ΞΑΝΑ ΚΑΙΣΑΡΙΚΗ Η ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΚΟΣ ΤΟΚΕΤΟΣ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΚΑΙΣΑΡΙΚΗ ΤΟΜΗ; ΟΛΑ ΟΣΑ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΞΕΡΕΤΕ ΠΡΙΝ ΑΠΟΦΑΣΙΣΕΤΕ

“Μια φορά καισαρική, για πάντα καισαρική”… υπήρξε σαν αξίωμα για πολλά χρόνια, εδώ στην Ελλάδα και σε πολλές άλλες χώρες. Όμως, τα συνεχώς αυξανόμενα ποσοστά καισαρικής τομής παγκοσμίως έχουν οδηγήσει στην επανεξέταση των κινδύνων της καισαρικής τομής σε σχέση με την κολπικό τοκετό μετά από προηγηθείσα καισαρική. Έντονη συζήτηση γίνεται γύρω από αυτό το θέμα, με τις απόψεις να είναι διχασμένες. Συνεπώς, όταν έρχεται η ώρα να αποφασίσουν πολλές γυναίκες αναρωτιούνται: εγώ τελικά τι πρέπει να κάνω, ξανά καισαρική ή να επιχειρήσω μια φυσιολογική γέννα;

Η αλήθεια είναι πως η απάντηση δεν είναι τόσο εύκολη. Και οι δύο επιλογές έχουν πιθανούς κινδύνους, ο οποίοι διαφέρουν σε κάθε γυναίκα και σε κάθε εγκυμοσύνη ξεχωριστά.

Σε αυτό το άρθρο θα βρείτε όλες τις απαραίτητες πληροφορίες σχετικά με τον φυσιολογικό τοκετό μετά από καισαρική τομή, ώστε να μπορείτε να το συζητήσετε με το γιατρό ή τη μαία σας, και να πάρετε μια συνειδητοποιημένη και υπεύθυνη απόφαση.

1) Τι είναι ο κολπικός τοκετός μετά από καισαρική τομή (VBAC);

Αν είστε έγκυος και γεννήσατε το προηγούμενό σας μωρό με καισαρική τομή, αυτή τη φορά έχετε δύο επιλογές για το πώς θα γεννήσετε:

  1. μια εκλεκτική επαναλαμβανόμενη καισαρική τομή (ERCS: elective repeat caesarean section), ή
  2. ένας φυσιολογικός τοκετός μετά από καισαρική τομή (VBAC: vaginal birth after cesarean section). Το VBAC αναφέρεται στη γέννηση μέσω του κόλπου σε μια γυναίκα που είχε ήδη κάνει μια καισαρική τομή σε προηγούμενη κύηση. Ο κολπικός τοκετός περιλαμβάνει και τις περιπτώσεις στις οποίες ο τοκετός υποστηρίζεται με εμβρυουλκία (“κουτάλες”) ή ανναρώφηση (βεντούζα).

Τόσο ο κολπικός τοκετός, όσο και η επαναλαμβανόμενη καισαρική έχουν οφέλη και κινδύνους (βλ. παρακάτω).

Η δοκιμασία τοκετού μετά από καισαρική τομή (αγγλικά TOLAC: trial of labor after cesarean delivery) είναι η προσπάθεια να διεξάγεται ένα VBAC. Εάν είναι επιτυχής, θα έχει ως αποτέλεσμα τη φυσιολογική γέννηση. Αν δεν είναι επιτυχής, θα χρειαστείτε ξανά καισαρική τομή.

2) Πόσες πιθανότητες έχω να γεννήσω κολπικά μετά από μια καισαρική;

Εφόσον έχετε τις κατάλληλες προυποθέσεις για VBAC, υπάρχουν πολλές πιθανότητες να το πετύχετε: περίπου το 60 έως 80% των γυναικών που επιχειρούν ένα VBAC θα γεννήσουν κολπικά.

Υπάρχουν ορισμένοι παράγοντες που επηρεάζουν τις πιθανότητες επιτυχίας, τόσο από την μητέρα όσο και από το μωρό (βλ. παρακάτω). Παρόλα αυτά, είναι αδύνατο να προβλέψουμε με βεβαιότητα ποια γυναίκα θα καταφέρει να γεννήσει φυσιολογικά και ποια θα καταλήξει σε μια επαναλαμβανόμενη καισαρική.

Ένας προηγούμενος φυσιολογικός τοκετός, ιδιαίτερα ένα προηγούμενο VBAC, είναι ο καλύτερος προγνωστικός δείκτης επιτυχούς VBAC, και συνδέεται με ποσοστό επιτυχίας 85-90%.

3) Είμαι καλή υποψήφια για VBAC;

Το VBAC είναι κατάλληλο για την πλειοψηφία των γυναικών που:

  • είναι έγκυος με ένα έμβρυο (και όχι με δίδυμα ή παραπάνω),
  • το μωρό είναι τοποθετημένο με το κεφάλι κάτω (κεφαλική προβολή),
  • έχουν μια τελειόμηνη κύηση (37 εβδομάδες ή παραπάνω),
  • έχουν μία προηγηθείσα εγκάρσια καισαρική τομή.

4) Πότε αντενδείκνυται το VBAC;

Το VBAC δεν συνιστάται στις ακόλουθες περιπτώσεις:

  • Τρεις ή περισσότερες προηγούμενες καισαρικές τομές. Δείτε παρακάτω σχετικά με δύο προηγηθείσες καισαρικές.
  • Έχει γίνει ρήξη μήτρας κατά τη διάρκεια προηγούμενης προσπάθειας τοκετού, καθώς αυξάνεται σημαντικά ο κίνδυνος (7 φορές υψηλότερος) μιας υποτροπιάζουσας ρήξης της μήτρας στην επόμενη εγκυμοσύνη.
  • Η προηγούμενη καισαρική τομή ήταν “κλασική”. Στη συντριπτική πλειοψηφία των γυναικών, κατά την διάρκεια της καισαρικής η μήτρα κόβεται οριζόντια, στο χαμηλότερο τμήμα της. Αυτό ονομάζεται κατώτερη εγκάρσια καισαρική τομή. Σπάνια απαιτείται μια κάθετη τομή της μήτρας, η οποία είναι γνωστή ως κλασική καισαρική τομή. Περιστασιακά, πραγματοποιείται τομή σε σχήμα J ή T. Και στις δύο περιπτώσεις της κάθετης και της J / T-τομής υπάρχει υψηλότερος κίνδυνος ρήξης της μήτρας. Επομένως, είναι πολύ σημαντικό να γνωρίζετε ποια τομή πραγματοποιήθηκε στην προηγούμενή σας καισαρική. Να έχετε υπόψη σας πως ο τύπος της ουλής στο δέρμα δεν αντιστοιχεί κατ ‘ανάγκη εκείνο της μήτρας.
  • Μια προηγούμενη χειρουργική επέμβαση της μήτρας, όπως η αφαίρεση ινομυωμάτων (ινομυωματεκτομή), καθώς αυξάνει τον κίνδυνο ρήξης της μήτρας.
  • Υπάρχουν και άλλες επιπλοκές της εγκυμοσύνης που αποτελούν απόλυτη αντένδειξη για φυσιολογικό τοκετό, ανεξάρτητα από την παρουσία ή όχι προηγηθείσας καισαρικής (π.χ. προδρομικός πλακούντας)
  • Ισχιακή προβολή του εμβρύου (το μωρό έρχεται πρώτα με τους γλουτούς ή τα πόδια) ή άλλες μη φυσιολογικές θέσεις.
  • Πολύδυμη κύηση (με δίδυμα ή περισσότερα έμβρυα).

5) Ποιοι παράγοντες μειώνουν τις πιθανότητες επιτυχίας ενός VBAC;

Γενικά, οι πιθανότητες επιτυχίας είναι χαμηλότερες όταν:

  • Ο λόγος για την προηγούμενη καισαρική είναι πιθανό να είναι πρόβλημα και αυτή τη φορά. Ας πούμε ότι μια γυναίκα που είχε ήδη μια κολπική γέννα και στη συνέχεια έκανε μια καισαρική επειδή το μωρό της ήταν σε ισχιακή προβολή (γλουτοί ή πόδια πρώτα) είναι πολύ πιο πιθανό να καταφέρει να γεννήσει με VBAC από κάποια άλλη που είχε κάνει καισαρική μετά την επίτευξη πλήρους διαστολή και εξώθηση για τρεις ώρες, το ότι μπορεί να υποδηλώνει πως αυτή η γυναίκα έχει στενή λεκάνη (η λεγόμενη κεφαλο-πυελική δυσαναλογία).
  • Γίνεται πρόκληση τοκετού (ο τοκετός δεν ξεκίνησε αυτόματα).
  • Είστε ηλικίας άνω των 40 ετών.
  • Είστε υπέρβαρη.
  • Το μωρό είναι μεγάλο (πάνω από 4 κιλά εκτιμώμενο βάρος).
  • Η κύηση είναι παρατεταμένη (περισσότερο από 40 εβδομάδες).
  • Υπάρχει μικρό χρονικό διάστημα ανάμεσα στις κυήσεις (λιγότερο από 19 μήνες).
  • Έχετε προεκλαμψία (υψηλή αρτηριακή πίεση) τη στιγμή του τοκετού.

Θα πρέπει να συζητήσετε με τον γιατρό σας σχετικά με τις πιθανότητες επιτυχίας συγκεκριμένα  για την δικιά σας περίπτωση και να σταθμίσετε προσεκτικά τα οφέλη και τους κινδύνους.

6) Ποια είναι τα πλεονεκτήματα ενός VBAC;

Η καισαρική τομή είναι μια χειρουργική επέμβαση, και ως εκ τούτου συνδέεται με ορισμένους αυξημένους κινδύνους σε σχέση με την φυσιολοκιγή γέννα. Επομένως, ένα επιτυχημένο VBAC συνεπάγεται:

  • Βραχύτερη περίοδος ανάρρωσης.
  • Λιγότερος πόνος μετά τον τοκετό.
  • Χαμηλότερος κίνδυνος μόλυνσης.
  • Μειωμένη απώλεια αίματος, μειωμένη ανάγκη μετάγγισης αίματος.
  • Λιγότερες πιθανότητες να χρειαστεί μια επείγουσα υστερεκτομή (αφαίρεση μήτρας).
  • Χαμηλότερη πιθανότητα βλάβης άλλων οργάνων (ουροδόχου κύστης και εντέρου).
  • Χαμηλότερος κίνδυνος εμφάνισης θρόμβου αίματος (θρόμβωση) στα πόδια (εν τω βάθη φλεβική θρόμβωση) ή πνεύμονες (πνευμονική εμβολή).
  • Μειωμένος κίνδυνος πυελικών συμφήσεων (ουλώδης ιστός που σχηματίζεται μεταξύ των οργάνων, ο οποίος μπορεί να είναι υπεύθυνος για χρόνιο πόνο, υπογονιμότητα ή εντερική απόφραξη).
  • Μειωμένες πιθανότητες αναπνευστικά προβλήματα στο μωρό. Περίπου το 4-5% των νεογνών που γεννιούνται με προγραμματισμένη καισαρική έχουν αναπνευστικά προβλήματα, σε σύγκριση με 2-3% μετά το VBAC. Ο κίνδυνος είναι ελαφρώς υψηλότερος αν η καισαρική τομή έγινε πριν τις 39 εβδομάδες. Είναι γεγονός πως τα προβλήματα αναπνοής είναι αρκετά συνηθισμένα μετά από καισαρική τομή, αλλά συνήθως δεν διαρκούν πολύ.
  • Πολλές γυναίκες θέλουν να βιώσουν την εμπειρία μιας φυσιολογικής γέννας, και όταν το VBAC είναι επιτυχές, τις προφέρει αυτή την δυνατότητα.

