιατρό σου αν θα πρέπει να κάνεις τον έλεγχο, τι σημαίνει να είσαι θετική για την παρουσία ενός γονιδίου και τι μπορείς να κάνεις γι ‘αυτό. Είναι σημαντικό να γνωρίζεις πως, ενώ μια μέση γυναίκα έχει περίπου 12% κίνδυνου εμφάνισης καρκίνου του μαστού καθ’όλη τη διάρκεια της ζωής της (δηλαδή, από 100 γυναίκες, οι 12 θα αναπτύξουν καρκίνο του μαστού κάποια στιγμή στη ζωή τους), μια γυναίκα με ένα ελαττωματικό γονίδιο έχει 45 έως 80% κίνδυνο (4 έως 8 στις 10 γυναίκες θα πάθουν καρκίνο του μαστού), ανάλογα με το γονίδιο που εμπλέκεται.
2. ΤΑ ΑΠΟΣΜΗΤΙΚΑ ΠΡΟΚΑΛΟΥΝ ΚΑΡΚΙΝΟ ΤΟΥ ΜΑΣΤΟΥ
Μια μελέτη που δημοσιεύτηκε το 2004 είχε υπονοήσει ότι τα αποσμητικά συνδέονται με καρκίνο του μαστού επειδή τα parabens που περιέχουν αυτά τα προϊόντα βρέθηκαν σε ιστό όγκων που αφαιρέθηκαν από ασθενείς με καρκίνο του μαστού. Αυτά τα ευρήματα δεν επιβεβαιώθηκαν από άλλες μελέτες, και το γεγονός ότι τα parabens βρέθηκαν εκεί, δεν σημαίνει ότι είναι η αιτία του καρκίνου του μαστού.
Το Aluminum που περιέχουν τα αποσμητικά έχει επίσης προταθεί ως ένας πιθανός καρκινογόνος παράγοντας, αλλά αυτό δεν έχει αποδειχθεί σε καμία μελέτη.
Ένας άλλος ισχυρισμός είναι ότι τα αποσμητικά προκαλούν μια συσσώρευση τοξινών επειδή μπλοκάρουν τους ιδρωτοποιούς αδένες. Αυτό είναι μια άλλη παρανόηση, καθώς οι τοξίνες εκκαθαρίζονται από τους λεμφαδένες και όχι από τους ιδρωτοποιούς αδένες.
Επιδημιολογικές μελέτες καλά σχεδιασμένες σχετικά με το θέμα αυτό δεν βρήκαν καμία σχέση μεταξύ καρκίνου του μαστού και χρήσης αντιιδρωτικού, χρήσης αποσμητικού, ή ξυρίσματος των μασχαλών.
3. ΤΑ ΣΟΥΤΙΕΝ ΜΕ ΜΠΑΝΕΛΑ ΠΡΟΚΑΛΟΥΝ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΤΟΥ ΜΑΣΤΟΥ
Έχει προταθεί (ως επί το πλείστον από φήμες μέσω e-mail και Internet) ότι τα σουτιέν, ειδικά εκείνα με μπανέλα, μπορεί να προκαλέσουν καρκίνο του μαστού λόγω της παρεμπόδισης της λεμφικής κυκλοφορίας, η οποία είναι υπεύθυνη για την εκκαθάριση διαφόρων τοξινών που μπορεί να υπάρχουν στο στήθος. Αρκετές μελέτες έχουν διεξαχθεί για να διερευνήσουν αυτό το ζήτημα, και καμία από αυτές δεν επιβεβαίωσε αυτούς τους φόβους.
