ΣΩΣΤΟ Η ΛΑΘΟΣ; ΜΥΘΟΙ ΚΑΙ ΑΛΗΘΕΙΕΣ ΓΙΑ ΤΑ ΑΝΤΙΣΥΛΛΗΠΤΙΚΑ ΧΑΠΙΑ

Όταν εισήχθη στη δεκαετία του ’60, το αντισυλληπτικό χάπι έγινε σύμβολο της γυναικείας απελευθέρωσης

Το αντισυλληπτικό χάπι έκανε την εμφάνισή του πριν από 50 χρόνια. Αναδυόμενο σε μια περίοδο κοινωνικών και πολιτικών αναταραχών, έδωσε στις γυναίκες τη δυνατότητα να επιλέξουν πώς και πότε να κάνουν οικογένεια και να απολαμβάνουν τη σεξουαλική τους ζωή. Δεν είναι απορίας άξιον λοιπόν που το χάπι θεωρείται μία από τις μεγαλύτερες επιστημονικές εφευρέσεις του 20ού αιώνα και αποτελεί ένα από τα πιο εμβληματικά σύμβολα της γυναικείας απελευθέρωσης.

Από την αρχή όμως για την επαναστατική αυτή μέθοδο αντισύλληψης υπήρξε διχασμός. Ορισμένοι πίστευαν πως θα δημιουργούσε “μια κοινωνία με αχαλίνωτη σεξουαλικότητα, ικανή να υπονομεύσει τα θεμέλια της οικογένειας”. Άλλοι φοβόντουσαν πιθανές βλαβερές επιπτώσεις στα τέκνα των γυναικών που τα ελάμβαναν.

Πενήντα χρόνια αργότερα, το χάπι παραμένει πιο αμφιλεγόμενο από ποτέ και – παραδόξως – όλο και περισσότερες γυναίκες “ελευθερώνονται” από τον “απελευθερωτή” τους: η δημοτικότητα του χαπιού είναι σε ελεύθερη πτώση, μια τάση που παρατηρείται σε πολλές χώρες. Οι λόγοι για αυτή τη μετατόπιση είναι πολλοί, αλλά ο φόβος για πιθανές παρενέργειες φαίνεται ότι είναι αυτός που τις απασχολεί περισσότερο. Αναμφισβήτητα, το διαδίκτυο και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, με την αναφορά αμέτρητων προσωπικών ιστοριών με δραματικούς τίτλους και την εξάπλωση πολυάριθμων φημών, έχουν επηρεάσει αρνητικά την αντίληψη των γυναικών όσον αφορά τους κινδύνους του χαπιού. Όμως είναι οι φόβοι αυτοί βάσιμοι; Πόσο επικίνδυνο είναι το χάπι; Τι είναι αλήθεια και τι είναι ψέμα;

Ας δούμε τι απαντά η επιστήμη στις πιο συνηθισμένες φήμες σχετικά με το αντισυλληπτικό χάπι …

1) Το αντισυλληπτικό χάπι βλάπτει τη γονιμότητα

ΛΑΘΟΣ. Πολλές μελέτες έχουν τεκμηριώσει ξεκάθαρα  ότι η ορμονική αντισύλληψη δεν προκαλεί στειρότητα. Ενίοτε η γονιμότητα καθηστερεί να επανέλθει πλήρως μέχρι και 6 μήνες μετά τη διακοπή του αντισυλληπτικού δισκίου, αλλά ένα χρόνο μετά την διακοπή του, οι γυναίκες που προσπαθούν να συλλάβουν είναι εξίσου πιθανό να μείνουν έγκυες (80%) με αυτές που δεν έχουν πάρει ποτέ το χάπι. Μάλιστα, σε ορισμένες περιπτώσεις μακροχρόνιας χρήσης ενδέχεται να υπάρχει αυξημένη πιθανότητα εγκυμοσύνης εντός 6-12 μηνών μετά από τη διακοπή του.

Επιπλέον, η ορμονική αντισύλληψη συμβάλλει στην διατήρηση της γονιμότητας επειδή προστατεύει από τη φλεγμονώδη νόσο της πυέλου, την ενδομητρίωση, την έκτοπη κύηση, τις κύστεις των ωοθηκών, τον καρκίνο των ωοθηκών και της μήτρας (βλέπε παρακάτω).

2) Το χάπι μειώνει τη σεξουαλική επιθυμία

ΛΑΘΟΣ (ΩΣ ΕΠΙ ΤΟ ΠΛΕΙΣΤΟΝ). Στις περισσότερες περιπτώσεις, τα αντισυλληπτικά χάπια δεν επηρεάζουν τη σεξουαλική επιθυμία: από 10 γυναίκες που παίρνουν το χάπι, 7 δεν παρατηρούν καμία αλλαγή στη σεξουαλική τους επιθυμία, 2 έχουν αυξημένη λίμπιντο και 1 παρουσιάζει λιγότερη όρεξη για σεξ.

Πρόσφατα, μια μελέτη έδειξε ότι το χάπι δεν “σκοτώνει” την επιθυμία για σεξ: οι συναφείς παράγοντες, όπως η σχέση με τον σύντροφο, το άγχος, η κόπωση, τα οικογενειακά προβλήματα, ο πρόσφατος τοκετός, έχουν πιο σημαντικό αντίκτυπο στη σεξουαλική επιθυμία από τον τύπο αντισύλληψης που χρησιμοποιείται.

3) Το αντισυλληπτικό χάπι παχαίνει

ΛΑΘΟΣ (ΩΣ ΕΠΙ ΤΟ ΠΛΕΙΣΤΟΝ). Μια πρόσφατη μεγάλη επιστημονική αναθεώρηση επιβεβαίωσε ότι τα αντισυλληπτικά χάπια δεν προκαλούν αύξηση βάρους στις περισσότερες γυναίκες. Σε ορισμένες περιπτώσεις, με την έναρξη της λήψης του χαπιού μπορεί να υπάρχει μια προσωρινή αύξηση βάρους λόγω κατακράτησης υγρών, η οποία συνήθως υποχωρεί στους 2 με 3 μήνες.

Το σωματικό βάρος πολλών γυναικών μεταβάλλεται συχνά λόγω διαφόρων αλλαγών στον τρόπο ζωής τους. Επειδή αυτές οι αλλαγές στο βάρος είναι τόσο συνηθισμένες, πολλές γυναίκες το αποδίδουν, εσφαλμένα, στη χρήση του χαπιού.

4) Το χάπι αυξάνει τον κίνδυνο θρόμβωσης

ΣΩΣΤΟ. Ήδη από τη δεκαετία του ’60 γνωρίζουμε ότι τα συνδυασμένα αντισυλληπτικά χάπια αυξάνουν τον κίνδυνο φλεβικής θρόμβωσης, δηλαδή του σχηματισμού ενός πήγματος αίματος που φράζει μια φλέβα, η οποία είναι μια σοβαρή και δυνητικά θανατηφόρα επιπλοκή. Τα συνδυασμένα αντισυλληπτικά περιέχουν συνθετικές εκδοχές των ορμονών οιστρογόνου και προγεστερόνης. Είναι κυρίως το οιστρογόνο που προκαλεί φλεβική θρόμβωση, αλλά τα τελευταία χρόνια έγινε γνωστό ότι και ορισμένες μορφές προγεστερόνης αυξάνουν τον κίνδυνο φλεβοθρόμβωσης. Πράγματι, οι πιο “σύγχρονες” μορφές του συνδυασμένου χαπιού – οι αποκαλούμενες τρίτης και τέταρτης γενιάς – που περιέχουν γεστοδένη, δεσογεστρέλη και δροσπιρενόνη, συνδέονται με υψηλότερο κίνδυνο θρόμβωσης.

Ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκων (EMA) αναφέρει ότι η συχνότητα εμφάνισης θρόμβωσης ανά 100.000 γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας είναι η εξής:

  • 5 έως 10 για μη έγκυες γυναίκες που δεν χρησιμοποιούν αντισυλληπτικά δισκία,
  • 20 για γυναίκες που χρησιμοποιούν το συνδυασμένο χάπι παλαιάς (δεύτερης) γενιάς, που περιέχει λεβονοργεστρέλη,
  • 40 για γυναίκες που παίρνουν χάπια τρίτης και τέταρτης γενιάς.

Γνωστοί παράγοντες κινδύνου για φλεβική θρόμβωση είναι το κάπνισμα, η υψηλή αρτηριακή πίεση, η παχυσαρκία, η ηλικία άνω των 35 ετών και η οικογενειακή ή προσωπική ιστορία καρδιαγγειακών νοσημάτων. Όμως ένας ειδικός εργαστηριακός έλγχος μπορεί να ελαχιστοποιήσει τις πιθανότητες φλεβικής θρόμβωσης τόσο από τους προαναφερθέντες παράγοντες κινδύνου, όσο και από την λήψη αντισυλληπτικού χαπιού ή της κύησης. Αλλά για αυτό καλό είναι να συμβουλευτείτε τον ιατρό σας.

Ενώ τα στοιχεία αυτά σε πρώτη ανάγνωση μπορεί να φαίνονται τρομακτικά, θα πρέπει να λαμβάνουμε υπόψη πως:

  • Ελλείψει παραγόντων κινδύνου, το ρίσκο θρόμβωσης είναι πολύ χαμηλό.
  • Ο κίνδυνος θνησιμότητας από θρόμβωση είναι περίπου 1%. Συνεπώς, οι πιθανότητες για μια γυναίκα να πεθάνει ως αποτέλεσμα ενός θρόμβου που οφείλεται στη χρήση του χαπιού είναι περίπου 2 έως 4 ανά ένα εκατομμύριο γυναίκες.
  • Ο κίνδυνος θρόμβωσης παραμένει σημαντικά χαμηλότερος από εκείνον που σχετίζεται με την εγκυμοσύνη και τον τοκετό (ο οποίος εκτιμάται στο 1 στις 1000-2000 γεννήσεις).
  • Μάλιστα, όταν το 1995 στο Ηνωμένο Βασίλειο δόθηκε προειδοποίηση σχετικά με τον αυξημένο κίνδυνο θρόμβωσης με τα χάπια τρίτης γενιάς, η ανακοίνωση αυτή προκάλεσε πανικό και οδήγησε πολλές γυναίκες να σταματήσουν το χάπι, με αποτέλεσμα να αυξηθούν σημαντικά οι γεννήσεις και οι αμβλώσεις την επόμενη χρονιά.

Συνοπτικά, οι πιθανότητες εμφάνισης θρομβωτικού επεισοδίου με την λήψη αντισυλληπτικών δισκίων είναι πολύ χαμηλές, ιδιαίτερα με συνδυασμένα χάπια που περιέχουν χαμηλή δόση οιστρογόνου (30 μικρογραμμάρια ή μικρότερη) και προγεστερόνη παλαιάς γενιάς (όπως η λεβονοργεστρέλη). Αυτή η μορφή αντισυλληπτικού χαπιού, δυστυχώς, δεν κυκλοφορεί στην Ελλάδα.

Το χάπι που περιέχει μόνο προγεστερόνη (“minipill”), είναι μια μορφή από του στόματος αντισύλληψης με χαμηλή δόση προγεστερόνης, το οποίο δεν περιέχει καθόλου οιστρογόνα. Παρόλο που η αποτελεσματικότητά του είναι ελαφρώς χαμηλότερη σε σύγκριση με το συνδυασμένο χάπι, το minipill δεν αυξάνει τον κίνδυνο φλεβικής θρομβοεμβολής ή αρτηριακών θρομβωτικών επεισοδίων (βλ. παρακάτω). Δυστυχώς ούτε αυτά τα χάπια κυκλοφορούν στην Ελλάδα.

5) Το χάπι αυξάνει τον κίνδυνο εμφράγματος και εγκεφαλικού

ΣΩΣΤΟ. Μια πρόσφατη μεγάλη μελέτη ανασκόπησης σχετικά με τα αρτηριακά αγγειακά ατυχήματα (έμφραγμα του μυοκαρδίου και ισχαιμικό αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο) που σχετίζονται με το χάπι έδειξε ότι ο συνολικός κίνδυνος αρτηριακής θρόμβωσης αυξήθηκε κατά 60% στις γυναίκες που χρησιμοποιούσαν αντισυλληπτικά χάπια σε σύγκριση με μη χρήστες. Σε αντίθεση με την φλεβική θρόμβωση, ο κίνδυνος δεν διέφερε ανάλογα με τον τύπο της συνθετικής προγεστερόνης. Ωστόσο, ήταν διπλάσιο σε γυναίκες που έπαιρναν χάπια με υψηλότερες δόσεις οιστρογόνων (τα παλαιότερα σκευάσματα αντισυλληπτικών χαπιών).

Συνεπώς, το συνδυασμένο χάπι που περιέχει λεβονοργεστρέλη και χαμηλή δόση οιστρογόνο (30 μg ή λιγότερο) είναι η ασφαλέστερη μορφή από του στόματος ορμονικής αντισύλληψης. Το minipill είναι επίσης μια καλή επιλογή σε γυναίκες υψηλού κινδύνου (βλ. προηγουμένως).

6) Οι γυναίκες που καπνίζουν δεν πρέπει να πάρουν το χάπι

ΣΩΣΤΟ. Υπάρχουν κάποιες ενδείξεις ότι το κάπνισμα μπορεί να μειώσει την αποτελεσματικότητα της ορμονικής αντισύλληψης. Οι καπνίστριες που παίρνουν το χάπι εμφανίζουν πιο συχνά αιμορραγία σε σχέση με γυναίκες που δεν καπνίζουν, γεγονός που θα μπορούσε να σηματοδοτήσει ότι η αποτελεσματικότητα του χαπιού είναι ελαττωμένη. Πρέπει όμως να διεξαχθούν περισσότερες μελέτες για να κατανοηθεί καλύτερα η επίδραση του καπνίσματος στη δράση του χαπιού.

Αλλά αυτό που γνωρίζουμε σίγουρα είναι πως οι καπνίστριες που λαμβάνουν συνδυασμένα αντισυλληπτικά χάπια έχουν αυξημένο κίνδυνο φλεβικής θρόμβωσης και καρδιακής νόσου (βλ. παραπάνω). Αυτός ο κίνδυνος είναι μεγαλύτερος για τις γυναίκες που καπνίζουν περισσότερα από 15 τσιγάρα την ημέρα, είναι ηλικίας άνω των 35 ετών ή παίρνουν σκευάσματα με υψηλά επίπεδα οιστρογόνων.

Αν είστε μικρότερη των 35 ετών και καπνίζετε, θα πρέπει να είστε ιδιαίτερα προσεκτική σχετικά με τη χρήση του αντισυλληπτικού χαπιού, και η απόφαση να το πάρετε θα πρέπει να εξατομικεύεται, λαμβάνοντας υπόψη άλλους παράγοντες κινδύνου όπως το προσωπικό και οικογενειακό ιστορικό υπέρτασης, υψηλής χοληστερόλης ή καρδιακών παθήσεων. Οι καπνίστριες ηλικίας 35 ετών και πάνω δεν πρέπει να λαμβάνουν το συνδυασμένο αντισυλληπτικό χάπι.

Αν καπνίζετε, μπορείτε να επιλέξετε το minipill, το οποίο δεν φαίνεται να αυξάνει τον κίνδυνο φλεβικής θρομβοεμβολής ή αρτηριακών θρομβωτικών επεισοδίων. Διαφορετικά θα πρέπει να συζητήσετε με το ιατρό σας σχετικά με μια άλλη αντισυλληπτική μέθοδο, όπως το ενδομήτριο σπείραμα (“σπιράλ”).