Αν σχεδιάζετε να έχετε περισσότερα παιδιά, το VBAC μπορεί να σας βοηθήσει να αποφύγετε ορισμένα προβλήματα υγείας που συνδέονται με πολλαπλές καισαρικές τομές. Μάλιστα, κάποιες επιπλοκές της καισαρικής, όπως η αιμορραγία, η επείγουσα υστερεκτομή, οι τραυματισμοί του εντέρου ή της ουροδόχου κύστης, οι σχηματισμοί συμφήσεων είναι όλες πιο συχνές όσο αυξάνεται ο αριθμός καισαρικών τομών. Επιπλέον, κάθε καισαρική αυξάνει τον κίνδυνο σε μελλοντικές εγκυμοσύνες επιπλοκών του πλακούντα, όπως ο επιπωματικός πλακούντας (ο πλακούντας είναι χαμηλά στη μήτρα και καλύπτει τον τράχηλο) και ο στιφρός πλακούντας (η πρόσφηση του πλακούντα είναι πολύ βαθιά στα τοιχώματα της μήτρας και δεν αποκολλάται σωστά κατά τον τοκετό). Και οι δύο καταστάσεις μπορούν να οδηγήσουν σε μαζική αιμορραγία (απειλητική για τη ζωή) και σε υστερεκτομή. Εάν γνωρίζετε ότι θέλετε περισσότερα παιδιά, πρέπει και αυτό να το λάβετε υπόψη στην απόφασή σας.

7) Ποιοι είναι οι κίνδυνοι ενός VBAC;

  • Μια από τις πιο επίφοβες επιπλοκές ενός VBAC είναι η ρήξης της μήτρας, δηλαδή όταν η ουλή της μήτρας σχίζεται ή διαχωρίζεται. Ακόμα κι αν έχετε τις καλύτερες προϋποθέσεις για ένα VBAC, υπάρχει ένας κίνδυνος 0,7% (δηλαδή 7 στις 1000 γυναίκες που υποβάλλονται σε VBAC) η μήτρα να σπάσει στο σημείο της προηγούμενης καισαρικής τομής. Εάν αυτό συμβεί, μπορεί να προκαλέσει μαζική, απειλητική για τη ζωή αιμορραγία στη μητέρα, και ενδεχομένως στέρηση οξυγόνου στο μωρό, με επακόλουθη εγκεφαλική βλάβη (σε 8 από τις 10.000 περιπτώσεις) ή ακόμη και θάνατος (2-3 στις 10.000 περιπτώσεις). Ενώ ο κίνδυνος αυτός είναι πολύ μικρός συνολικά, είναι υψηλότερος σε σύγκριση με μια προγραμματισμένη καισαρική τομή.
  • Ανεξάρτητα από τη ρήξη της μήτρας, το VBAC φέρει αυξημένο κίνδυνο μακροπρόθεσμης νευρολογικής βλάβης ή ακόμη και θάνατο του εμβρύου. Και πάλι, ο κίνδυνος είναι πολύ μικρός, αλλά είναι υψηλότερος στις γυναίκες που η προσπάθεια για VBAC απέτυχε σε σχέση με εκείνες που κατάφεραν να γεννήσουν κολπικά ή που γέννησαν με προγραμματισμένη καισαρική τομή.
  •  Ενδέχεται να υποβάλλεστε σε πολλές ώρες προσπάθειας τοκετού και στο τέλος να κάνετε καισαρική. Η ανεπιτυχής δοκιμασία για VBAC συχνά προκαλεί μεγάλη απογοήτευση στις γυναίκες, καθώς οι προσδοκίες τους για φυσιολογικό τοκετό δεν πληρούνται.
  • Σε περίπτωση VBAC ενδέχεται ο τοκετός να χρίζει υποβοήθηση με αναρρόφηση ή εμβρυουλκία, τα οποία αυξάνουν τον κίνδυνο κάκωσης των μυών που ελέγχουν τον πρωκτό ή το ορθό (ρήξη του περινέου τρίτου ή τέταρτου βαθμού).
  • Μπορεί να χρειαστεί να γίνει μια έκτακτη καισαρική κατά τη διάρκεια της δοκιμασίας τοκετού. Αυτό συμβαίνει στο 25% των γυναικών. Μια επείγουσα καισαρική τομή φέρει περισσότερους κινδύνους από μια προγραμματισμένη καισαρική. Οι πιο συνηθισμένοι λόγοι για μια έκτακτη καισαρική είναι αν ο τοκετός επιβραδύνεται ή υπάρχει ανησυχία για την ευημερία του μωρού.

Πρέπει να επισημάνουμε πως ενώ ένα επιτυχημένο VBAC είναι λιγότερο επικίνδυνο από μια προγραμματισμένη καισαρική τομή, ένα ανεπιτυχές VBAC που απαιτεί καισαρική φέρει μεγαλύτερο κίνδυνο από μια προγραμματισμένη καισαρική. Και ο κίνδυνος επιπλοκών είναι ακόμη υψηλότερος αν χρίζει επείγουσα καισαρική τομή.

8) Μπορώ να προχωρήσω σε VBAC εάν έχω ήδη κάνει δύο καισαρικές;

Σύμφωνα με τις αμερικάνικες (ACOG) και της βρετανικές (RCOG) κατευθυντήριες οδηγίες, το VBAC μπορεί να προσφέρεται σε γυναίκες που έχουν δύο προηγηθείσες εγκάρσιες καισαρικές τομές, μετά από λεπτομερή συμβουλευτική. Παρόλα αυτά, πρέπει να γνωρίζουν ότι ο κίνδυνος ρήξης της μήτρας αυξάνεται έως και 5 φορές (0,9 έως 3,7%).

Το VBAC μετά από δύο προηγούμενες καισαρικές είναι εξαιρετικά αμφιλεγόμενο, και ενδέχεται να μην είναι αποδεκτό από ορισμένους γιατρούς ή ιδρύματα.

9) Τι να περιμένω κατά τη διάρκεια ενός VBAC;

  • Το VBAC πρέπει να λαμβάνει χώρα σε νοσοκομείο ή μαειυτήριο που μπορεί να διαχειριστεί επείγουσες καταστάσεις που θα μπορούσαν να απειλούν τη ζωή της γυναίκας ή του εμβρύου, και ΔΕΝ πρέπει να επιχειρείται στο σπίτι.
  • Θα πρέπει να πληρούνται όλα τα κριτήρια και να μην υπάρχει καμία από τις αντενδείξεις για VBAC που έχουν αναφερθεί προηγουμένως.
  • Οι παράγοντες που μπορεί να μειώσουν ή να αυξήσουν την πιθανότητα επιτυχίας θα συζητηθούν διεξοδικά, επειδή είναι ξεχωριστοί για κάθε γυναίκα και για κάθε εγκυμοσύνη.
  • Οι καλύτερες υποψήφιες για VBAC είναι οι γυναίκες στις οποίες ο τοκετός ξεκινά αυτόματα, καθώς η πρόκληση τοκετού (με φάρμακα ή άλλες μεθόδους) μειώνει τις πιθανότητες επιτυχούς κολπικού τοκετού και φέρει 3 φορές μεγαλύτερο κίνδυνο επιπλοκών.
  • Γενικά συνιστάται να προσέρχεστε στο νοσοκομείο με τα πρώτα σημάδια τοκετού, για προσεκτική και έγκυρη αξιολόγηση.
  • Ο καρδιακός παλμός του μωρού θα παρακολουθείται συνεχώς κατά τη διάρκεια του τοκετού για να εξασφαλίζεται η ευημερία του μωρού, αφού οι αλλαγές στην καρδιακή λειτουργία είναι ένα από τα πρώιμα σημάδια προβλημάτων με την προηγούμενη καισαρική τομή.
  • Ένας ενδοφλέβιος καθετήρας είναι απαραίτητος για την άμεση αντιμετώπιση οποιασδήποτε ενδεχόμενης επιπλοκής.
  • Να αποφεύγετε να τρώτε οτιδήποτε κατά τη διάρκεια του τοκετού, σε περίπτωση που χρειαστεί να γίνει μια έκτακτη καισαρική αργότερα.
  • Επιτρέπονται τα φάρμακα για την ανακούφιση του πόνου, συμπεριλαμβανομένης και η επισκληρίδιος αναλγησίας.
  • Τα ακόλουθα σημάδια μπορεί να είναι ένδειξη ρήξης της μήτρας και χρίζουν μια επείγουσα καισαρική:
    1. Συνεχιζόμενη βραδυκαρδία στο έμβρυο (η καρδιακή συχνότητα του μωρού πέφτει, είναι το συνηθέστερο σημάδι ρήξης της μήτρας).
    2. Κολπική αιμορραγία.
    3. Ευαισθησία στην ουλή της καισαρικής.
    4. Πόνος ανάμεσα στις συσπάσεις.
    5. Παύση συσπάσεων.
    6. Πόνος που επιμένει ακόμα και με την επισκληρίδιο αναλγησία, ή υπερβολικές ανάγκη για επισκληρίδια φάρμακα.
    7. Ψηλαφήση εμβρυϊκών μερών έξω από τη μήτρα.
    8. Αιματουρία (αίμα στα ούρα).

Είναι σημαντικό να καταλάβετε πως η ρήξη της μήτρας μπορεί να είναι σιωπηρή, και ότι ακόμα και μια επείγουσα καισαρική μπορεί να μην αποτρέψει σοβαρές επιπλοκές, τόσο για εσάς όσο και για το μωρό σας.