4. ΔΕΝ ΚΑΝΩ ΜΑΣΤΟΓΡΑΦΙΕΣ ΕΠΕΙΔΗ ΠΡΟΚΑΛΟΥΝ ΚΑΡΚΙΝΟ
Οι μαστογραφίες συνεπάγονται έκθεση σε ακτινοβολία, αλλά η δόση που χρησιμοποιείται είναι εξαιρετικά χαμηλή. Ένα νεότερο είδος μαστογραφίας που ονομάζεται ψηφιακή μαστογραφία, περιέχει ακόμα λιγότερη ακτινοβολία. Οι απόψεις των ειδικών διίστανται ως προς το αν αυτή η χαμηλή δόση ακτινοβολίας είναι αρκετή για να αυξήσει τον κίνδυνο καρκίνου του μαστού.
Υπάρχουν ενδείξεις πως οι μαστογραφίες θα μπορούσαν να αυξάνουν τον κίνδυνο καρκίνου του μαστού σε γυναίκες που ξεκινούν να τις κάνουν σε ετήσια βάση πριν την ηλικία των 35 ετών. Αυτό αφορά ειδικά τις γυναίκες που έχουν ένα ελαττωματικό γονίδιο (όπως το BRCA), δεδομένου ότι είναι εκείνες που συνήθως ξεκινάνε ετήσιες μαστογραφίες σε νεότερη ηλικία, και ταυτόχρονα μπορεί να είναι πιο ευαίσθητες στις επιβλαβείς επιπτώσεις της ακτινοβολίας.
Για τις περισσότερες γυναίκες όμως, τα οφέλη της μαστογραφίας υπερβαίνουν κατά πολύ τους πιθανούς κινδύνους.
5. ΔΕΝ ΚΑΝΩ ΜΑΣΤΟΓΡΑΦΙΕΣ ΓΙΑΤΙ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΧΡΗΣΙΜΕΣ
Αυτό είναι ένα άλλο αμφιλεγόμενο ζήτημα που έχει τροφοδοτήσει ατελείωτες συζητήσεις μεταξύ ειδικών. Οι τακτικές μαστογραφίες δεν προλαμβάνουν, ούτε μειώνουν την εμφάνιση του καρκίνου του μαστού. Απλώς ανιχνεύουν τον καρκίνου που ήδη υπάρχει, αλλά σε πιο αρχικό στάδιο, μειώνοντας έτσι τους θανάτους από καρκίνο του μαστού κατά περίπου 17% αν γίνεται κάθε δύο έτη, ή κατά 20% αν γίνει σε ετήσια βάση. Άλλες μελέτες έχουν βρει μια μείωση κατά 30% της θνησιμότητας. Επιπλέον, δεδομένου ότι οι καρκίνοι ανιχνεύονται νωρίτερα, χρειάζονται λιγότερες μαστεκτομές, και οι περισσότερες γυναίκες μπορεί να αντιμετωπίζονται συντηρητικά, μόνο με αφαίρεση του όγκου.
Τα στοιχεία αυτά σημαίνουν πως χιλιάδες γυναίκες σώζονται χάρη στην μαστογραφία. Όμως, ορισμένοι ειδικοί θεωρούν πως η μείωση της θνησιμότητας που προσφέρει η μαστογραφία είναι “μικρή”, το οποίο οδήγησε σε έντονη σύγχυση και διαφωνίες ως προς το αν αξίζει να γίνουν μαστογραφίες, και πόσο συχνά πρέπει να γίνουν.
Οι αντίπαλοι της μαστογραφίας υποστηρίζουν επίσης ότι η εξέταση έχει ένα σημαντικό ποσοστό ψευδών θετικών (δηλαδή, υποδηλώνει κακοήθεια όταν κάτι είναι καλοήθες), με αποτέλεσμα να γίνουν άσκοπες βιοψίες μαστού, να αυξάνει το κόστος της ιατρικής περίθαλψης και να προκαλέσει επιπρόσθετο άγχος.
