ΔΩΡΕΑ ΩΑΡΙΩΝ: ΟΛΑ ΟΣΑ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΓΝΩΡΙΖΕΤΕ


H υποβοηθούμενη αναπαραγωγή βοηθά χιλιάδες ζευγάρια με υπογονιμότητα να παρακάμψουν το πρόβλημά τους και να αποκτήσουν παιδιά. Σε κάποιες περιπτώσεις όμως, τα ωάρια της γυναίκας δεν είναι κατάλληλα, ικανά ή και δεν υπάρχουν καθόλου ώστε να γονιμοποιηθούν. Σε αυτές τις περιπτώσεις υπάρχει η εναλλακτική λύση που προσφέρεται στα ζευγάρια της χρήσης ωαρίων από δότρια.

Η πρώτη εγκυμοσύνη με δωρεά ωαρίων αναφέρθηκε το 1983, και από τότε όλο και περισσότερες γυναίκες επιλέγουν αυτή τη διαδικασία για να πραγματοποιηθεί το όνειρό τους να αποκτήσουν παιδιά. Ο κύριος λόγος που οι γυναίκες ανατρέχουν σε αυτή τη διαδικασία είναι η σημερινή κοινωνική τάση κατά την οποία όλο και περισσότερο καθυστερούν να τεκνοποιήσουν, αναβάλλοντάς το για αργότερα στη ζωή τους, όταν η γονιμότητά τους είναι πλέον ελαττωμένη. Επιπρόσθετο λόγο αποτελεί η εξέλιξη της τεχνικής αυτής με την πάροδο των ετών, που έχει σαν αποτέλεσμα τα πολύ υψηλά πλέον ποσοστά επίτευξης εγκυμοσύνης, στην οποία συνδράμουν και οι βελτιωμένες τεχνικές κατάψυξης.

Τι είναι η δωρεά ωαρίων;

Η δωρεά ωαρίων είναι μία μορφή εξωσωματικής γονιμοποίησης όπου χρησιμοποιούνται ωάρια που έχουν χορηγηθεί από άλλη γυναίκα και γονιμοποιηθεί από το σπέρμα του συζύγου της λήπτριας (ή από έναν δότη σπέρματος).

Τα έμβρυα που προκύπτουν μεταφέρονται στη μήτρα της λήπτριας που έχει προετοιμαστεί κατάλληλα για να τα δεχθεί. Η διαφορά με την εξωσωματική γονιμοποίηση είναι ότι η δότρια ωαρίων δεν είναι και δέκτρια, δηλαδή πρόκειται περί δύο διαφορετικών γυναικών.

Σε περίπτωση εγκυμοσύνης, η λήπτρια θα έχει μια βιολογική, αλλά όχι γενετική σχέση με το παιδί, ενώ ο σύντροφός της (εφόσον αυτός παρείχε το σπέρμα) θα είναι σχετιζόμενος βιολογικά και γενετικά.

Πότε ενδεικνύεται η δωρεά ωαρίων;

Η χρήση δωρεάς ωαρίων δίνει τη δυνατότητα επίτευξης εγκυμοσύνης στις παρακάτω περιπτώσεις:

  • Πρόωρη ωοθηκική ανεπάρκεια, μια κατάσταση στην οποία η εμμηνόπαυση έχει αρχίσει πολύ νωρίτερα από το συνηθισμένο, συνήθως πριν την ηλικία των 40 ετών. Οφείλεται σε ιδιοπαθή αίτια, ή είναι αποτέλεσμα ασθένειας, χημειοθεραπείας, ακτινοθεραπείας ή χειρουργικής αφαίρεσης των ωοθηκών. Επιπλέον, η μέθοδος αυτή είναι κατάλληλη για γυναίκες που έχουν γεννηθεί χωρίς ωοθήκες.
  • Μειωμένες ωοθηκικές εφεδρείες, που σημαίνει ότι τα ωάρια είναι λιγότερα, και χαμηλής ποιότητας. Αυτό συχνά οφείλεται στην ηλικία, επειδή η ποιότητα των ωαρίων (και συνεπώς η γονιμότητα) μειώνεται ραγδαία μετά την ηλικία των 35-40 ετών.
  • Γενετικά μεταδιδόμενες ασθένειες που ενδεχομένως, όταν χρησιμοποιούνται τα ωάρια της γυναίκας, μεταδίδονται στο παιδί και καθιστούν αδύνατη ή προβληματική την έκβαση μιας εγκυμοσύνης.
  • Προηγούμενο ιστορικό αποτυχίας με εξωσωματική γονιμοποίηση, ειδικά όταν η ποιότητα των ωαρίων φαίνεται να είναι το πρόβλημα.

Ποιες είναι οι δότριες ωαρίων;

1) Ανώνυμες, εθελόντριες δότριες: σύμφωνα με την ελληνική νομοθεσία, η υποψήφια δότρια ωαρίων, καλύπτεται από ανωνυμία και υποχρεούται να υπογράψει ειδικά έγγραφα συγκατάθεσης για τη δωρεά του γενετικού της υλικού. Για να γίνει δεκτή μια γυναίκα σε ένα πρόγραμμα δωρεάς ωαρίων πρέπει να πληροί τις εξής προϋποθέσεις:

-Να έχει ηλικία από 18 έως 35 ετών.

-Να είναι υγιής, μη καπνίστρια και να μην υπάρχει προσωπικό ή οικογενειακό ιστορικό γενετικών ασθενειών.

Βάσει του νόμου η δότρια λαμβάνει ένα ποσό ως αποζημίωση για την τυχόν απώλεια ημερών εργασίας της, τις μετακινήσεις και άλλα έξοδα που προκύπτουν κατά τη διάρκεια του κύκλου στον οποίο συμμετέχει. Σε κάθε περίπτωση, η δωρεά ωαρίων είναι μια πράξη αλτρουιστική, ανώνυμη και εθελοντική.

2) Προγράμματα εξωσωματικής γονιμοποίησης (“egg sharing”): γυναίκες που υποβάλλονται σε εξωσωματική γονιμοποίηση μπορεί να συμφωνήσουν να δωρίσουν τα περισσευούμενα ωάριά τους σε γυναίκες με υπογονιμότητα.

3) Γνωστή δότρια: γυναίκες που είναι γνωστές στην λήπτρια, συνήθωςαπό το φιλικό και οικογενειακό περιβάλλον της. Σύμφωνα με την Ελληνική νομοθεσία, η δωρεά ωαρίων είναι μία ανώνυμη διαδικασία, δηλαδή ούτε η δότρια δεν έχει δυνατότητα πρόσβασης στο παιδί που θα γεννηθεί αλλά ούτε και η λήπτρια στη δότρια.  Επομένως στην Ελλάδα η δωρεά ωαρίων σε γνωστά πρόσωπα απαγορεύεται από το νόμο.

Έλεγχος της δότριας


Η υποψήφια δότρια, αφού έχει ενημερωθεί πλήρως για το πρόγραμμα δωρεάς ωαρίων, έχει συμπληρώσει την αίτηση και έχει γίνει δεκτή, θα πρέπει να υποβληθεί σε σειρά εξετάσεων για να διαπιστωθεί αν η κατάσταση της υγείας της και του γενετικού της υλικού είναι καλή και αν θα μπορεί να ανταποκριθεί σωστά στην ορμονική θεραπεία.

Ο έλεγχος της δότριας διαφέρει από κέντρο σε κέντρο, αλλά σε γενικές γραμμές η διερεύνηση συμπεριλαμβάνει εξέταση από παθολόγο ιατρό και γυναικολόγο για τον έλεγχο της φυσικής, ψυχολογικής και νοητικής της κατάστασης, του γενετικού της υλικού, και του αναπαραγωγικού της συστήματος.