Εν κατακλείδι:

  • Ένα επιτυχές VBAC έχει τις λιγότερες επιπλοκές.
  • Ο μεγαλύτερος κίνδυνος ανεπιθύμητων αποτελεσμάτων που σχετίζονται με το VBAC συμβαίνει όταν το VBAC καταλήξει σε επείγουσα καισαρική τομή.
  • Είναι συχνά αδύνατο να προβλέψουμε ποιες γυναίκες θα έχουν ένα επιτυχημένο VBAC και ποιες θα χρειαστούν μια επαναλαμβανόμενη καισαρική.
  • Ένα VBAC που ξεκινάει αυτόματα (χωρίς πρόκληση) έχει κίνδυνο 1: 150 ρήξης της μήτρας.
  • Η ρήξη της μήτρας είναι μια σπάνια, αλλά δυνητικά απειλητική για τη ζωή κατάσταση, τόσο για τη μητέρα όσο και για το μωρό της.
  • Ακόμα και όταν η καισαρική γίνεται αμέσως, ενδέχεται να μην μπορέσει να αποτρέψει σοβαρές επιπλοκές, τόσο για τη μητέρα όσο και για το μωρό της.
  • Ο απόλυτος κίνδυνος σοβαρών προβλημάτων και θανάτου του εμβρύου που σχετίζονται με το VBAC είναι πολύ χαμηλός, αλλά υψηλότερος από την προγραμματισμένη καισαρική.
  • Τα νεογνά που γεννιούνται μέσω προγραμματισμένης καισαρικής τομής έχουν αυξημένο κίνδυνο αναπνευστικών προβλημάτων, τα οποία όμως είναι συνήθως βραχύβια.
  • Η προγραμματισμένη καισαρική σχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο επιπλοκών της πρόσφυσης του πλακούντα (επιπωματικός / στιφρός πλακούντας) σε μελλοντικές εγκυμοσύνες. Και άλλες επιπλοκές όπως οι πυελικές συμφύσεις είναι πιο συχνές όσο αυξάνεται ο αριθμός των καισαρικών.

Τα VBAC είναι πολύ αμφιλεγόμενο και μπορεί να είναι δύσκολο να αποφασίσετε αν είναι το καλύτερο για εσάς. Συζητήστε το διεξοδικά με τον/την γιατρό σας. Δώστε στον εαυτό σας αρκετό χρόνο για να ενημερωθείτε και να εξετάσετε προσεκτικά τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα της κάθε επιλογής.

Βιβλιογραφία

  1. The American College of Obstetricians and Gynecologists (ACOG) – Vaginal Birth After Cesarean Delivery FAQ 070, December 2017 (For patients)
  2. ACOG Practice Bulletin Number 184 – Vaginal Birth After Cesarean Delivery, November 2017
  3. Royal College of Obstetricians & Gynaecologists (RCOG) –  Birth options after previous caesarean section – July 2016 (For patients)
  4. Royal College of Obstetricians & Gynaecologists (RCOG) –  Birth After Previous Caesarean Birth – Green-top Guideline No. 45, October 2015
  5. National Health System (NHS) UK – Clinical Guideline for: The Management of Vaginal Birth After Caesarean (VBAC). July 2016

Photo credits

1.Parents.com; 2.EvolutionaryParenting.com; 3.goldengateobgyn.org; 4.Healthymummy.com; 5.YouTube.com; 6.Scarymummy.com; 7.geoscripts.meredith.services

ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΤΗΣ ΕΓΚΥΜΟΣΥΝΗΣ: ΤΙ ΝΑ ΠΕΡΙΜΕΝΕΙΣ ΤΟ ΔΕΥΤΕΡΟ ΤΡΙΜΗΝΟ

Embed from Getty Images

Μόλις κατάφερες να ολοκληρώσεις το πρώτο τρίμηνο της εγκυμοσύνης! Συγχαρητήρια!

Το δεύτερο τρίμηνο – που διαρκεί από την αρχή της εβδομάδας 14 μέχρι το τέλος της εβδομάδας 27- είναι για τις περισσότερες γυναίκες, το πιο εύκολο από τα τρία: τα ενοχλητικά συμπτώματα του πρώτου τριμήνου συνήθως εξαφανίζονται και θα νιώθεις γεμάτη ενέργεια ξανά! Επιπλέον, θα είσαι λιγότερο βαριά, κουρασμένη και αγχωμένη από ότι στο τελευταίο τρίμηνο …

Το γεγονός ότι αισθάνεσαι καλύτερα, δεν σημαίνει ότι δεν συμβαίνει τίποτα! Το μωρό μεγαλώνει πολύ γρήγορα σε αυτή την περίοδο, και το σώμα σου δουλεύει ασταμάτητα. Για αυτό και θα παρατηρήσεις πολλές αλλαγές…

Από όλα τα συμπτώματα που είχες κατά τη διάρκεια του πρώτου τριμήνου (δες εδώ), πολλά θα εξαφανιστούν, άλλα θα εξακολουθούν να εκδηλώνονται και κάποια νέα θα εμφανιστούν.

Αυτά τα συμπτώματα συνήθως εξαφανίζονται ή να ελαττώνονται κατά τη διάρκεια του δεύτερου τριμήνου:

2nd trimester B&W

  • ναυτία και εμετό,
  • απέχθεια στα τρόφιμα,
  • καούρα,
  • συχνή ούρηση
  • ακμή.

Αυτά είναι συμπτώματα που πιθανόν να επιμένουν:

  • ζαλάδα,
  • αιμορραγία των ούλων και της μύτης,
  • βουλωμένη μύτη,
  • κολπικά υγρά,
  • πονοκέφαλος,
  • δυσκοιλιότητα,
  • επιθυμία για ορισμένα τρόφιμα.

Σε αυτό το άρθρο θα εστιάσουμε στα συμπτώματα που κάνουν την εμφάνισή τους κατά τη διάρκεια του δεύτερου τριμήνου, και σε αυτά που επιμένουν αλλά είναι κάπως διαφορετικά τώρα:

1) Οσφυαλγία

Ενώ ο πόνος στην μέση κατά τη διάρκεια του πρώτου τριμήνου σχετίζεται ως επί το πλείστον με ήπιες συσπάσεις της μήτρας, καθώς η εγκυμοσύνη προχωρά ευθύνονται τα επιπλέον κιλά και η μετατόπιση του κέντρου βάρους: όσο αυξάνεται το μέγεθος της μήτρας, σταδιακά θα προσαρμόσεις τη στάση σου, το οποίο θα προκαλέσει πόνο στην μέση και στην πλάτη.

Τι μπορείς να κάνεις γι ‘αυτό: 

  • να αποφύγεις να στέκεσαι όρθια για μεγάλα χρονικά διαστήματα,
  • να κάθεσαι με ίσια την πλάτη, σε καρέκλα με καλή υποστήριξη πλάτης,
  • να κοιμάσαι στη πλάι, ένα μαξιλάρι ανάμεσα στα πόδια μπορεί να βοηθήσει,
  • μην σηκώσεις οτιδήποτε βαρύ,
  • να φοράς άνετα παπούτσια με χαμηλό τακούνι και καλή υποστήριξη των αψίδων (περισσότερα εδώ),
  • ένα θερμαινόμενο μαξιλάρι μπορεί να παρέχει λίγη ανακούφιση,
  • ένα ειδικό μασάζ εγκυμοσύνης πιθανόν να βοηθήσει.

Εάν τα μέτρα αυτά δεν σε ανακουφίζουν και ο πόνος είναι πολύ ισχυρός, να ενημερώσεις το γιατρό σου, ο οποίος μπορεί να συνταγογραφήσει ένα παυσίπονο κατάλληλο για την εγκυμοσύνη.

2) Αύξηση του μεγέθους του μαστού

2nd trimester breasts

Ενώ ο πόνος και το πρήξιμο που είχες κατά τη διάρκεια του πρώτου τριμήνου συνήθως ελαττώνονται, το στήθος θα συνεχίζει να μεγαλώσει στο πλαίσιο της προετοιμασίας για το θηλασμό. Μπορεί ενίοτε να παρατηρήσεις κάποια διαρροή γάλακτος.

Τι μπορείς να κάνεις γι ‘αυτό:

  • να φοράς ένα καλό σουτιέν υποστήριξης, πιθανότατα θα χρειαστείς ένα νούμερο μεγαλύτερο,
  • να αποφύγεις δαντελωτά σουτιέν ή σουτιέν με βανέλα.

3) Συναισθηματικές αλλαγές

2nd trimester emotional prenatal yoga

Καθώς η εγκυμοσύνη εξελίσσεται αλλάζει το σώμα σου, το ίδιο κάνουν και τα συναισθήματα! Οι ορμόνες σίγουρα παίζουν κάποιο ρόλο, αλλά δεν είναι μόνο αυτό: υπάρχουν τόσες πολλές αλλαγές! Συνεπώς είναι απόλυτα φυσικό κατά καιρούς να ανησυχείς και να αγχώνεσαι, ή να έχεις εναλλαγές στην διάθεσή σου (δες εδώ).

Σε αυτή τη φάση της εγκυμοσύνης πιθανότατα θα αισθάνεσαι λιγότερο κουρασμένη και με περισσότερη ενέργεια από ότι πριν… Ήρθε ή ώρα να απολαύσεις την εγκυμοσύνη σου! Μπορείς να ξεκινήσεις κάποιες προετοιμασίες για τον ερχομό του μωρού, και να μάθεις περισσότερα για τον τοκετό. Να δώσεις έμφαση στην καλή διατροφή (διάβασε εδώ) και τη σωματική άσκηση (εδώ). Αυτή μπορεί να είναι επίσης μια καλή περίοδος για να οργανώσεις ένα ταξίδι, ή κάποιες διακοπές! (δες εδώ).

Μερικές γυναίκες θα νιώθουν από τώρα αυξημένη σεξουαλική επιθυμία (εδώ), ενώ άλλες μπορεί να μην αισθάνονται ελκυστικές καθώς η μήτρα μεγαλώνει. Περιποιήσου με κάποια θεραπεία ομορφιάς! (εδώ).

Αν και οι εναλλαγές της διάθεσης αποτελούν αναπόσπαστο μέρος της εγκυμοσύνης, να έχεις κατά νου ότι εάν αισθάνεσαι συνεχώς θλιμμένη ή πολύ πεσμένη ψυχολογικά, αν έχεις πολύ αρνητικές σκέψεις, αν δεν μπορείς να αντεπεξέλθεις στην καθημερινή ζωή, θα πρέπει οπωσδήποτε να το συζητήσεις με το γιατρό σου.

4) Αλλαγές στα μαλλιά και τρίχες

2nd trimester hair

Οι ορμονικές αλλαγές κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης ευνοούν την ανάπτυξη των τριχών. Αυτό μπορεί να είναι καταπληκτικό για τα μαλλιά σου, τα οποία συνήθως γίνονται πιο γερά και πυκνά, αλλά όχι και τόσο καλό για τις τρίχες που εμφανίζονται σε ανεπιθύμητα μέρη του σώματος όπως το πρόσωπο, τα χέρια ή την πλάτη!