6. ΤΑ ΕΝΘΕΜΑΤΑ ΣΤΗΘΟΥΣ ΠΡΟΚΑΛΟΥΝ ΚΑΡΚΙΝΟ ΤΟΥ ΜΑΣΤΟΥ
Πολλές μελέτες έχουν διεξαχθεί για το θέμα αυτό, οι οποίες έχουν συμπεράνει πως τα ενθέματα στήθους δεν φαίνεται να αυξάνουν τον κίνδυνο για καρκίνο του μαστού. Το κύριο πρόβλημα με τα ενθέματα είναι ότι δυσκολεύουν την εκτέλεση αλλά και την ερμηνεία της μαστογραφίας και του υπερηχογραφήματος μαστού, με αποτέλεσμα να μην μπορεί να ανιχνευτεί ένας καρκίνου που ήδη υπάρχει.
Ένα πολύ σπάνιο είδος λεμφώματος που ονομάζεται αναπλαστικό λέμφωμα μεγάλων κυττάρων είναι πιθανόν να συνδέεται με τα ενθέματα στήθους. Επειδή αυτός ο όγκος είναι τόσο ασυνήθιστο, είναι πολύ δύσκολο να αποδειχθεί ένα αιτιολογικό ρόλο του ενθέματος.
Ένα ελαττωματικό ένθεμα της γαλλικής εταιρίας PIP συνδέθηκε με αυξημένο κίνδυνο καρκίνου του μαστού, προκάλεσε ένα τεράστιο σκάνδαλο και οδήγησε σε μαζικές αφαιρέσεις ενθεμάτων.
7. ΘΗΛΑΣΑ ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΜΟΥ, ΑΡΑ ΔΕΝ ΘΑ ΠΑΘΩ ΚΑΡΚΙΝΟ ΤΟΥ ΜΑΣΤΟΥ
Η προστατευτική επίδραση του θηλασμού είναι, στην καλύτερη των περιπτώσεων, πολύ μικρή, και φαίνεται να ισχύει κυρίως για γυναίκες που θηλάζουν (κάθε παιδί) για περισσότερο από 1 1/2 έως 2 έτη. Ο θηλασμός έχει πολλά οφέλη, τόσο για τη μητέρα όσο και το μωρό, αλλά η προστασία του κατά του καρκίνου του μαστού είναι αμφίβολη.
8. ΕΙΜΑΙ ΚΑΤΩ ΤΩΝ 40 ΕΤΩΝ, ΔΕΝ ΚΙΝΔΥΝΕΥΩ ΝΑ ΠΑΘΩ ΚΑΡΚΙΝΟ ΤΟΥ ΜΑΣΤΟΥ
Ο καρκίνος του μαστού μπορεί να εμφανισθεί και σε νεότερες γυναίκες. Από όλων των περιπτώσεων καρκίνου του μαστού, περίπου 7% διαγιγνώσκονται σε γυναίκες μικρότερες των 40 ετών. Επιπλέον, ο καρκίνος του μαστού είναι ο συχνότερος καρκίνος σε αυτή την ηλικιακή ομάδα. Αρκετές μελέτες δείχνουν ότι ο καρκίνος σε αυτές τις ηλικίες τείνει να είναι πιο επιθετικός. Το οικογενειακό ιστορικό και οι γονιδιακές μεταλλάξεις αυξάνουν τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του μαστού σε νέες γυναίκες. Άλλοι πιθανοί παράγοντες είναι η μακροχρόνια χρήση αντισυλληπτικών δισκίων και η μεγάλη κατανάλωση ζωικών λιπών στην διατροφή. Παρά το γεγονός ότι η μαστογραφία δεν συνιστάται σε αυτή την ηλικία εκτός και αν υπάρχει οικογενειακό ιστορικό, καλό θα ήταν να γίνει μια ψηλάφηση μαστού από γιατρό τουλάχιστον μια φορά το χρόνο.
9. ΕΙΜΑΙ ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΗ ΤΩΝ 70 ΕΤΩΝ, ΔΕΝ ΧΡΕΙΑΖΕΤΑΙ ΠΙΑ ΝΑ ΚΑΝΩ ΜΑΣΤΟΓΡΑΦΙΑ
Η συχνότητα εμφάνισης του καρκίνου του μαστού συνδέεται στενά με την ηλικία: όσο μεγαλύτερη είναι μια γυναίκα, τόσο υψηλότερος ο κίνδυνος καρκίνου του μαστού.