Επιπλέον, υποβάλλονται στις ακόλουθες εργαστηριακές εξετάσεις:

    • Ομάδα αίματος – Rhesus
    • Ηπατίτιδες (Β,C)
    • HIV
    • Σύφιλη
    • Ηλεκτροφόρηση αιμοσφαιρίνης
    • Τεστ δρεπανώσεως
    • Κυστική ίνωση
    • Fragile X
    • Καρυότυπος

Έλεγχος της λήπτριας / του ζευγαριού


Καθοριστικό ρόλο για την επιτυχία του προγράμματος δωρεάς ωαρίων παίζει ο σωστός έλεγχος – προετοιμασία της λήπτριας.

Βάση της ελληνικής νομοθεσίας, μια γυναίκα θεωρείται κατάλληλη να λάβει ωάρια όταν η μήτρα της έχει φυσιολογική μορφολογία και λειτουργικότητα και δεν έχει περάσει το πεντηκοστό έτος ηλικίας.

Η προετοιμασία του ζευγαριού-λήπτη περιλαμβάνει συμβουλευτική συνάντηση με τον γιατρό για ιατρικές εξετάσεις όπως γίνεται και σε ένα κανονικό κύκλο εξωσωματικής γονιμοποίησης. Αρχικά, ο γιατρός λαμβάνει ένα ολοκληρωμένο ιατρικό ιστορικό και από τους δύο συντρόφους.

Η αξιολόγηση της γυναίκας περιλαμβάνει μια εμπεριστατωμένη φυσική και γυναικολογική εξέταση, ένα λεπτομερή υπερηχογραφικό έλεγχο και ειδικές εργαστηριακές εξετάσεις. Συνοπτικά, ελέγχεται η λειτουργία των ωοθηκών, η ομάδα αίματος, όπως και η έκθεση σε ορισμένες λοιμώξεις. Επιπλέον, θα ληφθεί ένα τεστ Παπανικολάου και καλλιέργειες κολπικού εκκρίματος για ορισμένα μικρόβια (Neisseria gonorrhoeae, Chlamydia trachomatis, κ.α.).

Σε ορισμένες περιπτώσεις, αξιολογείται η κοιλότητα της μήτρας με ένα υστεροσαλπιγγογράφημα (ΥΣΓ), υπερηχο-υστερογραφία ή υστεροσκόπηση. Εάν η γυναίκα είναι ηλικίας άνω των 45 ετών, πρέπει να εξεταστεί το ενδεχόμενο διεξοδικότερης αξιολόγησης της καρδιακής λειτουργίας, του κινδύνου υπέρτασης της κύησης και του διαβήτη κύησης. Η επίπτωση της προχωρημένης μητρικής ηλικίας στην εγκυμοσύνη θα συζητηθεί εκτενώς, καθώς και οποιεσδήποτε ιατρικές καταστάσεις που μπορεί να επηρεάσουν την εγκυμοσύνη.

Ένα τεστ εμβρυομεταφοράς πριν την προσπάθεια είναι πολύ σημαντικό, επειδή ενίοτε ο τράχηλος είναι πολύ κλειστός με αποτέλεσμα να δυσκολεύεται η μεταφορά των εμβρύων στην μήτρα και συνεπώς να μειώνονται σημαντικά οι πιθανότητες κύησης. Σε περίπτωση στενού ή παραμορφωμένου τραχηλικού αυλού συστήνεται διαστολή του τραχήλου.

Ένα δοκιμαστικό τεστ με τα ίδια φάρμακα προετοιμασίας του ενδομητρίου σε προηγούμενο κύκλο για να εκτιμηθεί η ανταπόκριση της μήτρας στα φάρμακα θεωρείται ιδανικό.

Η αξιολόγηση του άνδρα περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, μια ανάλυση σπέρματος, ομάδα αίματος και γενετική εξέταση, όπως υποδεικνύεται.

Βάση νόμου, το ζευγάρι-λήπτη πρέπει να εξεταστεί για σύφιλη, ηπατίτιδα Β και C, HIV-1 και HIV-2, που έχουν εξάμηνη ισχύ.

Η διαδικασία

Προετοιμασία της δότριας για την λήψη των ωαρίων

Η δότρια ακολουθεί τη διαδικασία μιας κανονικής εξωσωματικής γονιμοποίησης. Ως εκ τούτου, υποβάλλεται σε ωοθηκική διέγερση, δηλαδή λαμβάνει μια ορμονική αγωγή σε ενέσιμη μορφή με σκοπό να ανακτηθεί ένας ικανός αριθμός ωαρίων. Η παρακολούθηση γίνεται με υπερηχογράφημα και μέτρηση ορμονών σε τακτά χρονικά διαστήματα, και όταν αυτά δείξουν ότι έχουν παραχθεί αρκετά ώριμα ωοθυλάκια, χορηγούνται πρόσθετες ορμόνες και προγραμματίζεται η ωοληψία. Η διαδικασία αυτή γίνεται με την χρήση μίας βελόνας, διαμέσου του κόλπου, με την οποία αναρροφόυνται τα ωάρια με υπερηχογραφική καθοδήγηση. Η διαδικασία συνήθως γίνεται με ελαφρά αναισθησία («μέθη»).

Τα ωάρια που αποκτώνται, αξιολογούνται ως προς την ωριμότητα τους και στη συνέχεια γονιμοποιούνται με το σπέρμα του άνδρα, το οποίο έχει υποστεί επεξεργασία στο εργαστήριο. Το σπέρμα ενός δότη μπορεί να χρησιμοποιηθεί, όταν αυτό κρίνεται αναγκαίο.

Το σπέρμα προσκομίζεται την ημέρα της λήψης των ωαρίων ή εναλλακτικά, εάν η παρουσία του συζύγου καθίσταται αδύνατη την ημέρα αυτή, υπάρχει η δυνατότητα κρυοσυντήρησής του σε προγενέστερο χρόνο.

Προετοιμασία της λήπτριας για την εμβρυομεταφορά

Προκειμένου τα έμβρυα να εμφυτεύονται στη μήτρα της λήπτριας, το ενδομήτριο (το κάλυμμα της κοιλότητας της μήτρας) πρέπει να προετοιμάζεται και να συγχρονίζεται με την δότρια.

Υπάρχουν πολλά πρωτόκολλα για την προετοιμασία του ενδομητρίου. Συνοπτικά, στις γυναίκες που έχουν περίοδο συνήθως χορηγείται ένα φάρμακο σε ενέσιμη μορφή για την προσωρινή καταστολή των ωοθηκών. Όταν η δότρια ξεκινά τα ορμονικά φάρμακα για την ωοθηκική διέγερση, η λήπτρια λαμβάνει οιστραδιόλη από το στόμα (ή σε μορφή “patch”) για να επιτευχθεί ανάπτυξη του ενδομητρίου. Υπερηχογραφική αξιολόγηση του πάχους του ενδομητρίου, και ενίοτε εξετάσεις αίματος, θα διενεργηθούν κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου. Την επομένη της ημέρας που η δότρια λαμβάνει τις ορμόνες για την τελική ωρίμανση των ωαρίων, η λήπτρια αρχίζει θεραπεία με προγεστερόνη. Η προγεστερόνη προκαλεί ειδικές αλλαγές ωρίμανσης του ενδομητρίου που επιτρέπουν την εμφύτευση του εμβρύου. Η προγεστερόνη μπορεί να χορηγηθεί με ενδομυϊκή ένεση, κολπικά ή από το στόμα. Άλλα φάρμακα ενδέχεται να χρησιμοποιηθούν, ανάλογα με την περίπτωση.

Τα έμβρυα μεταφέρονται στη μήτρα της λήπτριας, συνήθως μέσα σε τρεις έως πέντε ημέρες μετά την γονιμοποίηση των ωαρίων στο εργαστήριο. Η μεταφορά των εμβρύων γίνεται με χρήση ενός λεπτού καθετήρα που εισάγεται, διαμέσου του τράχηλου, μέσα στη μήτρα. Εάν το ζευγάρι-λήπτη έχει περισσευούμενα έμβρυα, αυτά θα κρυοσυντηρηθούν (κατάψυξη εμβρύων). Δίνεται δηλαδή δυνατότητα και για μελλοντική μεταφορά χωρίς να χρειάζεται άλλη δωρεά ωαρίων.