7) Το χάπι προκαλεί αλλαγές στη διάθεση και κατάθλιψη

ΑΜΦΙΛΕΓΟΜΕΝΟ. Οι περισσότερες μελέτες δεν έχουν δείξει καμία επίδραση του χαπιού στην κατάθλιψη και στις αλλαγές της διάθεσης. Μάλιστα, ορισμένες μελέτες έχουν βρει ακόμη και μία προστατευτική δράση. Το 2016, μια εκτεταμένη ανασκόπηση της ορμονικής αντισύλληψης και των αλλαγών στη διάθεση επιβεβαίωσε τα υπάρχοντα στοιχεία και κατέληξε στο συμπέρασμα ότι “… οι αρνητικές αλλαγές στη διάθεση είναι σπάνιες και η συνδυασμένη ορμονική αντισύλληψη μπορεί να χορηγηθεί με ασφάλεια”.

Ωστόσο, άλλη πρόσφατη δημοσίευση έρχεται να αμφισβητήσει αυτόν τον ισχυρισμό. Δανοί ερευνητές εξέτασαν τα αρχεία περισσότερων από ένα εκατομμύριο γυναικών που χρησιμοποιούσαν ορμονική αντισύλληψη. Διαπίστωσαν ότι οι γυναίκες που παίρνανε το συνδυασμένο χάπι είχαν 23% αυξημένες πιθανότητες να χρειαστεί να πάρουν αντικαταθλιπτικά φάρμακα σε σχέση με εκείνες που δεν έλαβαν ορμονική αντισύλληψη. Για όσες χρησιμοποιούσαν το minipill (και άλλες μεθόδους που περιέχουν μόνο προγεστερόνη, όπως το ορμονικό σπιράλ), ο κίνδυνος ήταν 34% μεγαλύτερος. Αυξήθηκε ακόμα περισσότερο, έως και 80% για τα κορίτσια ηλικίας 15 έως 19 ετών στο συνδυασμένο χάπι.

Υπάρχουν μερικά σημαντικά σημεία που θα πρέπει να ληφθούν υπόψη για αυτά τα αποτελέσματα:

  • Η κατάθλιψη είναι μια περίπλοκη κατάσταση, η αιτία της οποίας δεν είναι ακόμη τελείως κατανοητή. Διάφοροι παράγοντες φαίνεται να παίζουν ρόλο: γενετικοί, περιβαλλοντικοί, ψυχολογικοί και κοινωνικοί. Επομένως, είναι πολύ δύσκολο να αξιολογηθεί η σχέση μεταξύ κατάθλιψης και ορμονικής αντισύλληψης.
  • Η μελέτη της Δανίας δεν αποδεικνύει ότι οι ορμόνες είναι υπεύθυνες για την κατάθλιψη – η “συσχέτιση” δεν σημαίνει απαραίτητα “αιτιώδη συνάφεια”.
  • Ο κίνδυνος διάγνωσης της κατάθλιψης αυξάνεται στους δύο έως τρεις πρώτους μήνες της χρήσης αντισυλληπτικών, αλλά μετά αρχίζει να ελαττώνεται.
  • Ακόμη και αν επιβεβαιωθούν αυτά τα ευρήματα, ο αριθμός των προσβεβλημένων γυναικών παραμένει μικρός: 2,2 στις 100 γυναίκες που χρησιμοποιούν αντισυλληπτικά χάπια παθαίνουν κατάθλιψη, σε σύγκριση με 1,7 στις 100 που δεν τα παίρνουν.

Συμπερασματικά, το χάπι μπορεί να έχει αντίκτυπο στη διάθεση ορισμένων γυναικών, αλλά χρειάζεται περαιτέρω έρευνα για να διαπιστωθεί εάν τα ορμονικά αντισυλληπτικά είναι πράγματι η αιτία κατάθλιψης και αλλαγών της διάθεσης.

8) Το χάπι είναι 100% αξιόπιστο

ΛΑΘΟΣ. Θεωρητικά, με τέλεια χρήση, το χάπι είναι 99,7% αποτελεσματικό στην πρόληψη μιας ανεπιθύμητης εγκυμοσύνης. Ωστόσο, υπάρχουν πολλοί παράγοντες που ενδέχεται να επηρεάσουν την αποτελεσματικότητα του χαπιού: μη τυπική χρήση (ξεχάσατε να το πάρετε, δεν το παίρνετε σωστά), ορισμένα φάρμακα ή ιατρικά προβλήματα, κλπ… Επομένως, όταν πρόκειται για πραγματικές συνθήκες, το χάπι είναι περίπου 92% αποτελεσματικό: περίπου 8 στις 100 γυναίκες που παίρνουν το συνδυασμένο χάπι θα μείνουν έγκυες σε ένα χρόνο.

Σε κάθε περίπτωση, το αντισυλληπτικό χάπι παραμένει μια από τις πιο αξιόπιστες μεθόδους αντισύλληψης.

9) Εάν παίρνεις το χάπι δεν χρειάζεται το προφυλακτικό

ΛΑΘΟΣ. Μια έρευνα που διεξήχθη στη Γαλλία έδειξε ότι “… μία στις δέκα νέες γυναίκες ηλικίας 15 έως 20 ετών δεν γνωρίζει ότι το χάπι δεν προστατεύει από τον ιό HIV και τις σεξουαλικά μεταδιδόμενες λοιμώξεις”. Όπως αναφέρθηκε προηγουμένως, το χάπι είναι πολύ αποτελεσματικό για την αποτροπή μιας ανεπιθύμητης εγκυμοσύνης, αλλά δεν προσφέρει καθόλου προστασία για σεξουαλικά μεταδιδόμενα νοσήματα. Στην πραγματικότητα, η μόνη αντισυλληπτική μέθοδος που προστατεύει από τις σεξουαλικά μεταδιδόμενες λοιμώξεις είναι το προφυλακτικό. Διαβάστε περισσότερα εδώ.

10) Το αντισυλληπτικό χάπι προκαλεί καρκίνο

ΣΩΣΤΟ ΚΑΙ ΛΑΘΟΣ. Το χάπι πιθανώς αυξάνει τον κίνδυνο ορισμένων μορφών καρκίνου, αλλά προστατεύει από άλλους. Συνολικά, με τη χρήση αντισυλληπτικών δισκίων μειώνεται ο κίνδυνος καρκίνου του ενδομητρίου και των ωοθηκών, ενώ ο κίνδυνος καρκίνου του μαστού και τραχήλου της μήτρας ενδέχεται να είναι αυξημένος.

Η προστατευτική δράση ενάντια στον καρκίνο των ωοθηκών και του ενδομητρίου (το κάλυμμα της κοιλότητας της μήτρας) έχει αποδειχθεί συστηματικά σε πολλές μελέτες. Αυτή η επίδραση αυξάνεται με το χρονικό διάστημα που χρησιμοποιούνται τα αντισυλληπτικά χάπια και συνεχίζεται για πολλά χρόνια αφού η γυναίκα σταματήσει να τα παίρνει.

Η μακροχρόνια χρήση αντισυλληπτικών από το στόμα σχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο καρκίνου του τραχήλου της μήτρας. Αυτή η συσχέτιση δεν είναι πλήρως κατανοητή, καθώς σχεδόν όλοι οι καρκίνοι του τραχήλου της μήτρας προκαλούνται από ορισμένους τύπους του ιού του ανθρώπινου θηλώματος (HPV). Ενδεχομένως, οι γυναίκες που παίρνουν το χάπι δεν χρησιμοποιούν συστηματικά προφυλακτικό, αυξάνοντας έτσι τον κίνδυνο να εκτεθούν στον HPV.

Μια μετανάλυση 70 μελετών έδειξε αυξημένο κίνδυνο καρκίνου του μαστού στις γυναίκες που λαμβάνουν ή πήραν πρόσφατα ορμονική αντισύλληψη. Ο κίνδυνος ήταν υψηλότερος για τις γυναίκες που άρχισαν να χρησιμοποιούν τα αντισυλληπτικά ως έφηβες. Ωστόσο, 10 χρόνια μετά την παύση της χρήσης τους, ο κίνδυνος ήταν αντίστοιχος με εκείνος των γυναικών που δεν τα είχαν χρησιμοποιήσει ποτέ.