Από καταγραφή που έγινε στην Αγγλία, κατά μέσο όρο το 80% των περιπτώσεων καρκίνου του μαστού διαγιγνώσκονται σε γυναίκες άνω των 50 ετών, και περίπου ένα τέταρτο (24%) σε γυναίκες ηλικίας 75 ετών και άνω. Οι καρκίνοι σε αυτές τις ηλικίες όμως, τείνουν να είναι λιγότερο επιθετικοί. Δεν υπάρχει συμφωνία για το πότε πρέπει οι γυναίκες να σταματήσουν να κάνουν μαστογραφίες. Στον Ηνωμένο Βασίλειο, οι γυναίκες αυτής της ηλικιακής ομάδας καλούνται για μαστογραφία κάθε τρία χρόνια, στις ΗΠΑ οι περισσότεροι ειδικοί θεωρούν ότι δεν υπάρχει ανώτατο όριο ηλικίας για την μαστογραφία, γιατί πολλές μελέτες δείχνουν ότι ακόμη και οι γυναίκες μεγαλύτερης ηλικίας επωφελούνται από αυτήν.
10. ΕΧΩ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΤΟΥ ΜΑΣΤΟΥ, ΔΕΝ ΜΠΟΡΩ ΝΑ ΚΑΝΩ ΤΙΠΟΤΑ ΓΙΑ ΝΑ ΜΕΙΩΣΩ ΤΙΣ ΠΙΘΑΝΟΤΗΤΕΣ ΕΜΦΑΝΙΣΗΣ ΤΟΥ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΣΕ ΕΜΕΝΑ
Το γεγονός ότι κάποιος στην οικογένειά σου είχε καρκίνο του μαστού δεν σημαίνει ότι θα το πάθεις και εσύ. Ο γενετικός έλεγχος μπορεί να σε βοηθήσει να καταλάβεις τι πιθανότητες εμφάνισης καρκίνου έχεις και θα σου επιτρέπουν να κάνεις επιλογές για το μέλλον σου. Μερικές μελέτες έχουν δείξει ότι μια διατροφή χαμηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά, η σωματική άσκηση και η μείωση της κατανάλωσης αλκοόλ μπορεί να μειώνουν τον κίνδυνο καρκίνου του μαστού.
Αν είσαι στην ομάδα υψηλού κινδύνου θα πρέπει να κάνεις τακτικά ψηλάφηση μαστού και άλλες εξετάσεις, όπως μαστογραφία, υπερηχογράφημα και πιθανόν μαγνητική τομογραφία μαστού (MRI). Οι εξετάσεις αυτές μπορεί να σε βοηθήσουν να βρεις τον καρκίνο, αν εκδηλωθεί, σε πολύ πρώιμο στάδιο.
Ένα φάρμακο που ονομάζεται ταμοξιφαίνη μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο εμφάνισης του καρκίνου σε ορισμένες γυναίκες , αν και απαιτείται περισσότερη έρευνα για να διευκρινιστεί ποιες θα είναι εκείνες που θα επωφεληθούν από αυτή τη θεραπεία. Πολλά έχουν ειπωθεί τον τελευταίο καιρό σχετικά με την προφυλακτική διπλή μαστεκτομή. Αυτή είναι πράγματι μια λογική επιλογή για γυναίκες με πολύ υψηλό κίνδυνο, διότι μπορεί να μειώσει τις πιθανότητες εμφάνισης του καρκίνου του μαστού κατά περισσότερο από 90%, συνήθως με άριστα αισθητικά αποτελέσματα.