Τι μπορείς να κάνεις γι ‘αυτό:

  • Το ξύρισμα, το τσιμπιδάκι και η αποτρίχωση με κερί είναι ασφαλείς επιλογές, αν και δεν είναι πάντα εύκολο να εφαρμοστούν όσο η κοιλιά μεγαλώνει!
  • Σχετικά με το λέιζερ, την ηλεκτρόλυση και τις αποτριχωτικές κρέμες οι απόψεις των ειδικών διίστανται (περισσότερα εδώ).

Μπορείς να συζητήσεις με το γιατρό σου, ο οποίος θα σε βοηθήσει να διαλέξεις την καλύτερη τεχνική για σένα.

5) Αιμορροΐδες

2nd trimester hemorrhoids

Οι περισσότερες γυναίκες θα νιώθουν, κάποια στιγμή στην εγκυμοσύνης τους, ορισμένα μαλακά εξογκώματα γύρω από τον πρωκτό. Οι αιμορροΐδες είναι φλέβες η οποίες φουσκώνουν λόγω της αυξημένης πίεσης που ασκεί η μήτρα πάνω στον πρωκτό.

Αν και πολλές φορές οι αιμορροΐδες είναι ασυμπτωματικές, μπορεί να προκαλέσουν φαγούρα ή πόνο, ενίοτε μπορεί να ματώσουν.

Τι μπορείς να κάνεις γι ‘αυτό:

  • να αποφύγεις τη δυσκοιλιότητα – θα φουσκώσουν και θα ενοχλούν περισσότερο,
  • μπορείς να δοκιμάσεις ένα ζεστό λουτρό (ή Sitz bath: να κάθεσαι δηλαδή σε χλιαρό νερό),
  • εάν σε ενοχλούν πολύ, ρώτησε στο γιατρό σου για μια αλοιφή ειδική για αιμορροΐδες.

6) Κράμπες στα πόδια

2nd trimester leg cramps

Αυτές οι επώδυνες μυϊκές συσπάσεις αφορούν κυρίως τη γάμπα, το πόδι ή και τα δύο. Είναι πολύ συνηθισμένες κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, και εκδηλώνονται κυρίως τη νύχτα.

Η ακριβής αιτία τους δεν είναι σαφής. Πιθανοί λόγοι συμπεριλαμβάνουν τις ορμονικές αλλαγές της εγκυμοσύνης, η συμπίεση των αγγείων των ποδιών, και η ανεπάρκεια ασβεστίου ή μαγνησίου.

Τι μπορείς να κάνεις γι ‘αυτό:

  • η τακτική σωματική άσκηση μπορεί να βοηθήσει στην πρόληψή τους,
  • να θυμάσαι να τεντώσεις τους μύες των ποδιών πριν τον ύπνο,
  • να είσαι πάντα καλά ενυδατωμένη,
  • να φοράς άνετα υποδήματα, με καλή υποστήριξη,
  • ένα ζεστό ντους, ζεστό μπάνιο, πάγο στα πόδια ή ένα μασάζ μπορεί να βοηθήσουν,
  • να καταναλώνεις τροφές πλούσιες σε μαγνήσιο, όπως δημητριακά ολικής αλέσεως, όσπρια, αποξηραμένα φρούτα, ξηρούς καρπούς και σπόρους.

Συζήτησε με το γιατρό σου εάν μπορείς να πάρεις ένα συμπλήρωμα μαγνησίου ή ασβεστίου.

7) Σύνδρομο των ανήσυχων ποδιών (ΣΑΠ)

2nd trimester restless leg

Αν είσαι από τις γυναίκες που πάσχουν από ΣΑΠ (περίπου μία στις πέντε εγκυμονούσες) θα έχεις νιώθει μια δυσάρεστη αίσθηση, η οποία συνήθως περιγράφεται ως ανατριχίλα, τράβηγμα, μούδιασμα, μυρμήγκιασμα, κάψιμο, πόνος, ή σαν κάτι που έρπει κάτω από το δέρμα των ποδιών, και πιο σπάνια των χεριών.  Η περίεργη αυτή αίσθηση προκαλεί μία έντονη επιθυμία να κουνάς τα άκρα σου.  Αν και το ΣΑΠ μπορεί να εμφανιστεί την ημέρα (πχ όταν είσαι καθιστή για πολλή ώρα), συνήθως εκδηλώνεται τη νύχτα όταν είσαι ξαπλωμένη. Μόλις κουνάς τα πόδια (ή τα χέρια), το συναίσθημα υποχωρεί. Το πρόβλημα είναι πως οι κινήσεις θα επηρεάζουν τον ύπνο σου, με αποτέλεσμα να νιώθεις κουρασμένη και εκνευρισμένη κατά τη διάρκεια της ημέρας…

Η αιτία του ΣΑΠ είναι άγνωστη, αλλά σε ορισμένες γυναίκες μπορεί να οφείλεται σε ανεπάρκεια σιδήρου ή φυλλικού οξέως.

Τι μπορείς να κάνεις γι ‘αυτό:

Υπομονή! Το ΣΑΠ συνήθως υποχωρεί αμέσως μετά τον τοκετό … Αν δεν είναι πολύ έντονο, απλές αλλαγές στην καθημερινότητα μπορούν να βοηθήσουν:

  • να αποφύγεις την καφεΐνη (καφές, τσάι, κ.λπ.), ιδιαίτερα το απόγευμα ή το βράδυ,
  • μην ασκείσαι κοντά στην ώρα του ύπνου (η άσκηση μπορεί να προκαλέσει υπερένταση),
  • να καθιερώσεις μια ρουτίνα ύπνου: να πηγαίνεις για ύπνο και να ξυπνήσεις την ίδια ώρα κάθε μέρα,
  • να χαλαρώσεις πριν τον ύπνο: κάνε ένα ζεστό μπάνιο, διάβασε ένα βιβλίο…

Όταν ξυπνάς με ΣΑΠ:

  • κάνε μασάζ στα πόδια σου,
  • να εφαρμόσεις ζεστές ή κρύες κομπρέσες στους μύες των ποδιών,
  • να σηκωθείς και να περπατήσεις ή να τεντώσεις τα πόδια,
  • ένα δονούμενο μαξιλάρι που τοποθετείται κάτω από τα πόδια (Relaxis) βοηθάει κάποιες γυναίκες.

Η θεραπεία του σοβαρού ΣΑΠ στην κύηση είναι δύσκολη, επειδή τα φάρμακα που χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία του ενδέχεται να είναι επικίνδυνα για το μωρό.

  • Ρώτησε το γιατρό σου σχετικά με τα επίπεδα σιδήρου στο αίμα σου, αν είναι χαμηλά, ένα συμπλήρωμα μπορεί να βοηθήσει.
  • Εάν το ΣΑΠ είναι ανυπόφορο, συζήτησε με το γιατρό σου το ενδεχόμενο μιας αγωγής με οπιοειδή φάρμακα. Αυτή είναι όμως η έσχατη λύση, επειδή τα οπιοειδή μπορεί να προκαλέσουν συμπτώματα στέρησης στο μωρό.

8) Πόνος των στρογγύλων συνδέσμων

2nd trimester round ligament pain

Είναι ένα από τα πιο συνηθισμένα ενοχλήματα της εγκυμοσύνης. Καθώς η μήτρα μεγαλώνει, οι σύνδεσμοι που την κρατάνε στην θέση της αρχίζουν να τεντώνονται, με αποτέλεσμα να τραβιούνται και να πονάνε. Με τις απότομες κινήσεις οι σύνδεσμοι σφίγγουν, πράγμα που προκαλεί ένα ξαφνικό πόνο συχνά αισθητό στην κάτω κοιλιά ή στη βουβωνική χώρα, στη μία ή στις δύο πλευρές (πιο συχνά στη δεξιά πλευρά). Συνήθως ο πόνος προκαλείται από άσκηση, φτέρνισμα, βήχα, γέλιο, όταν γυρίσεις στο κρεβάτι ή σηκώνεσαι πολύ γρήγορα, και διαρκεί μόνο λίγα δευτερόλεπτα, καμία φορά λίγα λεπτά.

Τι μπορείς να κάνεις γι ‘αυτό:

  • να αποφύγεις τις απότομες κινήσεις,
  • κάμψε τους γοφούς πριν βήχεις, φτερνίζεσαι ή γελάς,
  • η ήπια άσκηση θα δυναμώσει τους κοιλιακούς μύες,
  • η γιόγκα συνήθως βοηθάει,
  • μια θερμοφόρα ή ένα ζεστό μπάνιο θα ελαττώσει τον πόνο,
  • μπορείς να πάρεις ένα παυσίπονο όπως παρακεταμόλη (Depon, Panadol).

Ο πόνος των στρογγύλων συνδέσμων συνήθως δεν διαρκεί πολύ. Αν έχεις έντονο πόνο που διαρκεί περισσότερο από λίγα λεπτά ή αν συνοδεύεται από πυρετό, κάψιμο κατά την ούρηση ή δυσκολία στο περπάτημα θα πρέπει να καλέσεις αμέσως το γιατρό σου.

9) Αλλαγές του δέρματος

2nd trimester skin changes woman with hat

Οι ορμόνες της εγκυμοσύνης και η κοιλιά που μεγαλώνει είναι υπεύθυνες για τις δερματικές αλλαγές που θα παρατηρήσεις από τώρα και στο εξής. Αυτές είναι η πιο συχνές:

“Λάμψη της εγκυμοσύνης”: οι έγκυες γυναίκες συχνά φαίνονται σαν να είναι “λαμπερές”. Οι ορμόνες αυξάνουν την παραγωγή των φυσικών ελαίων του δέρματος και την αιμάτωσή του, με αποτέλεσμα το πρόσωπο να είναι ροδαλό και λαμπερό.

Μάσκα της εγκυμοσύνης: ονομάζεται επίσης χλόασμα. Η αυξημένη παραγωγή μελανίνης προκαλεί καφέ σημάδια στο πρόσωπο.

Linea nigra: σχετίζεται και αυτή με την αυξημένη μελανίνη, είναι μια καφέ γραμμή που εμφανίζεται στη μέση της κοιλιάς, κάτω και πάνω από τον αφαλό.

Αυτές οι αλλαγές του δέρματος θα ξεθωριάζουν μετά τον τοκετό. Εν τω μεταξύ, μπορείς να χρησιμοποιήσεις μακιγιάζ για να τις κρύψεις.