Εφόσον οι περισσότερες μελέτες που έχουν γίνει έχουν αξιολογήσει κυρίως τα παλαιότερα χάπια με μεγαλύτερες δόσεις ορμονών, μέχρι πρότινος πιστεύαμε πως τα χάπια νεότερης γενιάς που διατίθενται τα τελευταία χρόνια θα ήταν ασφαλέστερα όσον αφορά τον κίνδυνο καρκίνου του μαστού. Ωστόσο, μια νέα μελέτη από τη Δανία διαπίστωσε ότι ακόμη και με τα σημερινά χάπια, οι χρήστες ορμονικής αντισύλληψης παρουσίασαν αύξηση κατά 20% του κινδύνου εμφάνισης καρκίνου του μαστού σε σύγκριση με μη χρήστες. Οι πιθανότητες ήταν μεγαλύτερες μεταξύ των γυναικών που χρησιμοποίησαν ορμόνες για περισσότερο από 10 χρόνια. Ο κίνδυνος ήταν παρόμοιος σε μέγεθος με αυτόν των παλαιότερων τύπων χαπιών.

Το αν η χρήση αντισυλληπτικών από το στόμα αυξάνει τον κίνδυνο καρκίνου του ήπατος δεν είναι σαφές: ενώ μερικές μελέτες διαπίστωσαν περισσότερες περιπτώσεις ηπατοκυτταρικού καρκινώματος (ενός τύπου καρκίνου του ήπατος) σε γυναίκες που πήραν το χάπι για περισσότερο από 5 χρόνια, άλλες δεν επιβεβαίωσαν αυτόν τον συσχετισμό.

Η ορμονική αντισύλληψη φαίνεται ότι έχει προστατευτική επίδραση στον καρκίνο του παχέος εντέρου, αλλά αυτό δεν έχει ακόμη αποδειχθεί με βεβαιότητα.

Δεδομένου ότι το χάπι φαίνεται να μειώνει τη συχνότητα ορισμένων καρκίνων και να αυξάνει τον κίνδυνο άλλων, ανακύπτει μια ενδιαφέρουσα ερώτηση: Το χάπι αυξάνει τον συνολικό κίνδυνο καρκίνου; Η απάντηση είναι ΟΧΙ. Μια πρόσφατα μελέτη ανέλυσε επιδημιολογικά δεδομένα περισσότερων από 40.000 γυναικών που παρακολουθήθηκαν για περισσότερο από 40 χρόνια. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι οι χρήστες από του στόματος αντισυλληπτικών προστατεύονται από τον καρκίνο του παχέος εντέρου, του ενδομητρίου και των ωοθηκών, και αυτό το ευεργετικό αποτέλεσμα διαρκεί για πολλά χρόνια μετά τη διακοπή του χαπιού. Αντιθέτως, παρατηρήθηκε αυξημένος κίνδυνος καρκίνου του μαστού και τραχήλου της μήτρας με τωρινή και πρόσφατη λήψη του χαπιού, κίνδυνος που φαίνεται να χάνεται εντός περίπου 5 ετών μετά τη διακοπή της αντισύλληψης από το στόμα, χωρίς να υπάρχει αυξημένος κίνδυνος με το χρόνο. Αυτά τα αποτελέσματα είναι καθησυχαστικά και παρέχουν ισχυρές αποδείξεις ότι οι περισσότερες γυναίκες δεν εκτίθενται σε μακροχρόνιο κίνδυνο καρκίνου εάν επιλέξουν να χρησιμοποιήσουν από του στόματος αντισύλληψη. Μάλιστα, πολλές γυναίκες είναι πιθανόν ακόμη και να προστατευθούν.

11) Το χάπι έχει πολλές ενοχλητικές παρενέργειες

ΣΩΣΤΟ ΚΑΙ ΛΑΘΟΣ. Ορισμένες γυναίκες δεν θέλουν να πάρουν το χάπι επειδή φοβούνται ενοχλητικά συμπτώματα. Πράγματι, το αντισυλληπτικό χάπι είναι ένα φάρμακο, και ως εκ τούτου ενδέχεται να προκαλέσει παρενέργειες.

Οι πιο συχνές ανεπιθύμητες ενέργειες που σχετίζονται με τη χρήση συνδυασμένων αντισυλληπτικών δισκίων περιλαμβάνουν αλλαγές στην περίοδο, ναυτία, πρήξιμο ή πόνο του στήθους, πονοκέφαλο, αμηνόρροια (να μην έρθει καθόλου η περίοδος), εκκρίσεις από τον κόλπου και διαταραχές της όρασης σε γυναίκες που φοράνε φακούς επαφής. Σε σπάνιες περιπτώσεις μπορεί να υπάρχουν μείωση της σεξουαλικής επιθυμίας, αλλαγές στη διάθεση, ή προσωρινή αύξηση βάρους λόγω κατακράτησης υγρών (βλ. παραπάνω). Γενικά, αυτές οι ανεπιθύμητες ενέργειες δεν αποτελούν σημάδι ασθένειας και συνήθως υποχωρούν εντός των πρώτων μηνών από τη έναρξη της λήψης του χαπιού.

Ενώ ορισμένες γυναίκες ενδέχεται να παρουσιάσουν ενοχλητικά συμπτώματα, είναι σημαντικό να αναφέρουμε πως το χάπι παρέχει και πολλά οφέλη για την υγεία:

  • Μειωμένος κίνδυνος ορισμένων μορφών καρκίνου (βλ. παραπάνω)
  • Βελτιωμένη οστική πυκνότητα (αποφυγή οστεοπόρωσης σε μεγαλύτερες γυναίκες)
  • Προστασία από τη φλεγμονώδη νόσο της πυέλου
  • Πρόληψη κύστεων των ωοθηκών
  • Μείωση προβλημάτων της έμμηνου ρύσης
  • Πρόληψη των εμμηνορρυσιακών ημικρανιών (με ορισμένες μορφές χαπιών συνεχόμενης λήψης)
  • Προστασία από αναιμία λόγω έλλειψης σιδήρου
  • Μείωση του πόνου της ωορρηξίας
  • Θεραπεία της ακμής
  • Θεραπεία αιμορραγίας από ινομυώματα
  • Θεραπεία δυσμηνόρροιας (πόνοι περιόδου)
  • Θεραπεία της τριχοφυΐας
  • Θεραπεία του προεμμηνορροϊκού συνδρόμου (PMS)
  • Μείωση των συμπτωμάτων ενδομητρίωσης
  • Μείωση των συμπτωμάτων του συνδρόμου των πολυκυστικών ωοθηκών
  • Πρόκληση αμηνόρροιας σε διάφορες περιπτώσεις, πχ όταν επιθυμείτε να σταματήσετε την περίοδό σας για κάποιο χρονικό διάστημα. Με τα χάπια μπορείτε επίσης να προκαλέσετε ή να καθυστερήσετε την περίοδό σας.

Τελικά, πόσο επικίνδυνο είναι το χάπι;

Δεν υπάρχει η τέλεια μέθοδος αντισύλληψης, μακάρι να υπήρχε! Και είναι αλήθεια πως η ορμονική αντισύλληψη, όπως και κάθε άλλο φάρμακο, ενδέχεται να προκαλέσει ενοχλητικές παρενέργειες και σοβαρούς κινδύνους για την υγεία. Αυτό μήπως σημαίνει ότι κανείς δεν πρέπει να πάρει το χάπι; Φυσικά και όχι! Πρέπει να έχουμε κατά νου ότι οι σοβαροί κίνδυνοι είναι πολύ σπάνιοι και τα ενοχλητικά συμπτώματα είναι συνήθως μικρής διάρκειας. Επιπλέον, το χάπι προσφέρει πολλά μη αντισυλληπτικά οφέλη για την υγεία.