Η ορμονική θεραπεία με οιστραδιόλη και προγεστερόνη συνεχίζεται μέχρις ότου η λήπτρια κάνει το τεστ κυήσεως (β-χοριακή). Εάν το τεστ είναι θετικό, οι ορμόνες συνεχίζονται κατά την διάρκεια του πρώτου τριμήνου της κύησης.

Ποσοστά επιτυχίας

Επειδή οι δότριες είναι νέες και υγιείς γυναίκες, τα ποσοστά επιτυχίας είναι υψηλότερα από αυτά της κλασσικής εξωσωματικής γονιμοποίησης. Η ηλικία της λήπτριας δεν φαίνεται να επηρεάζει την επιτυχία της διαδικασίας. Σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία της Εθνικής Αρχής Ιατρικώς Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής (ΕΑΙΥΑ), το ποσοστό κύησης στην Ελλάδα είναι 54%, που αντιστοιχεί στα διεθνή δεδομένα.

Αξιοσημείωτο είναι να αναφερθεί ότι, όσο μεγαλύτερος είναι ο αριθμός των προσπαθειών με δωρεά ωαρίων, τόσο μεγαλύτερες είναι και οι πιθανότητες επιτυχίας. Έτσι, εκτιμάται ότι το ποσοστό κύησης μετά την τρίτη προσπάθεια αγγίζει το 90% στις περισσότερες περιπτώσεις.

Πολλοί παράγοντες παίζουν σημαντικό ρόλο στην επιτυχία της διαδικασίας: ο σωστός έλεγχος και η προετοιμασία της λήπτριας και της δότριας, ο καλός συντονισμός τους, οι υψηλές εργαστηριακές προδιαγραφές και το άρτια καταρτισμένο επιστημονικό προσωπικό συμβάλουν θετικά στην επίτευξη εγκυμοσύνης στο πρόγραμμα δωρεάς ωαρίων.

Ασφάλεια της διαδικασίας δωρεάς ωαρίων

  • Για την δότρια:

Η δωρεά ωαρίων είναι μια πολύ ασφαλής διαδικασία. Όμως, δεν εντελώς ακίνδυνη. Τα φάρμακα που λαμβάνονται για τη διέγερση των ωοθηκών, η ωοληψία και η αναισθησία που απαιτείται είναι πιθανές αιτίες επιπλοκών. Εν συντομία, οι παρενέργειες των φαρμάκων είναι συνήθως ήπιες, καθώς μία από τις πιο επίφοβες επιπλοκές στην υποβοηθούμενη αναπαραγωγή, το σύνδρομο υπερδιέγερσης των ωοθηκών, είναι πολύ σπάνιο σε αυτές τις περιπτώσεις. Οι υπόλοιποι κίνδυνοι εκτιμώνται ως εξής: κίνδυνοι από την αναισθησία: 1 / 10.000, κίνδυνος σοβαρής αιμορραγίας από τη ωοληψία: 1 / 2.500, κίνδυνος μόλυνσης: λιγότερο από 1/500.

Πρέπει να σημειωθεί πως σε καμία περίπτωση δεν επηρεάζεται η γονιμοποιητική ικανότητα των γυναικών που αποφασίζουν να γίνουν δότριες ωαρίων. Στην πραγματικότητα δωρίζουν ωάρια που ούτως ή άλλως σε περίπτωση που δεν χρησιμοποιηθούν θα καταστρέφονται από τον οργανισμό τους.

  • Για την λήπτρια:

Το ενδεχόμενο να κολλήσει η λήπτρια κάποια ασθένεια από την δότρια είναι ουσιαστικά ανύπαρκτο, εφόσον ακολουθούνται οι διαδικασίες ελέγχων που ορίσει ο νόμος, ο οποίος σωστά εφαρμοζόμενος εξασφαλίζει την μη μετάδοση λοιμώξεων.

Ένας πιθανός κίνδυνος είναι η πολλαπλή εγκυμοσύνη (δίδυμα) εάν μεταφερθούν περισσότερα από ένα έμβρυα. Βάση νόμου, απαγορεύεται σε κάθε περίπτωση η μεταφορά περισσότερο των δύο εμβρύων. Εάν το ζευγάρι είναι αντίθετο στο ενδεχόμενο δίδυμης κύησης, τότε υπάρχει η δυνατότητα μεταφοράς μόνο ενός εμβρύου.

Το ρίσκο που σχετίζεται με επιπλοκές της κύησης σε συνάρτηση με την προχωρημένη ηλικία της λήπτριας πρέπει να εκτιμηθεί ατομικά για κάθε περίπτωση.

  • Για το παιδί:

Μέχρι σήμερα, χιλιάδες παιδιά έχουν γεννηθεί με αυτή τη διαδικασία, και τα διαθέσιμα δεδομένα φαίνεται να είναι καθησυχαστικά, και αντίστοιχα με την κλασσική εξωσωματική γονιμοποίηση: το ποσοστό γεννητικών ανωμαλιών είναι ίδιο σε σχέση με το γενικό πληθυσμό.

ΤΟ ΝΟΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

ΓΙΑ ΤΗΝ ΔΩΡΕΑ ΩΑΡΙΩΝ

  • Η δωρεά ωαρίων είναι μια αλτρουιστική πράξη, εθελοντική και χωρίς οικονομικές απολαβές. Οι δότριες αποζημιώνονται μόνο για τις ημέρες εργασίας που χάνουν, στο πλαίσιο της διαδικασίας για τη δωρεά και για τα έξοδα μετακίνησης τους.
  • Η δωρεά ωαρίων και σπέρματος επιτρέπεται στην Ελλάδα με την προϋπόθεση ότι εξασφαλίζεται η ανωνυμία της δότριας και του δότη.
  • Η δωρεά δεν επιτρέπεται σε γυναίκες άνω των 50 ετών.
  • Οι δότριες υπογράφουν δήλωση παραχώρησης των ωαρίων.
  • Οι δέκτες υπογράφουν μια δήλωση ότι είναι παντρεμένοι και δέχονται να υποβληθούν σε εξωσωματική γονιμοποίηση με δωρεά ωαρίων. Εάν δεν είναι παντρεμένοι, τότε υπογράφουν δήλωση σε συμβολαιογράφο ότι επιθυμούν να υποβληθούν σε εξωσωματική γονιμοποίηση με τη μέθοδο της δωρεάς ωαρίων.

ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΠΟΒΟΗΘΟΥΜΕΝΗ ΑΝΑΠΑΡΑΓΩΓΗ

Στις 27 Ιανουαρίου 2005 δημοσιεύτηκε ο νόμος 3305/2005 σχετικά με την εφαρμογή της ιατρικής υποβοηθούμενης αναπαραγωγής.

Ο ελληνικός νόμος για την ιατρικώς υποβοηθούμενη αναπαραγωγή είναι από τους πιο προοδευτικούς της Ευρώπης. Κατοχυρώνει και προστατεύει το ζευγάρι που επιθυμεί να αποκτήσει παιδί με βάση τα δεδομένα της ιατρικής και της βιολογίας, καθώς και τις αρχές της βιοηθικής. Βασικός γνώμονας είναι κατά την εφαρμογή των μεθόδων της υποβοηθούμενης αναπαραγωγής να λαμβάνεται υπόψη κυρίως το συμφέρον του παιδιού που θα γεννηθεί.

Βασικές αρχές της υπάρχουσας νομοθεσίας

Κάποια από τα σημαντικότερα άρθρα του νόμου που είναι χρήσιμο να γνωρίζουμε είναι:

1)     Οι μέθοδοι υποβοηθούμενης αναπαραγωγής είναι καθ’ όλα νόμιμοι και επιτρέπονται για τη γυναίκα μέχρι το πεντηκοστό έτος της ηλικίας της, καθώς αυτό θεωρείται το όριο για φυσική ικανότητα αναπαραγωγής.