Να έχεις υπόψη ότι στην εγκυμοσύνη το δέρμα είναι πιο ευαίσθητο στον ήλιο, οπότε φρόντισε να φοράς αντηλιακό υψηλής προστασίας και να περιορίσεις τον χρόνο έκθεσης στον ήλιο (ιδιαίτερα μεταξύ 10 π.μ. και 4 μ.μ). Ένα καπέλο και γυαλιά ηλίου θα παρέχουν έξτρα προστασία.

Φαγούρα: όσο μεγαλώνει οι κοιλιά -και παίρνεις κάποια κιλά- το δέρμα αρχίζει να τεντώνεται. Αυτό μπορεί να προκαλέσει φαγούρα και ξηρότητα 2nd trimester skin changesτου δέρματος, ειδικά στην κοιλιά και γύρω από το στήθος.

Για να τα ανακουφίσεις, να ενυδατώνεις συχνά το δέρμα σου με απαλά προϊόντα φροντίδας του δέρματος. Να αποφεύγεις τα μπάνια και ντους με ζεστό νερό, τα οποία θα ξεραίνουν ακόμα περισσότερο το δέρμα. Επίσης, να αποφύγεις τα συνθετικά ρούχα που μπορεί να προκαλέσουν ερεθισμούς.

Αν η φαγούρα είναι αφόρητη ενημέρωσε το γιατρό σου, ο οποίος μπορεί να σου προτείνει ένα φάρμακο κατάλληλο για την εγκυμοσύνη, και να αποκλείσει ορισμένες σπάνιες παθήσεις που ενδέχεται να είναι επικίνδυνες για σένα ή για το μωρό (αν και οι παθήσεις αυτές συνήθως εμφανίζονται στον τρίτο τρίμηνο).

Ραγάδες: όπως και η φαγούρα, οι ραγάδες είναι το αποτέλεσμα του τεντώματος του δέρματος. Είναι κόκκινες ή μοβ γραμμές που εμφανίζονται συνήθως στην κοιλιά, στο στήθος ή στους μηρούς.

Πρόσεξε το βάρους σου! Όσο περισσότερο βάρος παίρνεις, τόσο το πιο πιθανό να κάνεις ραγάδες. Κυκλοφορούν στην αγορά πολλές κρέμες και λοσιόν για την πρόληψή τους, αν και δεν υπάρχουν πολλά επιστημονικά  δεδομένα που αποδεικνύουν την αποτελεσματικότητά τους… Σε κάθε περίπτωση, οι περισσότεροι ραγάδες θα εξασθενίσουν από μόνες τους μετά τον τοκετό.

10) Διαταραχές του ύπνου

2nd trimester sleep problems

Όλοι σου λένε να ξεκουραστείς τώρα που μπορείς, να προετοιμαστείς για τις άγρυπνες νύχτες που σε περιμένουν αφού γεννηθεί το μωρό…Παρόλα αυτά, ο ύπνος στην εγκυμοσύνη δεν είναι εύκολη υπόθεση! Μια πρόσφατη μελέτη έδειξε ότι 3 στις 4 έγκυες γυναίκες αντιμετωπίζουν προβλήματα με τον ύπνο. Στη συγκεκριμένη μελέτη, όλες οι έγκυες ανέφεραν συχνή αφύπνιση, κυρίως λόγω της συχνής ούρησης και της δυσκολίας να βρουν μια άνετη θέση ύπνου. Η αϋπνία, τα προβλήματα αναπνοής (ροχαλητό και άπνοια) όπως και το σύνδρομο ανήσυχων ποδιών (βλέπε παραπάνω) ήταν επίσης συχνά παράπονα.

Και ας μην ξεχνάμε την καούρα, τις κράμπες στα πόδια, τη βουλωμένη μύτη, και πιθανώς τις εφιάλτες …

Τι μπορείς να κάνεις γι ‘αυτό:

  • να αποφεύγεις την καφεΐνη το απόγευμα ή το βράδυ,
  • μην τρως γλυκά το βράδυ,
  • μην πίνεις πολύ πριν κοιμηθείς για να αποφύγεις τις συχνές επισκέψεις στην τουαλέτα,
  • να κάνεις άσκηση, αλλά μόνο μέχρι νωρίς το απόγευμα,
  • να τρως κάτι ελαφρύ πριν πας για ύπνο για να μην ξυπνήσεις από πείνα μέσα στη νύχτα,
  • ένα ποτήρι ζεστό γάλα πριν τον ύπνο μπορεί να βοηθήσει,
  • να κάνεις ένα ζεστό μπάνιο λίγο πριν ξαπλώσεις,
  • να κρατήσεις το δωμάτιό δροσερό, κάποιες μελέτες έχον δείξει ότι βοηθάει να κοιμόμαστε καλύτερα,
  • ένα μασάζ πριν τον ύπνο μπορεί να σε καταπραΰνει, καθώς και οι ασκήσεις χαλάρωσης, οι βαθιές αναπνοές, το διαλογισμό, η γιόγκα, κ.λπ.,
  • να κάνεις έρωτα πριν κοιμηθείς μπορεί επίσης να βοηθήσει!

Θα πρέπει να αναφέρεις οποιοδήποτε πρόβλημα ύπνου στο γιατρό σου, ο οποίος μπορεί να σου δώσει περισσότερες συμβουλές ή να συνταγογραφήσει κάποιο φάρμακο που να είναι ασφαλές στην εγκυμοσύνη.

11) Ευρυαγγείες και κιρσοί

2nd trimester spider and varicose veins

Κατά την διάρκεια της κύησης, το σώμα αυξάνει την κυκλοφορία του αίματος προκειμένου να στείλει περισσότερο αίμα στο μωρό. Αυτό μπορεί να οδηγήσει στην εμφάνιση μικρών κόκκινων φλεβών γνωστές ως ευρυαγγείες.

Η πίεση που προκαλεί η μήτρα πάνω στα πόδια μπορεί να προκαλέσει διόγκωση των φλεβών των ποδιών, οι οποίες γίνονται μπλε ή μοβ. Αυτές οι διογκωμένες φλέβες ονομάζονται κιρσοί.

Τι μπορείς να κάνεις γι ‘αυτό:

Οι ευρυαγγείες συνήθως εξαφανίζονται αμέσως μετά τον τοκετό, οι κιρσοί θα φύγουν -ή θα είναι λιγότερο εμφανείς – εντός τριών μηνών από την γέννα. Εν τω μεταξύ, μπορείς να λάβεις κάποια μέτρα για να μην χειροτερέψουν:

  • να μην στέκεσαι όρθια για μεγάλα χρονικά διαστήματα,
  • να σηκωθείς συχνά, και να κινείσαι κατά τη διάρκεια της ημέρας,
  • κράτησε τα πόδια σηκωμένα (να τα βάλεις πάνω σε ένα σκαμνί) κάθε φορά που πρέπει να καθίσεις για πολύ ώρα,
  • υπάρχουν ειδικά καλσόν στήριξης που μπορεί να βοηθήσουν.

12) Πρήξιμο των αστραγάλων και των ποδιών

2nd trimester swollen legs

Είναι ένα πολύ κοινό πρόβλημα, το οποίο παθαίνουν περίπου τρεις στις τέσσερις έγκυες γυναίκες. Το πρήξιμο αρχίζει περίπου στην 22η εβδομάδα της εγκυμοσύνης και διαρκεί μέχρι τον τοκετό.

Τι μπορείς να κάνεις γι ‘αυτό:

  • να  αποφύγεις να είσαι όρθια ή καθιστή για μεγάλα χρονικά διαστήματα,
  • αν δεν μπορείς να το αποφύγεις, να κουνάς τακτικά τα πόδια σου, ή
  • κράτησε τα πόδια σηκωμένα ενώ κάθεσαι,
  • τα καλσόν στήριξης που μπορεί να βοηθήσουν.

Τι άλλο να περιμένεις

Οι πρώτες κινήσεις του μωρού

Περίπου στις 20 εβδομάδες κύησης μάλλον θα νιώθεις της πρώτες κινήσεις του μωρού, οι οποίες είναι συνήθως αντιληπτές ως “φτερουγίσματα”. Σε κάποιες εγκυμονούσες οι κινήσεις έιναι αισθητές ήδη από την 16η εβδομάδα, αλλά πιο συχνά μεταξύ των εβδομάδων 18 και 22. Μια γυναίκα που ήταν έγκυος πριν συνήθως θα νιώθει το μωρό νωρίτερα. Μερικές έγκυες δεν θα καταλάβουν τίποτα μέχρι την 26η εβδομάδα, οπότε μην ανησυχείς!

Έχε υπόψη ότι τα μωρά δεν είναι όλα ίδια: ενώ μερικά είναι πολύ δραστήρια, άλλα είναι πιο ήρεμα. Η δραστηριότητα επίσης ποικίλλει μεταξύ διαφόρων ημερών και εντός της ίδιας ημέρας.

Αύξηση βάρους

2nd trimester what else

Η όρεξή σου θα πρέπει κανονικά να επανέρχεται σε αυτή την φάση της εγκυμοσύνης, από τη στιγμή που η ναυτία και οι εμετοί έχουν μειωθεί ή εξαφανιστεί. Προσοχή όμως στην ποσότητα και στην ποιότητα του φαγητού! Κατά τη διάρκεια του δεύτερου τριμήνου χρειάζονται μόνο 300-500 θερμίδες επιπλέον την ημέρα, και θα πρέπει να πάρεις περίπου 1,4 -1,8 κιλά το μήνα μέχρι τον τοκετό. Ωστόσο, αν ήσουνα υπέρβαρη πριν την εγκυμοσύνη, ενδέχεται να χρειαστεί να πάρεις ακόμα λιγότερο βάρος.

Συζήτησε με το γιατρό τον καλύτερο τρόπο για να ελέγχεις προσεκτικά το βάρος σου…

Συσπάσεις Braxton Hicks 

Κατά τη διάρκεια του δεύτερου τριμήνου, η μήτρα μπορεί να αρχίσει να συσπά. Αυτές οι συστολές, που ονομάζονται Braxton Hicks, θα πρέπει να είναι ήπιες και να έρχονται αραιά και που.

Εάν οι συστολές γίνονται επίπονες ή τακτικές, θα μπορούσε να είναι ένα σημάδι πρόωρου τοκετού, οπότε θα πρέπει να ενημερώσεις το γιατρό σου.

Πότε πρέπει να ανησυχείς

2nd trimester warning

Οποιαδήποτε από αυτά τα συμπτώματα θα μπορούσαν να είναι σημάδι ότι κάτι δεν πάει καλά με την εγκυμοσύνη. Ενημέρωσε το γιατρό σου αμέσως αν παρουσιάσεις:

  • έντονο κοιλιακό πόνο ή συσπάσεις
  • αιμορραγία
  • έντονη ζάλη ή λιποθυμία
  • απότομη αύξηση του βάρους ή έντονο πρήξιμο
  • πυρετό (που δεν σχετίζονται πχ με ένα κρυολόγημα)
  • υδαρές κολπικές εκκρίσεις
  • άφθονα κολπικά υγρά πράσινα, κίτρινα, ή δύσοσμα.