Αλλά όταν συζητάμε για τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα των χαπιών, μερικές φορές ξεχνάμε ένα πολύ σημαντικό ζήτημα: το χάπι είναι μία από τις πιο αποτελεσματικές αντισυλληπτικές μεθόδους. Και η αποτελεσματική αντισύλληψη εμποδίζει μια ανεπιθύμητη εγκυμοσύνη, η οποία μπορεί να έχει όχι μόνο καταστροφικές ψυχολογικές συνέπειες αλλά η αντιμετώπησή της ενδεχομένως να επισύει σοβαρές επιπλοκές, που μπορεί να σας ακολουθήσουν στο υπόλοιπο της ζωής σας.

Επομένως, τα πιθανά προβλήματα του χαπιού θα πρέπει να αναλυθούν σε αντιπαραβολή με τα πλεονεκτήματα. Δηλαδή, δεν πρέπει να δίνεται έμφαση μόνο στα μειονεκτήματα, αλλά να λαμβάνουμε σοβαρώς υπόψιν όλα τα θετικά οφέλη του χαπιού. Φυσικά, κάθε γυναίκα που σκέφτεται να πάρει το χάπι πρέπει να συζητήσει διεξοδικά με τον ιατρό της, που σε συνδιασμό με το ιστορικό της, θα την οδηγήσει σε αποφυγή όσο το δύνατον αποτελεσματικότερη των πιθανών κινδύνων ώστε η λήψη του αντισυλληπτικού χαπιού να αποφέρει την επιθυμητή, ευεργετηκή δράση που σίγουρα υπερτερεί των μειονεκτημάτων.

 

Photo credits

Heading: vintag.es; 1: thebump.com; 2: breakingmuscle.com; 3: thejewel.com; 4: health.harvard.edu; 5: newhealthadvisor.com; 6: pinterest.com; 7: pinterest.com; 8: pinterest.com; 9: blog.path.org; 10: purelyb.com; 11: buzzfeed.com; Conclusion: bigthink.com

ΕΜΒΟΛΙΟ ΚΑΤΑ ΤΟΥ HPV: Η ΔΙΑΜΑΧΗ ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ, ΤΟ ΘΟΛΟ ΤΟΠΙΟ ΠΑΡΑΜΕΝΕΙ…

HPV Vaccine 2 ad

Φέτος το εμβόλιο κατά του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας γίνεται 10 χρονών, αφού πήρε έγκριση από τον αμερικάνικο Οργανισμό Τροφίμων και Φαρμάκων το Ιούνιο του 2006. Θα πρέπει όμως να το γιορτάζουμε; Αναμφισβήτητα το εμβόλιο κατά τον ιό του ανθρωπίνου θηλώματος (HPV) είναι ένα από τα ποιο αμφιλεγόμενα εμβόλια που έχουν κυκλοφορήσει ποτέ…

Τον Οκτώβριο του 2015 δημοσίευσα το άρθρο: “Εμβόλιο κατά του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας: γιατί είναι αμφιλεγόμενο”, όπου περιλαμβάνονται πληροφορίες σχετικά με το εμβόλιο, με έμφαση στην ασφάλεια και στην αποτελεσματικότητά του. Πολλά έχουν συμβεί από τότε, πολλά άρθρα έχουν δημοσιευτεί, τα οποία, αντί να ξεκαθαρίσουν την κατάσταση, έχουν διχάσει ακόμα περισσότερο τόσο το ευρύ κοινό όσο και την επιστημονική κοινότητα. Σαν αποτέλεσμα οι ιατροί διστάζουν να προτείνουν το εμβόλιο, οι γονείς και οι νεαρές γυναίκες είναι ακόμα πιο προβληματισμένοι όταν πρέπει να αποφασίζουν αν θα κάνουν το εμβόλιο ή όχι…

Σε αυτό το άρθρο θα περιγράψω τα τελευταία γεγονότα σχετικά με το εμβόλιο κατά του HPV, αναφέροντας κυρίως τις νέες ενδείξεις, τα νέα δεδομένα σχετικά με την ασφάλειά του και τα αμφιλεγόμενα ζητήματα.

Αύξηση των καρκίνων που σχετίζονται με τον ιό HPV

Ο ιός HPV σχετίζεται με τους καρκίνους του τραχήλου της μήτρας, του αιδοίου, του κόλπου, του πέους, του στόματος και φάρυγγα, του πρωκτού και του ορθού.

Σύμφωνα με μια πρόσφατη ανακοίνωση του Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων των ΗΠΑ (CDC), οι καρκίνοι σχετιζόμενοι με τον HPV έχουν αυξηθεί από 10,8 ανά 100.000 άτομα στην περίοδο 2004–2008 στα 11,7 ανά 100.000 άτομα στις χρονιές 2008–2012. Οι πιο συχνοί καρκίνοι είναι του τραχήλου της μήτρας και του στοματοφάρυγγα (πρέπει να διευκρινιστεί όμως πως οι καρκίνοι του στοματοφάρυγγα δεν προκαλούνται όλοι από τον ιό HPV).

 

Η ανακοίνωση τονίζει πως ένα μεγάλο αριθμό των καρκίνων αυτών προκαλούνται από στελέχη του ιού που συμπεριλαμβάνονται στο εμβόλιο, άρα το εμβόλιο κατά του HPV ενδέχεται να μειώσει τη συχνότητα αυτών των καρκίνων στο μέλλον. 

Η αύξηση καρκίνων που σχετίζονται με τον HPV παρατηρείται και σε άλλες χώρες, όπως το Ηνωμένο Βασίλειο: ενώ η συχνότητα του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας σε γυναίκες 25-34 ετών είχε αρχικά πέσει 35% μεταξύ το 1985 και το 2002, από τότε έχει αυξηθεί 50% σε αυτή την ηλικιακή ομάδα.

Περισσότερες επιστημονικές οργανώσεις παροτρύνουν να αυξηθεί το ποσοστό εμβολιασμού κατά του HPV

HPV vaccine 2 ASCO

Παρότι πολλές επιστημονικές εταιρίες συστήνουν το εμβόλιο κατά του HPV, το ποσοστό εμβολιασμού στις ΗΠΑ παραμένει χαμηλό: περίπου 39% των κοριτσιών και 21% των αγοριών έχει ολοκληρώσει το σχήμα εμβολιασμού.

Το ίδιο ισχύει και στη Ελλάδα: ενώ το εμβόλιο HPV συμπεριλαμβάνεται στο εθνικό πρόγραμμα εμβολιασμών από το 2008, τα ποσοστά εμβολιασμού παραμένουν σε χαμηλά επίπεδα.

Λαμβάνοντας υπόψη αυτά τα δεδομένα, η Αμερικάνικη Εταιρία Κλινικής Ογκολογίας (ASCO) εξέδωσε πρόσφατα μια δήλωση προτρέποντας να αυξηθούν τα ποσοστά εμβολιασμού. Στο συγκεκριμένο άρθρο “η ASCO επισημάνει (…) την ανάγκη να αυξηθεί το ποσοστό εφήβων αγοριών και κοριτσιών που εμβολιάζεται, (…) το οποίο θα μπορούσε να οδηγήσει στην πλήρη εξάλειψη των καρκίνων που σχετίζονται με τον ιό HPV σε άνδρες και γυναίκες”. Η ASCO τονίσει επιπλέον την ασφάλεια του εμβολίου δηλώνοντας ότι “οι κλινικές μελέτες ανέφεραν άριστη βραχυπρόθεσμη και μακροπρόθεσμη ασφάλεια των εμβολίων Gardasil και Cervarix”.

Ορισμένα ζητήματα στην δήλωση της ASCO, όμως, έχουν αμφισβητηθεί από ειδικούς, όπως η “πλήρης εξάλειψη των καρκίνων σχετιζόμενων με τον HPV” (επειδή κανένα από τα διαθέσιμα εμβόλια δεν είναι 100% αποτελεσματικό), και η “άριστη ασφάλεια”, αφού παγκοσμίως δημοσιεύονται συνεχώς αναφορές εφήβων με σοβαρές παρενέργειες μετά τον HPV εμβολιασμό (βλέπε παρακάτω). Σημαντικότερο, η έκθεση δεν αναφέρει τίποτα σχετικά με τον προσυμπτωματικό έλεγχο (δηλαδή το τεστ Παπανικολάου), που είναι ένα ανεκτίμητο εργαλείο στην έγκαιρη διάγνωση των προκαρκινικών αλλοιώσεων και συνεπώς στην πρόληψη του καρκίνου.