2)     Επιτρέπεται η δωρεά ωαρίων και σπέρματος, απαιτείται όμως και η έγγραφη συναίνεση του ή της συζύγου ή συντρόφου.

3)     Επιτρέπεται η προεμφυτευτική γενετική διάγνωση με τη συναίνεση των ενδιαφερόμενων προσώπων για να διαγνωσθεί αν τα γονιμοποιημένα ωάρια είναι φορείς γενετικών ανωμαλιών.

4)     Απαγορεύεται η επιλογή φύλου, εκτός αν πρόκειται να αποφευχθεί σοβαρή κληρονομική νόσος που συνδέεται με το φύλο.

5)     Απαγορεύεται η κλωνοποίηση για αναπαραγωγικούς σκοπούς.

6)     Επιτρέπεται η κρυοσυντήρηση γενετικού υλικού ή γονιμοποιημένου ωαρίου.

7)     Επιτρέπεται η παρένθετη μητρότητα. Δηλαδή η περίπτωση κατά την οποία μια γυναίκα κυοφορεί και γεννά ύστερα από εξωσωματική γονιμοποίηση με χρήση ωαρίου ξένου προς την ίδια, για λογαριασμό μιας άλλης γυναίκας, η οποία επιθυμεί να αποκτήσει παιδί, αλλά αδυνατεί να κυοφορήσει για ιατρικούς λόγους. Η γυναίκα που θα κυοφορήσει το παιδί θα πρέπει να έχει υποβληθεί σε ιατρικές και ψυχολογικές εξετάσεις. Δεν θα πρέπει να υπάρχει οικονομική συναλλαγή εκτός από τα έξοδα της γυναίκας που θα κυοφορήσει για εξετάσεις, απώλεια εργασίας κλπ. Για την όλη διαδικασία απαιτείται ειδική άδεια από δικαστή.

8)     Οι μονάδες υποβοηθούμενης αναπαραγωγής ιδρύονται και λειτουργούν με άδεια του αρμόδιου φορέα μετά από σύμφωνη γνώμη της Αρχής, η οποία ελέγχει αν πληρούνται οι νόμιμες προϋποθέσεις. Για όποιες παραβάσεις θέτει διοικητικές και ποινικές κυρώσεις.

9)     Θέτει όρια ηλικίας για τους δότες σπέρματος (νεότεροι από 40 ετών) και τις δότριες ωαρίων (νεότερες των 35 ετών).

10)   Ανύπαντρες γυναίκες μπορούν να αποκτήσουν παιδί με υποβοηθούμενη αναπαραγωγή.

11)   Οι δότες υποβάλλονται υποχρεωτικά σε κλινικό και εργαστηριακό έλεγχο και δεν γίνονται δεκτοί αν πάσχουν από κληρονομικά, γενετικά ή μεταδοτικά νοσήματα. Δεν επιτρέπεται η χρήση νωπού σπέρματος από τρίτο δότη. Από δότη επιτρέπεται η χρήση μόνο κατεψυγμένου σπέρματος.

Μάθετε περισσότερα στο gofertile.eu

ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΤΗΣ ΕΓΚΥΜΟΣΥΝΗΣ: ΤΙ ΝΑ ΠΕΡΙΜΕΝΕΙΣ ΤΟ ΔΕΥΤΕΡΟ ΤΡΙΜΗΝΟ

Embed from Getty Images

Μόλις κατάφερες να ολοκληρώσεις το πρώτο τρίμηνο της εγκυμοσύνης! Συγχαρητήρια!

Το δεύτερο τρίμηνο – που διαρκεί από την αρχή της εβδομάδας 14 μέχρι το τέλος της εβδομάδας 27- είναι για τις περισσότερες γυναίκες, το πιο εύκολο από τα τρία: τα ενοχλητικά συμπτώματα του πρώτου τριμήνου συνήθως εξαφανίζονται και θα νιώθεις γεμάτη ενέργεια ξανά! Επιπλέον, θα είσαι λιγότερο βαριά, κουρασμένη και αγχωμένη από ότι στο τελευταίο τρίμηνο …

Το γεγονός ότι αισθάνεσαι καλύτερα, δεν σημαίνει ότι δεν συμβαίνει τίποτα! Το μωρό μεγαλώνει πολύ γρήγορα σε αυτή την περίοδο, και το σώμα σου δουλεύει ασταμάτητα. Για αυτό και θα παρατηρήσεις πολλές αλλαγές…

Από όλα τα συμπτώματα που είχες κατά τη διάρκεια του πρώτου τριμήνου (δες εδώ), πολλά θα εξαφανιστούν, άλλα θα εξακολουθούν να εκδηλώνονται και κάποια νέα θα εμφανιστούν.

Αυτά τα συμπτώματα συνήθως εξαφανίζονται ή να ελαττώνονται κατά τη διάρκεια του δεύτερου τριμήνου:

2nd trimester B&W

  • ναυτία και εμετό,
  • απέχθεια στα τρόφιμα,
  • καούρα,
  • συχνή ούρηση
  • ακμή.

Αυτά είναι συμπτώματα που πιθανόν να επιμένουν:

  • ζαλάδα,
  • αιμορραγία των ούλων και της μύτης,
  • βουλωμένη μύτη,
  • κολπικά υγρά,
  • πονοκέφαλος,
  • δυσκοιλιότητα,
  • επιθυμία για ορισμένα τρόφιμα.

Σε αυτό το άρθρο θα εστιάσουμε στα συμπτώματα που κάνουν την εμφάνισή τους κατά τη διάρκεια του δεύτερου τριμήνου, και σε αυτά που επιμένουν αλλά είναι κάπως διαφορετικά τώρα:

1) Οσφυαλγία

Ενώ ο πόνος στην μέση κατά τη διάρκεια του πρώτου τριμήνου σχετίζεται ως επί το πλείστον με ήπιες συσπάσεις της μήτρας, καθώς η εγκυμοσύνη προχωρά ευθύνονται τα επιπλέον κιλά και η μετατόπιση του κέντρου βάρους: όσο αυξάνεται το μέγεθος της μήτρας, σταδιακά θα προσαρμόσεις τη στάση σου, το οποίο θα προκαλέσει πόνο στην μέση και στην πλάτη.

Τι μπορείς να κάνεις γι ‘αυτό: 

  • να αποφύγεις να στέκεσαι όρθια για μεγάλα χρονικά διαστήματα,
  • να κάθεσαι με ίσια την πλάτη, σε καρέκλα με καλή υποστήριξη πλάτης,
  • να κοιμάσαι στη πλάι, ένα μαξιλάρι ανάμεσα στα πόδια μπορεί να βοηθήσει,
  • μην σηκώσεις οτιδήποτε βαρύ,
  • να φοράς άνετα παπούτσια με χαμηλό τακούνι και καλή υποστήριξη των αψίδων (περισσότερα εδώ),
  • ένα θερμαινόμενο μαξιλάρι μπορεί να παρέχει λίγη ανακούφιση,
  • ένα ειδικό μασάζ εγκυμοσύνης πιθανόν να βοηθήσει.

Εάν τα μέτρα αυτά δεν σε ανακουφίζουν και ο πόνος είναι πολύ ισχυρός, να ενημερώσεις το γιατρό σου, ο οποίος μπορεί να συνταγογραφήσει ένα παυσίπονο κατάλληλο για την εγκυμοσύνη.

2) Αύξηση του μεγέθους του μαστού

2nd trimester breasts

Ενώ ο πόνος και το πρήξιμο που είχες κατά τη διάρκεια του πρώτου τριμήνου συνήθως ελαττώνονται, το στήθος θα συνεχίζει να μεγαλώσει στο πλαίσιο της προετοιμασίας για το θηλασμό. Μπορεί ενίοτε να παρατηρήσεις κάποια διαρροή γάλακτος.