 

Βιβλιογραφία

  • NICE: Antenatal Care- Routine Care for the Healthy Pregnant Woman. March 2008, UK
  • HAS: Comment mieux informer les femmes enceintes? Avril 2005, France

Photo credits

Intro: Getty images, businessinsider.com; 1) simplebackpain.com; 2) pinterest.com; 3) kentuckianamommies.com; 4) drdina.ca; 5) hemorrhoidexpert.org; 6) newkidscenter.com; 7) babygaga.com; 8) viphealthandfitness.com; 9) woolworthsbabyandtoddlerclub.com.au, beautysouthafrica.com; 10) thebabychecklist.com; 11) pinterest.com; 12) pinterest.com; What else: popsugar.com; When to worry: earlypregnancy.net.

ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΤΗΣ ΕΓΚΥΜΟΣΥΝΗΣ: ΤΙ ΝΑ ΠΕΡΙΜΕΝΕΙΣ ΤΟ ΠΡΩΤΟ ΤΡΙΜΗΝΟ

Embed from Getty Images

Μια εγκυμοσύνη συνήθως φέρνει πολλή χαρά… αλλά κάποιες φορές μπορεί να είναι δυσβάσταχτη! Ειδικά το πρώτο τρίμηνο, όταν το σώμα αρχίζει και αλλάζει. Οι αλλαγές αυτές δεν είναι ίδιες για όλες τις γυναίκες: ενώ ορισμένες νιώθουν πολύ καλά και γεμάτες ενέργεια, άλλες αισθάνονται απαίσια…

Ναυτία, επιθυμία για ορισμένα τρόφιμα, εναλλαγές της διάθεσης … Θα έχεις ακούσει για αυτά τα συμπτώματα της εγκυμοσύνης, αλλά … Τι είναι φυσιολογικό; Τι μπορείς να κάνεις για αυτά; Πότε να ενημερώνεις το γιατρό σου;

Σε αυτό το άρθρο θα βρεις μια λίστα με τα 16 πιο συνηθισμένα συμπτώματα του πρώτου τριμήνου της κύησης (εβδομάδες 0-13), θα μάθεις γιατί συμβαίνουν, πως να τα αντιμετωπίζεις, και πότε πρέπει να καλέσεις το γιατρό ή την μαία σου.

1) Πόνος στην κοιλιά και στην μέση

Pregnancy symptoms back pain

Γιατί συμβαίνει: από τα πρώτα συμπτώματα της εγκυμοσύνης, είναι ελαφρά πονάκια που συχνά μπερδεύουν πολλές γυναίκες, οι οποίες πιστεύουν ότι πρόκειται να τους έρθει η περίοδος. Αυτοί οι πόνοι προκαλούνται από φυσιολογικές, ήπιες συσπάσεις της μήτρας που σχετίζονται με την αύξηση των ορμονών της εγκυμοσύνης.

Τι μπορείς να κάνεις γι ‘αυτό: τίποτα, εκτός και αν ο πόνος γίνεται έντονος ή συνοδεύεται από κολπική αιμορραγία.

Πότε να καλέσεις το γιατρό: εάν ο πόνος είναι ισχυρός, ή αν έχεις πόνο και αιμορραγία, προκειμένου να αποκλειστούν ορισμένες επιπλοκές της κύησης (βλέπε κολπική αιμορραγία), ή άλλα προβλήματα που δεν σχετίζονται με την εγκυμοσύνη.

2) Ακμή

Pregnancy symptoms acne

Γιατί συμβαίνει: είναι ένα πολύ συχνό σύμπτωμα -εμφανίζεται σε περίπου 50% των γυναικών- και μερικές φορές μπορεί να είναι αρκετά έντονη. Η ορμόνη β-HCG (βήτα – ανθρώπινη χοριακή γοναδοτροπίνη), η οποία αυξάνεται από την αρχή της εγκυμοσύνης, έχει δράση ανδρογόνου (δηλαδή μιμείται της αρσενικές ορμόνες), και οδηγεί σε αυξημένη λιπαρότητα του δέρματος και εμφάνιση ακμής.

Τι μπορείς να κάνεις γι ‘αυτό: τα περισσότερα φάρμακα που χρησιμοποιούνται για θεραπεία της ακμής απαγορεύονται στην εγκυμοσύνη – η ισοτρετινοΐνη, ένα από τα πιο αποτελεσματικά φάρμακα για την ακμή είναι και ένα από τα πιο επικίνδυνα κατά τη διάρκεια της κύησης. Κάνε υπομονή! Τα σπυράκια θα υποχωρούν μετά τον τοκετό.

Εν τω μεταξύ, μπορείς να χρησιμοποιήσεις μη φαρμακευτικές αγωγές για τη φροντίδα του δέρματος:

  • να πλύνεις το πρόσωπο και το σώμα σου με ένα απαλό καθαριστικό, μη λιπαρό και χωρίς οινόπνευμα,
  • να αποφύγεις όμως τον υπερβολικό καθαρισμό, καθώς μπορεί να έχει το αντίθετο αποτέλεσμα,
  • να λούζεσαι συχνά και να αποφύγεις τα λιπαρά μους μαλλιών,
  • βασικό είναι να μην πειράξεις τα σπυράκια, δεδομένου ότι μπορεί να προκληθούν μόνιμες ουλές.

Πότε να καλέσεις το γιατρό: Εάν έχεις βαρείας μορφής ακμή, μπορείς να συμβουλευτείς έναν δερματολόγο για να σου χορηγήσει την κατάλληλη φροντίδα ανάλογα με τον τύπο του δέρματός σου.

3) Φούσκωμα και δυσκοιλιότητα

Pregnancy symptoms constipation

Γιατί συμβαίνει: κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, η ορμόνη προγεστερόνη χαλαρώνει το τοίχωμα του εντέρου και επιβραδύνει τη δραστηριότητά του, προκειμένου να επιτρέπει την απορρόφηση περισσότερων θρεπτικών ουσιών για να τρέφεται το μωρό. Αλλά αυτό έχει ένα μειονέκτημα: μπορεί να προκαλέσει φούσκωμα, πολλά αέρια και δυσκοιλιότητα.

Τι μπορείς να κάνεις γι ‘αυτό:

  • να αυξήσεις την πρόσληψη φυτικών ινών,
  • να αποφεύγεις τα τρόφιμα που προκαλούν φούσκωμα (φασόλια, κουνουπίδι, κλπ),
  • να πίνεις πολλά υγρά,
  • η σωματική άσκηση μπορεί να βοηθήσει.

Πότε να καλέσεις το γιατρό: εάν η δυσκοιλιότητα σε ενοχλεί πολύ, ζήτησε από το γιατρό σου ένα καθαρτικό ή μαλακτικό κοπράνων που να είναι ασφαλές για την εγκυμοσύνη.

4) Πόνος και πρήξιμο του στήθους 

Pregnancy symptoms breast pain 2

Γιατί συμβαίνει: υπό την επίδραση των υψηλών ορμονών, το στήθος αρχίζει να ετοιμάζεται για το θηλασμό, με αποτέλεσμα να διογκώνεται και να λαμβάνει αυξημένη ροή αίματος, που προκαλεί ευαισθησία και πρήξιμο του στήθους.

Τι μπορείς να κάνεις γι ‘αυτό:

  • να φοράς σουτιέν στήριξης (μπορεί να χρειαστεί να πάρεις μεγαλύτερο μέγεθος),
  • να αποφύγεις δαντελωτά σουτιέν ή σουτιέν με βανέλα.

Πότε να καλέσεις το γιατρό: εάν έχεις πολύ έντονο πόνο στο στήθος ή ερυθρότητα, ή αν ψηλαφίσεις κάποιον όγκο.

5) Ζάλη και λιποθυμία

Pregnancy symptoms dizziness

Γιατί συμβαίνει: στην εγκυμοσύνη τα αιμοφόρα αγγεία διαστέλλονται για να αυξηθεί η αιμάτωση προς τη μήτρα και το μωρό. Αυτό προκαλεί πτώση της αρτηριακής πίεσης, η οποία μπορεί να φέρει ζαλάδα, ή ακόμα και λιποθυμία. Η ζάλη μπορεί επίσης να οφείλεται σε χαμηλά επίπεδα σακχάρου στο αίμα, ειδικά αν δεν τρέφεσαι επαρκώς.

Τι μπορείς να κάνεις γι ‘αυτό:

  • να αποφεύγεις την παρατεταμένη ορθοστασία,
  • να σηκώνεσαι αργά όταν είσαι καθιστή ή ξαπλωμένη,
  • να είσαι ιδιαίτερα προσεκτική αν οδηγείς ή αν εκτελείς δραστηριότητες που απαιτούν πολύ συγκέντρωση,
  • να τρως υγιεινά και συχνά γεύματα (κάθε δύο με τρεις ώρες),
  • να πίνεις άφθονα υγρά για να ανέβει η αρτηριακή πίεση.

Πότε να καλέσεις το γιατρό: αν έχεις έντονη ζάλη, και οπωσδήποτε αν έχεις αιμορραγία ή έντονο κοιλιακό πόνο, για να αποκλειστεί μια αποβολή ή μια έκτοπη κύηση (βλέπε κολπική αιμορραγία).

6) Κόπωση και υπνηλία

Pregnancy symptoms fatigue

Γιατί συμβαίνει: από την αρχή της εγκυμοσύνης, το σώμα έχει επιπλέον δουλειά να κάνει! Ο μεταβολισμός αυξάνεται και αρχίσει να δημιουργείται ο πλακούντας. Οι αλλαγές αυτές, σε συνδυασμό με τα υψηλά επίπεδα προγεστερόνης, είναι υπεύθυνες για αυτή τη διαρκή αίσθηση υπνηλίας και έντονης κόπωσης. Το σώμα σου υπενθυμίζει ότι πρέπει να ξεκουραστείς, για να είσαι πιο δυνατή να κυοφορήσεις το μωρό σου!

Τι μπορείς να κάνεις γι ‘αυτό:

  • να ξεκουράζεσαι και να κοιμάσαι όταν αυτό είναι δυνατόν,
  • να τρως υγιεινά,
  • να πίνεις άφθονα υγρά,
  • να αποφύγεις την ορθοστασία για μεγάλα χρονικά διαστήματα.