Αλλαγές στο πρόγραμμα εμβολιασμού HPV

Το CDC δημοσίευσε πρόσφατα το νέο συνιστώμενο σχήμα εμβολιασμού του 2016 για παιδιά και εφήβους. Σχετικά με το εμβολιασμό κατά του HPV, το σχήμα εισάγει το εννεαδύναμο εμβόλιο για άνδρες και γυναίκες. Ενώ τα κορίτσια και οι έφηβες μπορούν να λάβουν οποιονδήποτε από τους τρεις διαθέσιμους τύπους εμβολίου: 9-δύναμο (Gardasil 9), 4-δύναμο (Gardasil) ή 2-δύναμο (Cervarix), μόνο το Gardasil και το Gardasil 9 ενδεικνύονται για αγόρια και εφήβους.

Το CDC αναφέρει επίσης ότι το εμβόλιο HPV θα πρέπει να χορηγείται αρχίζοντας από την ηλικία των 9 ετών σε παιδιά με ιστορικό σεξουαλικής κακοποίησης που δεν έχουν αρχίσει ή ολοκληρώσει τη σειρά των 3 δόσεων.

Περισσότερες μελέτες επιβεβαιώνουν τη μείωση συχνότητας του ιού HPV, κονδυλωμάτων και προκαρκινικών αλλοιώσεων του τραχήλου της μήτρας

Μείωση της συχνότητας του HPV στον γενικό πληθυσμό

Μια αμερικανική μελέτη επιβεβαιώνει προηγούμενες παρατηρήσεις των επιπτώσεων του εμβολίου HPV: μέσα σε 6 χρόνια από την εισαγωγή του εμβολίου, υπήρξε μία μείωση 64% στους τέσσερις τύπους του HPV που περιέχονται στο εμβόλιο στα κορίτσια ηλικίας 14 έως 19 ετών, και μια μείωση 34% στις γυναίκες ηλικίας 20 έως 24 χρονών.

Μείωση εμφάνισης κονδυλωμάτων σε γυναίκες και άνδρες

Στη Δανία, τα κορίτσια και οι νεαρές γυναίκες εμβολιάζονται από το 2008. Μια πρόσφατη μελέτη δείχνει σημαντική μείωση στη συχνότητα κονδυλωμάτων, όχι μόνο στις γυναίκες αλλά και στους άνδρες. Αυτό σημαίνει ότι το εμβόλιο προκάλεσε κάτι που ονομάζεται ανοσία αγέλης (ή έμμεση ανοσία). Η μελέτη καταλήγει στο συμπέρασμα: “Η μείωση παρατηρείται και σε γυναίκες έως 35 ετών και στους άνδρες ηλικίας 12 έως 29 ετών, γεγονός που υποδηλώνει ότι ο HPV εμβολιασμός είναι ιδιαίτερα αποδοτικός και ότι έχει αναπτυχθεί ανοσία αγέλης”.

Μείωση παθολογικών τεστ Παπανικολάου σε γυναίκες υψηλού κινδύνου

Μια νέα μελέτη απέδειξε ότι το εμβόλιο κατά του HPV είναι αποτελεσματικό σε πραγματικές συνθήκες ασθενών υψηλού κινδύνου για καρκίνο του τραχήλου της μήτρας (δηλαδή γυναίκες χαμηλών κοινωνικών στρωμάτων, με άστατη σεξουαλική συμπεριφορά), πολλές από τις οποίες δεν είχαν ολοκληρώσει το σχήμα εμβολιασμού κατά του HPV.

Μετά την παρακολούθηση 4127 κοριτσιών και νεαρών γυναικών ηλικίας 11 έως 20 ετών που υποβλήθηκαν σε τεστ Παπανικολάου, βρέθηκε ότι τα παθολογικά τεστ Παπ ήταν λιγότερο συχνά σε εμβολιασμένα έναντι μη εμβολιασμένα θηλυκά (8 έναντι 13% αντίστοιχα). Ο κίνδυνος ήταν χαμηλότερος αν είχαν ολοκληρώσει το σχήμα εμβολιασμού των 3 δόσεων ή εάν το εμβόλιο είχε χορηγηθεί σε ηλικία 11 έως 14 ετών.

Ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκων καταλήγει πως το εμβόλιο κατά του HPV είναι ασφαλές

Στο προηγούμενο μου άρθρο, ανέφερα πως ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκων (ΕΜΑ) ήταν να προβεί σε ανασκόπηση της ασφάλειας των εμβολίων HPV, κυρίως λόγω των πολυάριθμων αναφορών για σοβαρές παρενέργειες, όχι μόνο στα μαζικά μέσα ενημέρωσης, αλλά και στην ιατρική βιβλιογραφία. Το ενδιαφέρον επικεντρώθηκε κυρίως σε δύο συγκεκριμένα σύνδρομα, το Πολύπλοκο Περιοχικό Σύνδρομο Πόνου (CRPS) και το Σύνδρομο Ορθοστατικής Ταχυκαρδίας (POTS) (δείτε εδώ για περισσότερες λεπτομέρειες), που πιθανόν να σχετίζονται με τον HPV εμβολιασμό.

Η πολυαναμενόμενη αναθεώρηση του EMA δημοσιεύθηκε τον Νοέμβριο του 2015, και κατέληξε στο συμπέρασμα ότι “τα στοιχεία δεν υποστηρίζουν ότι τα εμβόλια HPV (δηλαδή το Cervarix, το Gardasil, το Gardasil 9, το Silgard) προκαλούν CRPS ή POTS. Τα οφέλη των εμβολίων HPV συνεχίζουν να υπερτερούν των κινδύνων τους”. Διαβάστε το δελτίο τύπου τους εδώ.

Μετά την δήλωση αυτή, η Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας – Παγκόσμια Συμβουλευτική Επιτροπή για την ασφάλεια των εμβολίων (GAVCS) εξέδωσε και αυτή μια δήλωση σχετικά με την ασφάλεια των εμβολίων HPV τον Δεκέμβριο του 2015, η οποία αναφέρει “Η GACVS έχει ερευνήσει συστηματικά το ζήτημα ασφάλειας των εμβολίων HPV και έχει εκδώσει αρκετές εκθέσεις σε αυτό το θέμα. Μέχρι σήμερα, δεν έχει βρεθεί κανένα θέμα ασφάλειας που θα μπορούσε να αλλάξει τις συστάσεις για τη χρήση του εμβολίου”. Η δήλωση αναφέρεται συγκεκριμένα στα σύνδρομα CRPS και POTS, αλλά και στην αυξημένη συχνότητα εμφάνισης του συνδρόμου Guillain-Barre που βρέθηκε σε μια γαλλική μελέτη (βλ. το προηγούμενο μου άρθρο).

Δανοί επιστήμονες, σκεπτικοί με τα συμπεράσματα του EMA, ξεκινάνε ανεξάρτητη έρευνα

Ήταν η Δανία που είχε ζητήσει στον ΕΜΑ την επανεξέταση της ασφάλειας των εμβολίων HPV, καθώς σε αυτή τη χώρα, που έχει μεγάλο ποσοστό εμβολιασμού, έχουν αναφερθεί πάνω από 1300 περιστατικά κοριτσιών και νεαρών γυναικών με χρόνια συμπτώματα (POTS, CRPS), τα οποία έχουν παραπεμφθεί σε εξειδικευμένα κέντρα.