Τι μπορείς να κάνεις γι ‘αυτό:

  • να φοράς ένα καλό σουτιέν υποστήριξης, πιθανότατα θα χρειαστείς ένα νούμερο μεγαλύτερο,
  • να αποφύγεις δαντελωτά σουτιέν ή σουτιέν με βανέλα.

3) Συναισθηματικές αλλαγές

2nd trimester emotional prenatal yoga

Καθώς η εγκυμοσύνη εξελίσσεται αλλάζει το σώμα σου, το ίδιο κάνουν και τα συναισθήματα! Οι ορμόνες σίγουρα παίζουν κάποιο ρόλο, αλλά δεν είναι μόνο αυτό: υπάρχουν τόσες πολλές αλλαγές! Συνεπώς είναι απόλυτα φυσικό κατά καιρούς να ανησυχείς και να αγχώνεσαι, ή να έχεις εναλλαγές στην διάθεσή σου (δες εδώ).

Σε αυτή τη φάση της εγκυμοσύνης πιθανότατα θα αισθάνεσαι λιγότερο κουρασμένη και με περισσότερη ενέργεια από ότι πριν… Ήρθε ή ώρα να απολαύσεις την εγκυμοσύνη σου! Μπορείς να ξεκινήσεις κάποιες προετοιμασίες για τον ερχομό του μωρού, και να μάθεις περισσότερα για τον τοκετό. Να δώσεις έμφαση στην καλή διατροφή (διάβασε εδώ) και τη σωματική άσκηση (εδώ). Αυτή μπορεί να είναι επίσης μια καλή περίοδος για να οργανώσεις ένα ταξίδι, ή κάποιες διακοπές! (δες εδώ).

Μερικές γυναίκες θα νιώθουν από τώρα αυξημένη σεξουαλική επιθυμία (εδώ), ενώ άλλες μπορεί να μην αισθάνονται ελκυστικές καθώς η μήτρα μεγαλώνει. Περιποιήσου με κάποια θεραπεία ομορφιάς! (εδώ).

Αν και οι εναλλαγές της διάθεσης αποτελούν αναπόσπαστο μέρος της εγκυμοσύνης, να έχεις κατά νου ότι εάν αισθάνεσαι συνεχώς θλιμμένη ή πολύ πεσμένη ψυχολογικά, αν έχεις πολύ αρνητικές σκέψεις, αν δεν μπορείς να αντεπεξέλθεις στην καθημερινή ζωή, θα πρέπει οπωσδήποτε να το συζητήσεις με το γιατρό σου.

4) Αλλαγές στα μαλλιά και τρίχες

2nd trimester hair

Οι ορμονικές αλλαγές κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης ευνοούν την ανάπτυξη των τριχών. Αυτό μπορεί να είναι καταπληκτικό για τα μαλλιά σου, τα οποία συνήθως γίνονται πιο γερά και πυκνά, αλλά όχι και τόσο καλό για τις τρίχες που εμφανίζονται σε ανεπιθύμητα μέρη του σώματος όπως το πρόσωπο, τα χέρια ή την πλάτη!

Τι μπορείς να κάνεις γι ‘αυτό:

  • Το ξύρισμα, το τσιμπιδάκι και η αποτρίχωση με κερί είναι ασφαλείς επιλογές, αν και δεν είναι πάντα εύκολο να εφαρμοστούν όσο η κοιλιά μεγαλώνει!
  • Σχετικά με το λέιζερ, την ηλεκτρόλυση και τις αποτριχωτικές κρέμες οι απόψεις των ειδικών διίστανται (περισσότερα εδώ).

Μπορείς να συζητήσεις με το γιατρό σου, ο οποίος θα σε βοηθήσει να διαλέξεις την καλύτερη τεχνική για σένα.

5) Αιμορροΐδες

2nd trimester hemorrhoids

Οι περισσότερες γυναίκες θα νιώθουν, κάποια στιγμή στην εγκυμοσύνης τους, ορισμένα μαλακά εξογκώματα γύρω από τον πρωκτό. Οι αιμορροΐδες είναι φλέβες η οποίες φουσκώνουν λόγω της αυξημένης πίεσης που ασκεί η μήτρα πάνω στον πρωκτό.

Αν και πολλές φορές οι αιμορροΐδες είναι ασυμπτωματικές, μπορεί να προκαλέσουν φαγούρα ή πόνο, ενίοτε μπορεί να ματώσουν.

Τι μπορείς να κάνεις γι ‘αυτό:

  • να αποφύγεις τη δυσκοιλιότητα – θα φουσκώσουν και θα ενοχλούν περισσότερο,
  • μπορείς να δοκιμάσεις ένα ζεστό λουτρό (ή Sitz bath: να κάθεσαι δηλαδή σε χλιαρό νερό),
  • εάν σε ενοχλούν πολύ, ρώτησε στο γιατρό σου για μια αλοιφή ειδική για αιμορροΐδες.

6) Κράμπες στα πόδια

2nd trimester leg cramps

Αυτές οι επώδυνες μυϊκές συσπάσεις αφορούν κυρίως τη γάμπα, το πόδι ή και τα δύο. Είναι πολύ συνηθισμένες κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, και εκδηλώνονται κυρίως τη νύχτα.

Η ακριβής αιτία τους δεν είναι σαφής. Πιθανοί λόγοι συμπεριλαμβάνουν τις ορμονικές αλλαγές της εγκυμοσύνης, η συμπίεση των αγγείων των ποδιών, και η ανεπάρκεια ασβεστίου ή μαγνησίου.

Τι μπορείς να κάνεις γι ‘αυτό:

  • η τακτική σωματική άσκηση μπορεί να βοηθήσει στην πρόληψή τους,
  • να θυμάσαι να τεντώσεις τους μύες των ποδιών πριν τον ύπνο,
  • να είσαι πάντα καλά ενυδατωμένη,
  • να φοράς άνετα υποδήματα, με καλή υποστήριξη,
  • ένα ζεστό ντους, ζεστό μπάνιο, πάγο στα πόδια ή ένα μασάζ μπορεί να βοηθήσουν,
  • να καταναλώνεις τροφές πλούσιες σε μαγνήσιο, όπως δημητριακά ολικής αλέσεως, όσπρια, αποξηραμένα φρούτα, ξηρούς καρπούς και σπόρους.

Συζήτησε με το γιατρό σου εάν μπορείς να πάρεις ένα συμπλήρωμα μαγνησίου ή ασβεστίου.

7) Σύνδρομο των ανήσυχων ποδιών (ΣΑΠ)

2nd trimester restless leg

Αν είσαι από τις γυναίκες που πάσχουν από ΣΑΠ (περίπου μία στις πέντε εγκυμονούσες) θα έχεις νιώθει μια δυσάρεστη αίσθηση, η οποία συνήθως περιγράφεται ως ανατριχίλα, τράβηγμα, μούδιασμα, μυρμήγκιασμα, κάψιμο, πόνος, ή σαν κάτι που έρπει κάτω από το δέρμα των ποδιών, και πιο σπάνια των χεριών.  Η περίεργη αυτή αίσθηση προκαλεί μία έντονη επιθυμία να κουνάς τα άκρα σου.  Αν και το ΣΑΠ μπορεί να εμφανιστεί την ημέρα (πχ όταν είσαι καθιστή για πολλή ώρα), συνήθως εκδηλώνεται τη νύχτα όταν είσαι ξαπλωμένη. Μόλις κουνάς τα πόδια (ή τα χέρια), το συναίσθημα υποχωρεί. Το πρόβλημα είναι πως οι κινήσεις θα επηρεάζουν τον ύπνο σου, με αποτέλεσμα να νιώθεις κουρασμένη και εκνευρισμένη κατά τη διάρκεια της ημέρας…

Η αιτία του ΣΑΠ είναι άγνωστη, αλλά σε ορισμένες γυναίκες μπορεί να οφείλεται σε ανεπάρκεια σιδήρου ή φυλλικού οξέως.