Πότε να καλέσεις το γιατρό: εάν αισθάνεσαι ότι η υπνηλία σε επηρεάζει στις καθημερινές δραστηριότητες, για να αποκλειστούν άλλες πιθανές αιτίες κόπωσης, όπως η αναιμία. Εάν έχεις έντονη υπνηλία μαζί με αρνητικά αισθήματα απελπισίας και θλίψης, επειδή αυτά μπορεί να είναι συμπτώματα κατάθλιψης.

7) Έντονη επιθυμία ή απέχθεια για ορισμένα τρόφιμα

Pregnancy symptoms craving

Γιατί συμβαίνει: η ξαφνική αύξηση ορμονών αλλάζει τα γούστα μας για τα τρόφιμα. Ως εκ τούτου, μπορεί να νιώθεις μερικές φορές μία ξαφνική και ακατάσχετη επιθυμία να φας κάτι συγκεκριμένο, που μπορεί ενίοτε να είναι αρκετά ασυνήθιστο, και άλλες φορές μια αποστροφή για ορισμένα τρόφιμα, ακόμα και με τη σκέψη τους.

Πιστεύεται ότι κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης το σώμα μας ζητά ότι χρειάζεται – για αυτό οι επιθυμίες – και μας κάνει να απορρίψουμε πράγματα που δεν χρειαζόμαστε ή που μπορεί να είναι επιβλαβή, όπως π.χ. η αποστροφή για τσιγάρο στις καπνίστριες (δυστυχώς, αυτό δεν συμβαίνει πάντα).

Τι μπορείς να κάνεις γι ‘αυτό:

Επιθυμίες:

  • μπορείς που και που να ενδώσεις σε ότι ποθείς, με την προϋπόθεση ότι γενικά ακολουθείς μια ισορροπημένη και υγιεινή διατροφή.
  • εάν επιθυμείς ανθυγιεινά τρόφιμα, προσπάθησε να αποφύγεις την υπερβολική: να τρως μία κουταλιά παγωτό, όχι μια ολόκληρη συσκευασία ενός κιλού!
  • εάν οι επιθυμίες είναι πάρα πολύ συχνές, να προσπαθείς να κάνεις δραστηριότητες που να σου αποσπάσουν την προσοχή, έτσι ώστε να μην σκέφτεσαι συνέχεια το φαγητό: να πας για βόλτα, να μιλήσεις με μια φίλη, να διαβάσεις ένα βιβλίο, να πας σινεμά…

Αποστροφές:

  • οι απέχθεια για τα τρόφιμα συνήθως είναι πιο έντονη το πρώτο τρίμηνο, άρα πιθανότατα θα μπορείς να τρως κρέας ή να πίνεις γάλα ξανά αργότερα στην εγκυμοσύνη,
  • εάν συνεχίζουν οι αποστροφές για ορισμένες τροφές, προσπάθησε να βρεις υγιεινά υποκατάστατα για ότι δεν μπορείς να λαμβάνεις, π.χ., δημητριακά εμπλουτισμένα με ασβέστιο αν δεν μπορείς να πίνεις γάλα.

Πότε να καλέσεις το γιατρό: Εάν έχεις επιθυμία για χώμα, στάχτες ή σαπούνι -μια διαταραχή που ονομάζεται πίκα ή αλλοτριοφαγία– καθώς μπορεί να είναι πολύ επικίνδυνη για σένα και το μωρό σου. Επίσης να ενημερώσεις τον γιατρό σου αν οι αποστροφές για φαγητό είναι πολύ έντονες και ακολουθούνται από συνεχόμενους εμετούς (βλ. ναυτία και εμετούς).

8) Συχνουρία

Pregnancy symptoms frequent urination

Γιατί συμβαίνει: πιθανόν να έχεις παρατηρήσει από πολύ νωρίς στην εγκυμοσύνη ότι πρέπει να επισκεφθείς πιο συχνά την τουαλέτα. Καθώς αυξάνεται η ροή του αίματος με την εγκυμοσύνη, περισσότερο αίμα πηγαίνει στα νεφρά, προκειμένου να αποβάλλει περισσότερες τοξίνες από το σώμα μας. Αυτό οδηγεί σε αυξημένη παραγωγή ούρων. Η ούρηση είναι πιο συχνή κατά τη διάρκεια της νύχτας, επειδή η κατακράτηση υγρού που γίνεται κατά τη διάρκεια της ημέρας απορροφάται όταν ξαπλώνουμε. Επιπλέον, όσο η μήτρα μεγαλώνει, ασκεί πίεση πάνω στην ουροδόχο κύστη.

Τι μπορείς να κάνεις γι ‘αυτό:

  • μην κρατάς τα ούρα σου, επειδή αυτό μπορεί να προδιαθέτει σε λοιμώξεις του ουροποιητικού,
  • να αποφύγεις την υπερβολική κατανάλωση καφεΐνης (καφές, τσάι, αναψυκτικά τύπου κόλα), δεδομένου ότι έχουν διουρητική δράση,
  • να μην πίνεις πάρα πολύ πριν πας για ύπνο.

Πότε να καλέσεις το γιατρό: Αν, εκτός από συχνουρία, νιώθεις κάψιμο ή πόνο κατά την ούρηση, ή αν βλέπεις αίμα όταν σκουπίζεσαι, καθώς αυτά μπορεί να είναι σημάδια μιας ουρολοίμωξης.

9) Πονοκέφαλος 

Pregnancy symptoms headache

Γιατί συμβαίνει: οι πονοκέφαλοι συμβαίνουν συχνά από νωρίς στην εγκυμοσύνη, κυρίως λόγω των αυξημένων ορμονών, αλλά η χαμηλή αρτηριακή πίεση, τα χαμηλά επίπεδα σακχάρου, η αναιμία και η αφυδάτωση μπορεί να τους επιδεινώσουν. Οι γυναίκες που είχαν ημικρανίες πριν την εγκυμοσύνη μπορεί να εμφανίσουν επιδείνωση στο πρώτο τρίμηνο, αλλά συνήθως βελτίωση όπως η εγκυμοσύνη προχωρά.

Τι μπορείς να κάνεις γι ‘αυτό:

  • να πίνεις άφθονα υγρά,
  • να τρως συχνά γεύματα,
  • να ξεκουραστείς, εφόσον είναι δυνατόν.

Πότε να καλέσεις το γιατρό: Αν οι πονοκέφαλοι επιμένουν, ρώτησε το γιατρό σου αν μπορείς να πάρεις παρακεταμόλη (Depon, Panadol), η οποία συνήθως επιτρέπεται σε όλη την εγκυμοσύνη. Επικοινώνησε με το γιατρό σου αν οι πονοκέφαλοι είναι πολύ έντονοι, δεν υποχωρούν με παρακεταμόλη ή αν συνοδεύονται από οπτικές διαταραχές ή άλλα συμπτώματα.

10) Καούρα, βαρύ στομάχι 

Pregnancy symptoms heartburn 2

Γιατί συμβαίνει: η προγεστερόνη είναι υπεύθυνη για την χαλάρωση του σφιγκτήρα (μυϊκός δακτύλιος) που χωρίζει το στομάχι από τον οισοφάγο, το οποίο οδηγεί σε παλινδρόμηση οξέος.

Τι μπορείς να κάνεις γι ‘αυτό: 

  • να τρως μικρά και συχνά γεύματα,
  • να μην τρως πολύ πριν πας για ύπνο,
  • να αποφύγεις τρόφιμα πολύ γλυκά, πικάντικα, λιπαρά ή όξινα,
  • να κοιμάσαι με δύο ή περισσότερα μαξιλάρια για να έχεις το κεφάλι σε υψηλότερο επίπεδο από το υπόλοιπο σώμα.

Πότε να καλέσεις το γιατρό: εάν η καούρα είναι πολύ ενοχλητική, ζήτησε στο γιατρό σου ένα αντιόξινο φάρμακο που να είναι ασφαλές στην εγκυμοσύνη.

11) Εναλλαγές την διάθεσης

Pregnancy symptoms mood swings

Γιατί συμβαίνει: φταίνε οι ορμόνες! αλλά σε συνδυασμό με τις ζαλάδες, τις ανακατωσούρες και τα άλλα συμπτώματα της εγκυμοσύνης, μπορεί να νιώθεις ενίοτε εκνευρισμένη ή θλιμμένη, υπερευαίσθητη ή δίχως ενέργεια, περιχαρής ή πανικόβλητη!

Είναι γεγονός πως η εγκυμοσύνη θα φέρει σημαντικές αλλαγές στη ζωή σου, άρα είναι φυσικό να ανησυχείς για πολλά πράγματα: αν θα τα καταφέρεις με τον τοκετό, αν το μωρό θα είναι καλά, αν θα είσαι καλή μητέρα, αν θα επηρεαστεί η σχέση με τον σύντροφό σου, κλπ, κλπ…

Και σαν να μην έφταναν όλα αυτά, επηρεάζεται και η μνήμη μας: ξεχνάμε πολύ εύκολα… και ενώ αυτή η εξασθένηση της μνήμης είναι απόλυτα φυσιολογική, μπορεί να είναι αρκετά εκνευριστική.

Τι μπορείς να κάνεις γι ‘αυτό:

  • συζήτησέ το!, βρες κάποιον που μπορεί να σε ακούσει: το σύντροφό σου, ένα μέλος της οικογένειας, έναν φίλο ή άλλες μέλλουσες μαμάδες,
  • να ζητήσεις κατανόηση και υποστήριξη, όχι μόνο ψυχολογική αλλά και σωματική: αν αδυνατείς να κάνεις ορισμένες δουλειές, είτε στην εργασία ή στο σπίτι σου, να αφήσεις κάποιον άλλον να σε βοηθήσει,
  • να ξεκουραστείς: η κούραση και η στέρηση ύπνου πιθανόν να σε κάνουν να νιώθεις χειρότερα,
  • να συμμετέχεις σε δραστηριότητες που σε ηρεμούν και σε χαλαρώνουν, η ήπια σωματική άσκηση μπορεί να βοηθήσει.

Πότε να καλέσεις το γιατρό: εάν αισθάνεσαι συνεχώς θλιμμένη ή πολύ πεσμένη ψυχολογικά, αν έχεις πολύ αρνητικές σκέψεις, αν δεν μπορείς να αντεπεξέλθεις στην καθημερινή ζωή. Σε αυτές τις περιπτώσεις μπορεί να χρειαστείς επαγγελματική βοήθεια.

12) Ναυτία και εμετοί

Pregnancy symptoms nausea

Γιατί συμβαίνει: η ναυτία είναι ένα από τα συνηθέστερα συμπτώματα της εγκυμοσύνης (εμφανίζεται σε περίπου 85% των κυήσεων). Δεν είναι πλήρως κατανοητό γιατί συμβαίνει, αλλά φαίνεται να σχετίζεται με τα επίπεδα της β-χωριακής: όσο υψηλότερα τα επίπεδα της -π.χ., στις γυναίκες που κυοφορούν δίδυμα- τόσο πιο έντονη η ναυτία.