Επειδή το συμπέρασμα του EMA δεν έπεισε τους δανούς επιστήμονες, η Δανία αποφάσισε να διεξάγει τη δική της έρευνα στο θέμα. Το Υπουργείο Υγείας χορηγεί 7.000.000 DKK (δηλαδή σχεδόν 1.000.000 ευρώ) για αυτό το σκοπό, με επικεφαλής τους ειδικούς που παρακολουθούν τα κορίτσια με συμπτώματα μετά από εμβολιασμό HPV, οι οποίοι είναι ανεξάρτητοι από τη φαρμακευτική βιομηχανία.

Το Nordic Cochrane Centre κατηγορεί τον EMA για κακοδιοίκηση και επιστημονική παραβατική συμπεριφορά

HPV vaccine 2 Cochrane Nordic

Πρόσφατα, το φημισμένο σκανδιναβικό Cochrane Centre κατέθεσε καταγγελία κατά τον ΕΜΑ στην οποία εκφράζει την ανησυχία του σχετικά με τον χειρισμό του οργανισμού του θέματος της ασφάλειας των εμβολίων HPV.

Η σκανδιναβική ομάδα υποστηρίζει πως η έκθεση του EMA είναι εσφαλμένη, και επισημαίνει αρκετά ζητήματα. Συνοπτικά:

  • Η ΕΜΑ κατέληξε στο συμπέρασμα ότι δεν υπάρχει αιτιώδης σχέση μεταξύ του εμβολίου HPV και των CRPS / POTS, αλλά η ομάδα Nordic Cochrane λέει πως “η επίσημη έκθεση του ΕΜΑ δίνει την εντύπωση μιας ομόφωνης απόρριψης των ύποπτων παρενεργειών. Ωστόσο, η εσωτερική έκθεση του ΕΜΑ (…) λέει μια πολύ διαφορετική ιστορία. Αυτή η “εσωτερική έκθεση είναι εμπιστευτική, αλλά έχει διαρρεύσει”, η ομάδα σημειώνει, και “αποκαλύπτει ότι αρκετοί εμπειρογνώμονες είχαν την άποψη ότι το εμβόλιο μπορεί να μην είναι ασφαλές και απηύθυναν έκκληση για περαιτέρω έρευνα, αλλά αυτό δεν αναφέρθηκε στην επίσημη έκθεση”.
  • Ο EMA ζήτησε από τις φαρμακευτικές εταιρείες να ψάξουν για παρενέργειες του εμβολίου στις δικές τους βάσεις δεδομένων, χωρίς να ελέγχουν τις εταιρείες για την ακρίβεια των δεδομένων” λένε. Επίσης, ισχυρίζονται ότι τα κριτήριά τους για να εξετάσουν τις περιπτώσεις POTS ήταν εξαιρετικά περιοριστικά: “Στην αναζήτηση για τις περιπτώσεις που κωδικοποιούνται ως POTS (…) σχεδόν οι μισές (40 περιπτώσεις) απορρίφθηκαν επειδή δεν ανταποκρίνονται στον ορισμό που ισχύει για POTS”. “Αυτό είναι εξωφρενικό, καθώς οι εταιρείες έχουν ένα τεράστιο έννομο συμφέρον να μην βρουν αυτές τις πιθανές επιβλαβείς παρενέργειες στις βάσεις δεδομένων τους,” σχολιάζει η σκανδιναβική ομάδα.
  • Ένα άλλο ζήτημα είναι το εικονικό φάρμακο (ή πλασίμπο) που χρησιμοποιήθηκε στις κλινικές μελέτες των εμβολίων HPV. “Σε όλες τις μελέτες, εκτός από μια μικρή, στην ομάδα ελέγχου δόθηκε ένα εικονικό φάρμακο που περιείχε ένα ανοσοενισχυτικό με αργίλιο, για το οποίο υπάρχουν υπόνοιες ότι είναι νευροτοξικό,” σημειώνουν. Η ομάδα παραθέτει πληροφορίες που περιέχονται στα εσωτερικά έγγραφα που έχουν διαρρεύσει: “Αρχικά, το εμβόλιο συγκρίθηκε με μία ομάδα που έλαβε ως εικονικό φάρμακο φυσιολογικό ορό, με αποτέλεσμα ο αριθμός των ανεπιθύμητων ενεργειών να είναι πολύ υψηλότερο και οι παρενέργειες πολύ σοβαρότερες στην ομάδα που έλαβε το εμβόλιο σε σχέση με την ομάδα ελέγχου. Αφού έγινε σύγκριση με 320 ασθενείς που έλαβαν φυσιολογικό ορό, έγινε μια γρήγορη αλλαγή, και σαν εικονικό φάρμακο χορηγήθηκε ένα ανοσοενισχυτικό με αργίλιο, προκειμένου να αξιολογήσουν μόνο τις επιπτώσεις της δραστικής ουσίας. Ωστόσο, αυτό αλλοίωσε τη σύγκριση (…) “. “Πιστεύουμε πως αυτό αποτελεί επιστημονική παραβατική συμπεριφορά”, λέει η σκανδιναβική ομάδα.
  • Η ομάδα αναδεικνύει τα “ακραία επίπεδα μυστικότητας” γύρω από τη διαδικασία αναθεώρησης του EMA, στην οποία τα ονόματα των εμπειρογνωμόνων που συμμετείχαν στη διαδικασία δεν αποκαλύπτονται και οι οποίοι δεσμεύονται για δια βίου μυστικότητα σχετικά με το τι συζητήθηκε. Το Nordic Cochrane υποστηρίζει ότι αντ ‘αυτού, θα έπρεπε να δημοσιοποιούνται όλα τα έγγραφα που αφορούν την ασφάλεια του εμβολίου HPV.
  • Η ομάδα αναρωτιέται επίσης αν ο EMA συμπεριφέρθηκε σωστά, ιδίως προς την Δρ Louise Brinth, τη Δανέζα ιατρό η οποία περιέγραψε για πρώτη φορά περιπτώσεις POTS στην ιατρική βιβλιογραφία, αφού ο EMA την κατηγορεί να έχει δημοσιεύσει “ένα δείγμα ασθενών που προφανώς επέλεξαν για να αποδείξουν την προκαθορισμένη θεωρία ότι οι βλάβες επάγονται από το εμβόλιο “. Η σκανδιναβική ομάδα καταλήγει: “Θεωρούμε ότι τα σχόλια του EMA είναι αντιεπαγγελματικά, παραπλανητικά, ακατάλληλα και υποτιμητικά, και ότι η προσέγγιση του ΕΜΑ (…) είναι αντιεπιστημονική”.

Η Δρ Brinth, η οποία συνυπογράφει την καταγγελία του Nordic Cochrane, έχει δημοσιεύσει την δική της απάντηση 63 σελίδων στο ΕΜΑ (πραγματικά αξίζει να την διαβάσετε).

Η κατάσταση στην Ιαπωνία

Η Ιαπωνία βάζει σε εφαρμογή ένα σύστημα διαχείρισης συμπτωμάτων που προκύπτουν μετά από τον εμβολιασμό HPV

HPV vaccine 2 japanese girls

Η Ιαπωνία έχει θέσει σε εφαρμογή ένα σύστημα για τη διαχείριση των συμπτωμάτων, ιδιαίτερα γενικευμένο χρόνιο πόνο, που προέκυψαν μετά από HPV εμβολιασμό. Κατευθυντήριες οδηγίες για την αξιολόγηση και τη διαχείριση των συμπτωμάτων που αρχίζουν μετά την ένεση του εμβολίου HPV εκδόθηκαν σε επαγγελματίες του τομέα της υγείας, και έχουν εγκριθεί από τον Ιατρικό Σύλλογο Ιαπωνίας και την Ιαπωνική Ένωση Ιατρικών Επιστημών.

Μήνυση κατά της ιαπωνικής κυβέρνησης και των φαρμακευτικών εταιριών

Εξήντα τρεις γυναίκες και κορίτσια που παρουσίασαν παρενέργειες μετά από το εμβόλιο HPV μήνυσαν την ιαπωνική κυβέρνηση και φαρμακευτικές εταιρείες. “Και άλλες ενάγοντες αναμένεται να ενταχθούν στη δίκη”, ανέφερε πρόσφατα η εφημερίδα Japan Times. Σύμφωνα με το Υπουργείο Υγείας, Εργασίας και Πρόνοιας, 2.945 από τα 3.390.000 άτομα που είχαν λάβει τα εμβόλια, δηλαδή 0,09% έχουν αναφέρει παρενέργειες.