Τι μπορείς να κάνεις γι ‘αυτό:

Υπομονή! Το ΣΑΠ συνήθως υποχωρεί αμέσως μετά τον τοκετό … Αν δεν είναι πολύ έντονο, απλές αλλαγές στην καθημερινότητα μπορούν να βοηθήσουν:

  • να αποφύγεις την καφεΐνη (καφές, τσάι, κ.λπ.), ιδιαίτερα το απόγευμα ή το βράδυ,
  • μην ασκείσαι κοντά στην ώρα του ύπνου (η άσκηση μπορεί να προκαλέσει υπερένταση),
  • να καθιερώσεις μια ρουτίνα ύπνου: να πηγαίνεις για ύπνο και να ξυπνήσεις την ίδια ώρα κάθε μέρα,
  • να χαλαρώσεις πριν τον ύπνο: κάνε ένα ζεστό μπάνιο, διάβασε ένα βιβλίο…

Όταν ξυπνάς με ΣΑΠ:

  • κάνε μασάζ στα πόδια σου,
  • να εφαρμόσεις ζεστές ή κρύες κομπρέσες στους μύες των ποδιών,
  • να σηκωθείς και να περπατήσεις ή να τεντώσεις τα πόδια,
  • ένα δονούμενο μαξιλάρι που τοποθετείται κάτω από τα πόδια (Relaxis) βοηθάει κάποιες γυναίκες.

Η θεραπεία του σοβαρού ΣΑΠ στην κύηση είναι δύσκολη, επειδή τα φάρμακα που χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία του ενδέχεται να είναι επικίνδυνα για το μωρό.

  • Ρώτησε το γιατρό σου σχετικά με τα επίπεδα σιδήρου στο αίμα σου, αν είναι χαμηλά, ένα συμπλήρωμα μπορεί να βοηθήσει.
  • Εάν το ΣΑΠ είναι ανυπόφορο, συζήτησε με το γιατρό σου το ενδεχόμενο μιας αγωγής με οπιοειδή φάρμακα. Αυτή είναι όμως η έσχατη λύση, επειδή τα οπιοειδή μπορεί να προκαλέσουν συμπτώματα στέρησης στο μωρό.

8) Πόνος των στρογγύλων συνδέσμων

2nd trimester round ligament pain

Είναι ένα από τα πιο συνηθισμένα ενοχλήματα της εγκυμοσύνης. Καθώς η μήτρα μεγαλώνει, οι σύνδεσμοι που την κρατάνε στην θέση της αρχίζουν να τεντώνονται, με αποτέλεσμα να τραβιούνται και να πονάνε. Με τις απότομες κινήσεις οι σύνδεσμοι σφίγγουν, πράγμα που προκαλεί ένα ξαφνικό πόνο συχνά αισθητό στην κάτω κοιλιά ή στη βουβωνική χώρα, στη μία ή στις δύο πλευρές (πιο συχνά στη δεξιά πλευρά). Συνήθως ο πόνος προκαλείται από άσκηση, φτέρνισμα, βήχα, γέλιο, όταν γυρίσεις στο κρεβάτι ή σηκώνεσαι πολύ γρήγορα, και διαρκεί μόνο λίγα δευτερόλεπτα, καμία φορά λίγα λεπτά.

Τι μπορείς να κάνεις γι ‘αυτό:

  • να αποφύγεις τις απότομες κινήσεις,
  • κάμψε τους γοφούς πριν βήχεις, φτερνίζεσαι ή γελάς,
  • η ήπια άσκηση θα δυναμώσει τους κοιλιακούς μύες,
  • η γιόγκα συνήθως βοηθάει,
  • μια θερμοφόρα ή ένα ζεστό μπάνιο θα ελαττώσει τον πόνο,
  • μπορείς να πάρεις ένα παυσίπονο όπως παρακεταμόλη (Depon, Panadol).

Ο πόνος των στρογγύλων συνδέσμων συνήθως δεν διαρκεί πολύ. Αν έχεις έντονο πόνο που διαρκεί περισσότερο από λίγα λεπτά ή αν συνοδεύεται από πυρετό, κάψιμο κατά την ούρηση ή δυσκολία στο περπάτημα θα πρέπει να καλέσεις αμέσως το γιατρό σου.

9) Αλλαγές του δέρματος

2nd trimester skin changes woman with hat

Οι ορμόνες της εγκυμοσύνης και η κοιλιά που μεγαλώνει είναι υπεύθυνες για τις δερματικές αλλαγές που θα παρατηρήσεις από τώρα και στο εξής. Αυτές είναι η πιο συχνές:

“Λάμψη της εγκυμοσύνης”: οι έγκυες γυναίκες συχνά φαίνονται σαν να είναι “λαμπερές”. Οι ορμόνες αυξάνουν την παραγωγή των φυσικών ελαίων του δέρματος και την αιμάτωσή του, με αποτέλεσμα το πρόσωπο να είναι ροδαλό και λαμπερό.

Μάσκα της εγκυμοσύνης: ονομάζεται επίσης χλόασμα. Η αυξημένη παραγωγή μελανίνης προκαλεί καφέ σημάδια στο πρόσωπο.

Linea nigra: σχετίζεται και αυτή με την αυξημένη μελανίνη, είναι μια καφέ γραμμή που εμφανίζεται στη μέση της κοιλιάς, κάτω και πάνω από τον αφαλό.

Αυτές οι αλλαγές του δέρματος θα ξεθωριάζουν μετά τον τοκετό. Εν τω μεταξύ, μπορείς να χρησιμοποιήσεις μακιγιάζ για να τις κρύψεις.

Να έχεις υπόψη ότι στην εγκυμοσύνη το δέρμα είναι πιο ευαίσθητο στον ήλιο, οπότε φρόντισε να φοράς αντηλιακό υψηλής προστασίας και να περιορίσεις τον χρόνο έκθεσης στον ήλιο (ιδιαίτερα μεταξύ 10 π.μ. και 4 μ.μ). Ένα καπέλο και γυαλιά ηλίου θα παρέχουν έξτρα προστασία.

Φαγούρα: όσο μεγαλώνει οι κοιλιά -και παίρνεις κάποια κιλά- το δέρμα αρχίζει να τεντώνεται. Αυτό μπορεί να προκαλέσει φαγούρα και ξηρότητα 2nd trimester skin changesτου δέρματος, ειδικά στην κοιλιά και γύρω από το στήθος.

Για να τα ανακουφίσεις, να ενυδατώνεις συχνά το δέρμα σου με απαλά προϊόντα φροντίδας του δέρματος. Να αποφεύγεις τα μπάνια και ντους με ζεστό νερό, τα οποία θα ξεραίνουν ακόμα περισσότερο το δέρμα. Επίσης, να αποφύγεις τα συνθετικά ρούχα που μπορεί να προκαλέσουν ερεθισμούς.

Αν η φαγούρα είναι αφόρητη ενημέρωσε το γιατρό σου, ο οποίος μπορεί να σου προτείνει ένα φάρμακο κατάλληλο για την εγκυμοσύνη, και να αποκλείσει ορισμένες σπάνιες παθήσεις που ενδέχεται να είναι επικίνδυνες για σένα ή για το μωρό (αν και οι παθήσεις αυτές συνήθως εμφανίζονται στον τρίτο τρίμηνο).

Ραγάδες: όπως και η φαγούρα, οι ραγάδες είναι το αποτέλεσμα του τεντώματος του δέρματος. Είναι κόκκινες ή μοβ γραμμές που εμφανίζονται συνήθως στην κοιλιά, στο στήθος ή στους μηρούς.