Η ναυτία και οι εμετοί αρχίζουν γύρω από την 6η εβδομάδα της εγκυμοσύνης, και συνήθως επιμένουν μέχρι την 13η εβδομάδα, αν και μπορεί να διαρκέσουν μέχρι και την 16η – 20η ή σπανιότερα πέραν των 20 εβδομάδων κύησης. Η ένταση τους δεν είναι ίδια για όλες τις γυναίκες: ενώ σε μερικές είναι πολύ ήπιοι, άλλες ταλαιπωρούνται με συνεχόμενους εμετούς. Κάποιες εγκυμονούσες νιώθουν χειρότερα το πρωί – εξού και το όνομα πρωινή αδιαθεσία.

Τι μπορείς να κάνεις γι ‘αυτό:

  • η ναυτία χειροτερεύει όταν έχεις άδειο στομάχι, συνεπώς, να τρως συχνά, μικρά γεύματα,
  • τα αμυλούχα τρόφιμα (π.χ. φρυγανιά, πατάτες, ρύζι, ζυμαρικά) συνήθως ανακουφίσουν τη ναυτία, αλλά κάθε γυναίκα θα βρει ποια τρόφιμα μπορεί να ανεχθεί και ποια όχι,
  • να αποφεύγεις φαγητά με έντονη γεύση ή μυρωδιά,
  • το τζίντζερ (ή πιπερόριζα) μπορεί να βοηθήσει, είτε ωμό, σε χάπια ή ακόμα και το ginger ale,
  • υπάρχουν και ειδικά βραχιολάκια ειδικά για την ναυτία, τα οποία είναι αρκετά αποτελεσματικά,
  • ο βελονισμός και η πιεσοθεραπεία μπορεί να βοηθήσουν,
  • η βιταμίνη Β6 ενίοτε ελατώνει την ένταση των συμπτωμάτων,
  • το άγχος και η κούραση συνήθως επιδεινώνουν τη ναυτία, ως εκ τούτου, να προσπαθήσεις να ξεκουραστείς και να χαλαρώσεις,
  • να πίνεις αρκετά υγρά για να αποφύγεις την αφυδάτωση, αλλά μικρές ποσότητες κάθε φορά, δεδομένου ότι οι μεγάλες ποσότητες μπορεί να χειροτερεύουν τη ναυτία.

Πότε να καλέσεις το γιατρό: εάν η ναυτία δεν σου επιτρέπει να φας ή να πιεις τίποτα, ή αν δεν μπορείς να σταματήσεις να κάνεις εμετό, ο γιατρός σου μπορεί να συνταγογραφήσει ορισμένα αντιεμετικά φάρμακα. Μερικές φορές οι συνεχόμενοι εμετοί οδηγούν σε έντονη αφυδάτωση, μια κατάσταση που ονομάζεται υπερέμεση της κύησης, η οποία απαιτεί εισαγωγή σε νοσοκομείο για ενυδάτωση και ενδοφλέβια θεραπεία.

13) Αιμορραγία από τη μύτη, βουλωμένη μύτη, αιμορραγία ούλων

Pregnancy symptoms stuffy nose

Γιατί συμβαίνει: κατά την διάρκεια της εγκυμοσύνης αυξάνεται η ροή του αίματος σε όλο το σώμα μας. Επειδή τα ούλα και το ρινικό βλεννογόνο είναι πολύ εύθραυστα, αιμορραγούν εύκολα. Τα ούλα μπορεί να ματώσουν όταν βουρτσίζεις τα δόντια σου. Οι ρινορραγίες μπορεί να εμφανιστούν όταν φυσάς τη μύτη σου. Επιπλέον, είναι πιθανόν να παρατηρήσεις ότι η μύτη σου βουλώνει εύκολα, επίσης ως αποτέλεσμα της αυξημένης ροής αίματος στους βλεννογόνους της μύτης.

Τι μπορείς να κάνεις γι ‘αυτό: 

  • να επισκεφτείς τακτικά τον οδοντίατρό σου για να αποκλείσει ορισμένα προβλήματα των ούλων, τα οποία είναι συνηθισμένα στην εγκυμοσύνη και μπορεί να αυξήσουν την αιμορραγία,
  • να χρησιμοποιήσεις μία πιο μαλακή οδοντόβουρτσα,
  • για να σταματήσει η αιμορραγία από τη μύτη, συνήθως είναι αρκετό να πιέσεις τη μύτη σου για λίγα λεπτά,
  • για τη συμφόρηση της μύτης, μπορείς να χρησιμοποιήσεις έναν υγραντήρα, ή να δοκιμάσεις ένα ρινικό σπρέι με θαλασσινό νερό,
  • μην χρησιμοποιήσεις αποσυμφορητικά φάρμακα (σπρέι ή χάπια) χωρίς να συμβουλευτείς το γιατρό σου.

Πότε να καλέσεις το γιατρό: εάν η αιμορραγία των ούλων ή της μύτης είναι βαριές ή πολύ συχνές. Αν η συμφόρηση της μύτης είναι πολύ έντονη και δεν μπορείς να αναπνεύσεις.

14) Απέχθεια σε ορισμένες μυρωδιές, αυξημένη αίσθηση της όσφρησης

Pregnancy symptoms smells

Γιατί συμβαίνει: πολλές γυναίκες δεν αντέχουν ορισμένες έντονες οσμές, πχ από τα τρόφιμα, καλλυντικά κ.α., οι οποίες πολλές φορές προκαλούν ναυτία και εμετό. Αυτή η ευαισθησία σε οσμές σχετίζεται με τις ορμόνες. Θεωρείται ότι η φύση μας προετοιμάζει για να “μυρίζουμε” πιθανές απειλές με σκοπό την προστασία του μωρού.

Τι μπορείς να κάνεις γι ‘αυτό:

  • να αποφεύγεις τρόφιμα με έντονη μυρωδιά,
  • ενδεχομένως να χρειαστεί να σταματήσεις το μαγείρεμα για λίγο -εάν είναι εφικτό,
  • να μην χρησιμοποιείς καλλυντικά προϊόντα με άρωμα εάν η μυρωδιά σε ενοχλεί. Αυτό ισχύει επίσης και για τα απορρυπαντικά, μαλακτικά, αποσμητικά χώρου, κ.λπ.

Πότε να καλέσεις το γιατρό: σε περίπτωση που η απέχθεια στις οσμές προκαλεί έντονο εμετό (βλ. ναυτία και εμετοί).

15) Κολπική αιμορραγία

Pregnancy symptoms vaginal bleeding 2

Γιατί συμβαίνει: η αιμορραγία στον πρώτο τρίμηνο της κύησης είναι πολύ συχνό φαινόμενο (συμβαίνει σε περίπου 25% των κυήσεων) και τις περισσότερες φορές δεν αποτελεί πρόβλημα. Μια μικρή αιμορραγία μπορεί να οφείλεται στην εμφύτευση του εμβρύου στη μήτρα, σε μία μικρή αποκόλληση του εμβρυϊκού σάκου ή σε μια φλεγμονή του τραχήλου της μήτρας (η οποία εκδηλώνεται συνήθως μετά τη σεξουαλική επαφή). Μερικές φορές όμως, η αιμορραγία μπορεί να υποδηλώνει κάποιο πρόβλημα, όπως επαπειλούμενη αποβολή ή έκτοπη κύηση (εγκυμοσύνη εκτός της μήτρας).

Τι μπορείς να κάνεις γι ‘αυτό:

  • να παρακολουθείς την ποσότητα και τα χαρακτηριστικά του αίματος,
  • να μην έρθεις σε σεξουαλική επαφή, να μην χρησιμοποιήσεις ταμπόν,
  • ανάλογα με την αιτία της αιμορραγίας, ο γιατρός μπορεί να σου ζητήσει να παραμένεις ξαπλωμένη στο κρεβάτι ή να απέχεις από βαριά εργασία και να μην σηκώνεις βάρος.

Πότε να καλέσεις το γιατρό: Αν δεις αίμα, καλό θα είναι να ενημερώσεις το γιατρό σου, ακόμη και αν έχεις ελαφριά αιμορραγία, καθώς δεν είναι πάντα εύκολο να καταλάβουμε πότε η αιμορραγία είναι άνευ σημασίας. Αλλά επιβάλλεται να καλέσεις το γιατρό σου αμέσως (ή να πηγαίνεις στο μαιευτήριο), αν έχεις βαριά αιμορραγία, ή έντονο πόνο στην κοιλιά, καθώς αυτά μπορεί να είναι σημάδια αποβολής ή έκτοπης κύησης.

16) Κολπικές εκκρίσεις

Pregnancy symptoms vaginal discarge 2

Γιατί συμβαίνει: οι υψηλές ορμόνες είναι υπεύθυνες για την αύξηση των κολπικών εκκρίσεων, οι οποίες πρέπει να είναι λευκές ή διαφανείς.

Τι μπορείς να κάνεις γι ‘αυτό:

  • επιτρέπεται να χρησιμοποιήσεις σερβιετάκια, αλλά να μην φοράς ταμπόν,
  • να προτιμάς τα βαμβακερά εσώρουχα,
  • να αποφεύγεις τα στρινγκ εσώρουχα που μπορεί να προκαλέσουν έντονη τριβή, που μαζί με τα αυξημένα κολπικά υγρά ευνοούν την ανάπτυξη μυκήτων ή άλλων μικροβίων.

Πότε να καλέσεις το γιατρό: εάν έχεις υγρά που είναι κίτρινα, πράσινα ή δύσοσμα, ή αν έχεις έντονη φαγούρα ή κάψιμο.

 

Μείνετε συντονισμένοι! Θα ακολουθήσουν και άλλα post με συμπτώματα του δευτέρου και του τρίτου τριμήνου της κύησης …

Βιβλιογραφία

  • NICE: Antenatal Care- Routine Care for the Healthy Pregnant Woman. March 2008, UK
  • HAS: Comment mieux informer les femmes enceintes? Avril 2005, France
  • American College of Obstetrician and Gynecologists: Nausea and vomits, Vaginal bleeding

Φωτογραφίες

Cover: Getty images; 1) dornascostasnuncamais.com.br; 2) babycenter.com; 3) adriseaplanes.eu; 4) thealphaparent.com; 5) pregnancymagazine.com; 6) womenshealthcaretopics.com; 7) motherandbaby.co.uk; 8) ladycarehealth.com; 9) momjunction.com; 10) ladycarehealth.com; 11) fitbottomedmamas.com; 12) not-equal.eu; 13) womenshealthcaretopics.com; 14) health-and-parenting.com; 15) zliving.com; 16) privatepregnancy.co.uk