Επιστήμονας κατηγορεί τους ΠΟΥ, GAVCS και CDC για παράπτωμα

Σε μια ανοικτή επιστολή διαμαρτυρίας προς τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ), ο Ιάπωνας Dr. Sin Hang Lee εκφράζει ανησυχίες σχετικά με την συμπεριφορά ορισμένων μελών της GACVS, ΠΟΥ, CDC και άλλων επιστημόνων. “Έχω στην κατοχή μου έγγραφα που με κάνουν να πιστεύω πως πολλά άτομα και επιστημονικοί οργανισμοί σκόπιμα είχαν ως στόχο να παραπλανήσουν τις ιαπωνικές αρχές σχετικά με την ασφάλεια των εμβολίων κατά του ιού των ανθρώπινων θηλωμάτων (HPV) Gardasil και Cervarix”, γράφει. Στην επιστολή του εξηγεί ότι υπάρχει τουλάχιστον ένα γνωστό μηχανισμό δράσης που εξηγεί γιατί συμβαίνουν σοβαρές ανεπιθύμητες ενέργειες πιο συχνά σε άτομα που εμβολιάστηκαν με τα εμβόλια HPV σε σχέση με άλλα εμβόλια, και γιατί ορισμένα προδιατεθειμένα άτομα μπορεί να παρουσιάσουν ακόμα και αιφνίδιο ανεξήγητο θάνατο, αλλά ισχυρίζεται ότι οι πληροφορίες αυτές σκόπιμα αγνοήθηκαν από τους ειδικούς επιστήμονες.

Πιθανός κίνδυνος πρωτογενούς ωοθηκικής ανεπάρκειας μετά από εμβολιασμό HPV

HPV vaccine 2 American-College-of-Pediatricians

Το Αμερικανικό Κολλέγιο Παιδιάτρων (ACP) εξέδωσε μια δήλωση τον Ιανουάριο του 2016 προειδοποιώντας για μια πιθανή σχέση μεταξύ πρωτογενούς ωοθηκικής ανεπάρκειας και HPV εμβολιασμό.

“Έχει έρθει πρόσφατα στην προσοχή του Κολλεγίου ότι ένα από τα συνιστώμενα εμβόλια θα μπορούσε ενδεχομένως να συνδέεται με την πολύ σπάνια αλλά σοβαρή πάθηση της πρόωρης ωοθηκικής ανεπάρκειας (POF), επίσης γνωστή ως πρόωρη εμμηνόπαυση“, αναφέρουν.

Δηλώνουν επίσης ότι, αν και οι περισσότεροι γιατροί πιθανόν αγνοούν μια ενδεχόμενη σύνδεση μεταξύ του εμβολίου HPV και την POF, και ενδεχομένως να μην αναφέρουν στην υπεύθυνη αρχή (Vaccine Adverse Event Reporting System, VAERS) τις περιπτώσεις παρατεταμένης αμηνόρροιας, έχουν ήδη αναφερθεί 213 τέτοιες περιπτώσεις. Όταν τα περιστατικά επιλέγονται πιο προσεκτικά: “Οι 86/89 περιπτώσεις σχετίζονται με το Gardasil, οι 3/89 με το Cervarix, και 0/89 με άλλα εμβόλια. Με τα ίδια κριτήρια, υπάρχουν μόνο 7 αναφορές για αμηνόρροια σε σχέση με εμβόλια από το 1990 έως το 2005”.

“Ενώ δεν υπάρχει καμία ισχυρή απόδειξη αιτιώδους σχέσης μεταξύ HPV4 και δυσλειτουργίας των ωοθηκών, η πληροφορία αυτή πρέπει να είναι δημοσίως γνωστή στους γιατρούς και στους ασθενείς”, καταλήγουν.

Μια πιθανή σχέση μεταξύ προβλημάτων των ωοθηκών και του εμβολίου κατά του HPV είχε ήδη αναφέρει η Δρ Deirdre Little, μια γυναικολόγος από την Αυστραλία:

Πρέπει να σημειωθεί όμως πως η δήλωση της ACP, καθώς και η έρευνα της Δρ Little έχουν επικριθεί εντόνως από ορισμένους επιστήμονες.

Συμπέρασμα

HPV vaccine 2 Should I get HPV Vaccine

Ήλπιζα πως, αφού θα είχαμε περισσότερα δεδομένα σχετικά με την ασφάλεια του εμβολίου HPV, θα μπορούσα να καταλήξω σε ένα συμπέρασμα για το πώς να συμβουλεύω, ως γιατρός, τις νέες γυναίκες και τις μητέρες που με ρωτάνε αν θα πρέπει να κάνουν ή όχι το εμβόλιο κατά του HPV. Προσωπικά περίμενα να έχουμε μια διεξοδική επανεξέταση του θέματος, οι οποία θα δήλωνε ξεκάθαρα τα αναμενόμενα οφέλη του εμβολίου και τους τεκμηριωμένους κινδύνους. Δυστυχώς, το τοπίο ακόμη παραμένει θολό…

Είναι πολύ δύσκολο να βγάλει κανείς ένα συμπέρασμα λαμβάνοντας υπόψη τις επιστημονικές ενδείξεις (οι οποίες βασίζονται σε μελέτες που δυστυχώς δεν είναι πάντα καλά σχεδιασμένες), τις απόψεις των ειδικών, και την έντονη καχυποψία λόγω πιθανών παρενεργειών που φαίνεται να συσχετίζονται με αυτό το εμβόλιο.

Ενώ οι περισσότερες επιστημονικές εταιρίες μας προτρέπουν να προωθήσουμε τον εμβολιασμό, δεν μπορεί να αγνοήσει κανείς τις συνεχείς αναφορές για σοβαρές παρενέργειες που προέρχονται από όλα τα μήκη και τα πλάτη της Γης. Είναι ένα πολύ ατυχές γεγονός μια γυναίκα να πεθάνει από έναν καρκίνο που θα μπορούσε να είχε αποφευχθεί με ένα εμβόλιο, αλλά είναι εξίσου σπαρακτικό να δούμε ένα υγιέστατο κορίτσι, γεμάτο ζωή που ξαφνικά, εξαιτίας ενός εμβολίου, καθηλώνεται σε μια αναπηρική καρέκλα…

Δεν έχω καμία αμφιβολία πως τα εμβόλια είναι ένα ανεκτίμητο εργαλείο για τη δημόσια υγεία, τα οποία σαφώς μας προστατεύουν από θανατηφόρες ασθένειες, και είναι πολύ σημαντικό να συνεχίζουμε όλοι μας να πιστεύουμε στα εμβόλια. Ωστόσο, η γνώμη μου είναι πως το συγκεκριμένο εμβόλιο χρήζει περαιτέρω εξέτασης.

Τα αναπάντητα ερωτήματα είναι πολλά, όχι μόνο για τους ενδεχόμενους κινδύνους, αλλά και για τα πιθανά οφέλη. Ως εκ τούτου, πιστεύω πως  περαιτέρω ανεξάρτητη έρευνα είναι επιτακτικής ανάγκης – και όχι μόνο στη Δανία, αλλά παγκοσμίως. Με περισσότερες από 175 εκατομμύρια δόσεις εμβολίου που διανεμήθηκαν σε 63 χώρες, είναι βέβαιο ότι μια συντονισμένη, παγκόσμια προσπάθεια θα έριχνε φως σε πολλές πτυχές αυτού του αμφιλεγόμενου εμβολίου.

Ευχαριστίες

Είμαι πραγματικά ευγνώμων στην κα Caron Ryalls, η οποία είχε την ευγένεια να επικοινωνήσει μαζί μου και να μου παραχωρήσει μερικά από τα στοιχεία που παρουσιάζονται σε αυτό το άρθρο.