Πρόσεξε το βάρους σου! Όσο περισσότερο βάρος παίρνεις, τόσο το πιο πιθανό να κάνεις ραγάδες. Κυκλοφορούν στην αγορά πολλές κρέμες και λοσιόν για την πρόληψή τους, αν και δεν υπάρχουν πολλά επιστημονικά  δεδομένα που αποδεικνύουν την αποτελεσματικότητά τους… Σε κάθε περίπτωση, οι περισσότεροι ραγάδες θα εξασθενίσουν από μόνες τους μετά τον τοκετό.

10) Διαταραχές του ύπνου

2nd trimester sleep problems

Όλοι σου λένε να ξεκουραστείς τώρα που μπορείς, να προετοιμαστείς για τις άγρυπνες νύχτες που σε περιμένουν αφού γεννηθεί το μωρό…Παρόλα αυτά, ο ύπνος στην εγκυμοσύνη δεν είναι εύκολη υπόθεση! Μια πρόσφατη μελέτη έδειξε ότι 3 στις 4 έγκυες γυναίκες αντιμετωπίζουν προβλήματα με τον ύπνο. Στη συγκεκριμένη μελέτη, όλες οι έγκυες ανέφεραν συχνή αφύπνιση, κυρίως λόγω της συχνής ούρησης και της δυσκολίας να βρουν μια άνετη θέση ύπνου. Η αϋπνία, τα προβλήματα αναπνοής (ροχαλητό και άπνοια) όπως και το σύνδρομο ανήσυχων ποδιών (βλέπε παραπάνω) ήταν επίσης συχνά παράπονα.

Και ας μην ξεχνάμε την καούρα, τις κράμπες στα πόδια, τη βουλωμένη μύτη, και πιθανώς τις εφιάλτες …

Τι μπορείς να κάνεις γι ‘αυτό:

  • να αποφεύγεις την καφεΐνη το απόγευμα ή το βράδυ,
  • μην τρως γλυκά το βράδυ,
  • μην πίνεις πολύ πριν κοιμηθείς για να αποφύγεις τις συχνές επισκέψεις στην τουαλέτα,
  • να κάνεις άσκηση, αλλά μόνο μέχρι νωρίς το απόγευμα,
  • να τρως κάτι ελαφρύ πριν πας για ύπνο για να μην ξυπνήσεις από πείνα μέσα στη νύχτα,
  • ένα ποτήρι ζεστό γάλα πριν τον ύπνο μπορεί να βοηθήσει,
  • να κάνεις ένα ζεστό μπάνιο λίγο πριν ξαπλώσεις,
  • να κρατήσεις το δωμάτιό δροσερό, κάποιες μελέτες έχον δείξει ότι βοηθάει να κοιμόμαστε καλύτερα,
  • ένα μασάζ πριν τον ύπνο μπορεί να σε καταπραΰνει, καθώς και οι ασκήσεις χαλάρωσης, οι βαθιές αναπνοές, το διαλογισμό, η γιόγκα, κ.λπ.,
  • να κάνεις έρωτα πριν κοιμηθείς μπορεί επίσης να βοηθήσει!

Θα πρέπει να αναφέρεις οποιοδήποτε πρόβλημα ύπνου στο γιατρό σου, ο οποίος μπορεί να σου δώσει περισσότερες συμβουλές ή να συνταγογραφήσει κάποιο φάρμακο που να είναι ασφαλές στην εγκυμοσύνη.

11) Ευρυαγγείες και κιρσοί

2nd trimester spider and varicose veins

Κατά την διάρκεια της κύησης, το σώμα αυξάνει την κυκλοφορία του αίματος προκειμένου να στείλει περισσότερο αίμα στο μωρό. Αυτό μπορεί να οδηγήσει στην εμφάνιση μικρών κόκκινων φλεβών γνωστές ως ευρυαγγείες.

Η πίεση που προκαλεί η μήτρα πάνω στα πόδια μπορεί να προκαλέσει διόγκωση των φλεβών των ποδιών, οι οποίες γίνονται μπλε ή μοβ. Αυτές οι διογκωμένες φλέβες ονομάζονται κιρσοί.

Τι μπορείς να κάνεις γι ‘αυτό:

Οι ευρυαγγείες συνήθως εξαφανίζονται αμέσως μετά τον τοκετό, οι κιρσοί θα φύγουν -ή θα είναι λιγότερο εμφανείς – εντός τριών μηνών από την γέννα. Εν τω μεταξύ, μπορείς να λάβεις κάποια μέτρα για να μην χειροτερέψουν:

  • να μην στέκεσαι όρθια για μεγάλα χρονικά διαστήματα,
  • να σηκωθείς συχνά, και να κινείσαι κατά τη διάρκεια της ημέρας,
  • κράτησε τα πόδια σηκωμένα (να τα βάλεις πάνω σε ένα σκαμνί) κάθε φορά που πρέπει να καθίσεις για πολύ ώρα,
  • υπάρχουν ειδικά καλσόν στήριξης που μπορεί να βοηθήσουν.

12) Πρήξιμο των αστραγάλων και των ποδιών

2nd trimester swollen legs

Είναι ένα πολύ κοινό πρόβλημα, το οποίο παθαίνουν περίπου τρεις στις τέσσερις έγκυες γυναίκες. Το πρήξιμο αρχίζει περίπου στην 22η εβδομάδα της εγκυμοσύνης και διαρκεί μέχρι τον τοκετό.

Τι μπορείς να κάνεις γι ‘αυτό:

  • να  αποφύγεις να είσαι όρθια ή καθιστή για μεγάλα χρονικά διαστήματα,
  • αν δεν μπορείς να το αποφύγεις, να κουνάς τακτικά τα πόδια σου, ή
  • κράτησε τα πόδια σηκωμένα ενώ κάθεσαι,
  • τα καλσόν στήριξης που μπορεί να βοηθήσουν.

Τι άλλο να περιμένεις

Οι πρώτες κινήσεις του μωρού

Περίπου στις 20 εβδομάδες κύησης μάλλον θα νιώθεις της πρώτες κινήσεις του μωρού, οι οποίες είναι συνήθως αντιληπτές ως “φτερουγίσματα”. Σε κάποιες εγκυμονούσες οι κινήσεις έιναι αισθητές ήδη από την 16η εβδομάδα, αλλά πιο συχνά μεταξύ των εβδομάδων 18 και 22. Μια γυναίκα που ήταν έγκυος πριν συνήθως θα νιώθει το μωρό νωρίτερα. Μερικές έγκυες δεν θα καταλάβουν τίποτα μέχρι την 26η εβδομάδα, οπότε μην ανησυχείς!

Έχε υπόψη ότι τα μωρά δεν είναι όλα ίδια: ενώ μερικά είναι πολύ δραστήρια, άλλα είναι πιο ήρεμα. Η δραστηριότητα επίσης ποικίλλει μεταξύ διαφόρων ημερών και εντός της ίδιας ημέρας.

Αύξηση βάρους

2nd trimester what else

Η όρεξή σου θα πρέπει κανονικά να επανέρχεται σε αυτή την φάση της εγκυμοσύνης, από τη στιγμή που η ναυτία και οι εμετοί έχουν μειωθεί ή εξαφανιστεί. Προσοχή όμως στην ποσότητα και στην ποιότητα του φαγητού! Κατά τη διάρκεια του δεύτερου τριμήνου χρειάζονται μόνο 300-500 θερμίδες επιπλέον την ημέρα, και θα πρέπει να πάρεις περίπου 1,4 -1,8 κιλά το μήνα μέχρι τον τοκετό. Ωστόσο, αν ήσουνα υπέρβαρη πριν την εγκυμοσύνη, ενδέχεται να χρειαστεί να πάρεις ακόμα λιγότερο βάρος.

Συζήτησε με το γιατρό τον καλύτερο τρόπο για να ελέγχεις προσεκτικά το βάρος σου…

Συσπάσεις Braxton Hicks 

Κατά τη διάρκεια του δεύτερου τριμήνου, η μήτρα μπορεί να αρχίσει να συσπά. Αυτές οι συστολές, που ονομάζονται Braxton Hicks, θα πρέπει να είναι ήπιες και να έρχονται αραιά και που.