11. ΕΧΩ ΜΙΚΡΟ ΣΤΗΘΟΣ, ΣΥΝΕΠΩΣ ΕΧΩ ΜΙΚΡΟ ΚΙΝΔΥΝΟ ΓΙΑ ΚΑΡΚΙΝΟ ΤΟΥ ΜΑΣΤΟΥ
Για χρόνια θεωρούνταν πως δεν υπάρχει σχέση μεταξύ του μεγέθους του στήθους και του κινδύνου εμφάνισης καρκίνου του μαστού. Ωστόσο, ορισμένες πρόσφατες μελέτες έχουν αμφισβητήσει αυτή την παλιά αντίληψη: οι γυναίκες με πολύ μεγάλο στήθος, εκτός του ότι είναι πιο δύσκολο να εξεταστούν, φαίνεται να έχουν αυξημένο κίνδυνο καρκίνου του μαστού.
Αυτό δεν σημαίνει ότι οι γυναίκες με μικρό στήθος είναι ασφαλείς. Όλες οι γυναίκες με οποιοδήποτε μέγεθος στήθους θα πρέπει να υποβληθούν σε προσυμπτωματικό έλεγχο για καρκίνου του μαστού.
12. ΕΧΩ ΠΥΚΝΟΥΣ ΜΑΣΤΟΥΣ, ΓΙ’ΑΥΤΟ ΕΧΩ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΠΙΘΑΝΟΤΗΤΕΣ ΝΑ ΕΧΩ ΚΑΡΚΙΝΟ ΤΟΥ ΜΑΣΤΟΥ
Ο μαστός αποτελείται από λιπώδη, ινώδη και αδενικό ιστό. Οι πυκνοί μαστοί (όπως φαίνονται στη μαστογραφία) έχουν περισσότερο αδενικό και ινώδη ιστό και λιγότερο λιπώδη ιστό.
Είναι αμφιλεγόμενο αν η πυκνότητα του μαστού είναι ένας ανεξάρτητος παράγοντας κινδύνου για καρκίνο, αλλά οι περισσότερες μελέτες συμφωνούν ότι οι γυναίκες με πυκνούς μαστούς έχουν 1,2 έως 6 φορές υψηλότερο κίνδυνο καρκίνου του μαστού από τις γυναίκες με μέτρια πυκνότητα. Αυτό που είναι σαφές είναι ότι οι πυκνοί μαστοί κάνουν την ανίχνευση του καρκίνου πιο δύσκολη. Διάφοροι παράγοντες μπορεί να επηρεάσουν την πυκνότητα του μαστού, όπως η ηλικία, η εμμηνόπαυση, ορμονικές θεραπείες, η εγκυμοσύνη και η κληρονομικότητα.
Αν σ’ενδιαφέρει να μάθεις περισσότερα σχετικά με τον κίνδυνο καρκίνου του μαστού, μπορείς να διαβάσεις αυτό το άρθρο (στα Αγγλικά) της American Cancer Society εδώ.
Βιβλιογραφία
When to Get a Screening Mammogram. Web MD
Poly Implant Prothèse. Wikipedia.org
Breast Cancer Risk in American Women. National Cancer Institute
Breast cancer incidence statistics. Cancer Research UK
No Upper Age Limit for Mammograms: Women 80 and Older Benefit. Breast Cancer.org
Photo Credits
Intro: Getty images; 1. Dave, Flickr.com; 2. belle-belle-belle.com; 3. avonshop.co.uk; 4. media2.s-nbcnews.com; 5. verdevalleymedicalcenter.com; 6. FDA.gov; 7. cdn.sheknows.com; 8. Kira Westland, Flickr.com; 9. sublime-beauty.net; 10. torontosun.com; 11. cdn.sheknows.com; 12. i.ytimg.com.
Woman 2 women 
Pingback: ΘΥΜΑ ΤΗΣ ΜΟΔΑΣ; 14 FASHION TRENDS ΠΟΥ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΒΛΑΠΤΟΥΝ ΤΗΝ ΥΓΕΙΑ ΜΑΣ | woman 2 women