Εάν οι συστολές γίνονται επίπονες ή τακτικές, θα μπορούσε να είναι ένα σημάδι πρόωρου τοκετού, οπότε θα πρέπει να ενημερώσεις το γιατρό σου.

Πότε πρέπει να ανησυχείς

2nd trimester warning

Οποιαδήποτε από αυτά τα συμπτώματα θα μπορούσαν να είναι σημάδι ότι κάτι δεν πάει καλά με την εγκυμοσύνη. Ενημέρωσε το γιατρό σου αμέσως αν παρουσιάσεις:

  • έντονο κοιλιακό πόνο ή συσπάσεις
  • αιμορραγία
  • έντονη ζάλη ή λιποθυμία
  • απότομη αύξηση του βάρους ή έντονο πρήξιμο
  • πυρετό (που δεν σχετίζονται πχ με ένα κρυολόγημα)
  • υδαρές κολπικές εκκρίσεις
  • άφθονα κολπικά υγρά πράσινα, κίτρινα, ή δύσοσμα.

 

Βιβλιογραφία

  • NICE: Antenatal Care- Routine Care for the Healthy Pregnant Woman. March 2008, UK
  • HAS: Comment mieux informer les femmes enceintes? Avril 2005, France

Photo credits

Intro: Getty images, businessinsider.com; 1) simplebackpain.com; 2) pinterest.com; 3) kentuckianamommies.com; 4) drdina.ca; 5) hemorrhoidexpert.org; 6) newkidscenter.com; 7) babygaga.com; 8) viphealthandfitness.com; 9) woolworthsbabyandtoddlerclub.com.au, beautysouthafrica.com; 10) thebabychecklist.com; 11) pinterest.com; 12) pinterest.com; What else: popsugar.com; When to worry: earlypregnancy.net.

ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΤΗΣ ΕΓΚΥΜΟΣΥΝΗΣ: ΤΙ ΝΑ ΠΕΡΙΜΕΝΕΙΣ ΤΟ ΠΡΩΤΟ ΤΡΙΜΗΝΟ

Embed from Getty Images

Μια εγκυμοσύνη συνήθως φέρνει πολλή χαρά… αλλά κάποιες φορές μπορεί να είναι δυσβάσταχτη! Ειδικά το πρώτο τρίμηνο, όταν το σώμα αρχίζει και αλλάζει. Οι αλλαγές αυτές δεν είναι ίδιες για όλες τις γυναίκες: ενώ ορισμένες νιώθουν πολύ καλά και γεμάτες ενέργεια, άλλες αισθάνονται απαίσια…

Ναυτία, επιθυμία για ορισμένα τρόφιμα, εναλλαγές της διάθεσης … Θα έχεις ακούσει για αυτά τα συμπτώματα της εγκυμοσύνης, αλλά … Τι είναι φυσιολογικό; Τι μπορείς να κάνεις για αυτά; Πότε να ενημερώνεις το γιατρό σου;

Σε αυτό το άρθρο θα βρεις μια λίστα με τα 16 πιο συνηθισμένα συμπτώματα του πρώτου τριμήνου της κύησης (εβδομάδες 0-13), θα μάθεις γιατί συμβαίνουν, πως να τα αντιμετωπίζεις, και πότε πρέπει να καλέσεις το γιατρό ή την μαία σου.

1) Πόνος στην κοιλιά και στην μέση

Pregnancy symptoms back pain

Γιατί συμβαίνει: από τα πρώτα συμπτώματα της εγκυμοσύνης, είναι ελαφρά πονάκια που συχνά μπερδεύουν πολλές γυναίκες, οι οποίες πιστεύουν ότι πρόκειται να τους έρθει η περίοδος. Αυτοί οι πόνοι προκαλούνται από φυσιολογικές, ήπιες συσπάσεις της μήτρας που σχετίζονται με την αύξηση των ορμονών της εγκυμοσύνης.

Τι μπορείς να κάνεις γι ‘αυτό: τίποτα, εκτός και αν ο πόνος γίνεται έντονος ή συνοδεύεται από κολπική αιμορραγία.

Πότε να καλέσεις το γιατρό: εάν ο πόνος είναι ισχυρός, ή αν έχεις πόνο και αιμορραγία, προκειμένου να αποκλειστούν ορισμένες επιπλοκές της κύησης (βλέπε κολπική αιμορραγία), ή άλλα προβλήματα που δεν σχετίζονται με την εγκυμοσύνη.

2) Ακμή

Pregnancy symptoms acne

Γιατί συμβαίνει: είναι ένα πολύ συχνό σύμπτωμα -εμφανίζεται σε περίπου 50% των γυναικών- και μερικές φορές μπορεί να είναι αρκετά έντονη. Η ορμόνη β-HCG (βήτα – ανθρώπινη χοριακή γοναδοτροπίνη), η οποία αυξάνεται από την αρχή της εγκυμοσύνης, έχει δράση ανδρογόνου (δηλαδή μιμείται της αρσενικές ορμόνες), και οδηγεί σε αυξημένη λιπαρότητα του δέρματος και εμφάνιση ακμής.

Τι μπορείς να κάνεις γι ‘αυτό: τα περισσότερα φάρμακα που χρησιμοποιούνται για θεραπεία της ακμής απαγορεύονται στην εγκυμοσύνη – η ισοτρετινοΐνη, ένα από τα πιο αποτελεσματικά φάρμακα για την ακμή είναι και ένα από τα πιο επικίνδυνα κατά τη διάρκεια της κύησης. Κάνε υπομονή! Τα σπυράκια θα υποχωρούν μετά τον τοκετό.

Εν τω μεταξύ, μπορείς να χρησιμοποιήσεις μη φαρμακευτικές αγωγές για τη φροντίδα του δέρματος:

  • να πλύνεις το πρόσωπο και το σώμα σου με ένα απαλό καθαριστικό, μη λιπαρό και χωρίς οινόπνευμα,
  • να αποφύγεις όμως τον υπερβολικό καθαρισμό, καθώς μπορεί να έχει το αντίθετο αποτέλεσμα,
  • να λούζεσαι συχνά και να αποφύγεις τα λιπαρά μους μαλλιών,
  • βασικό είναι να μην πειράξεις τα σπυράκια, δεδομένου ότι μπορεί να προκληθούν μόνιμες ουλές.

Πότε να καλέσεις το γιατρό: Εάν έχεις βαρείας μορφής ακμή, μπορείς να συμβουλευτείς έναν δερματολόγο για να σου χορηγήσει την κατάλληλη φροντίδα ανάλογα με τον τύπο του δέρματός σου.

3) Φούσκωμα και δυσκοιλιότητα

Pregnancy symptoms constipation

Γιατί συμβαίνει: κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, η ορμόνη προγεστερόνη χαλαρώνει το τοίχωμα του εντέρου και επιβραδύνει τη δραστηριότητά του, προκειμένου να επιτρέπει την απορρόφηση περισσότερων θρεπτικών ουσιών για να τρέφεται το μωρό. Αλλά αυτό έχει ένα μειονέκτημα: μπορεί να προκαλέσει φούσκωμα, πολλά αέρια και δυσκοιλιότητα.

Τι μπορείς να κάνεις γι ‘αυτό:

  • να αυξήσεις την πρόσληψη φυτικών ινών,
  • να αποφεύγεις τα τρόφιμα που προκαλούν φούσκωμα (φασόλια, κουνουπίδι, κλπ),
  • να πίνεις πολλά υγρά,
  • η σωματική άσκηση μπορεί να βοηθήσει.

Πότε να καλέσεις το γιατρό: εάν η δυσκοιλιότητα σε ενοχλεί πολύ, ζήτησε από το γιατρό σου ένα καθαρτικό ή μαλακτικό κοπράνων που να είναι ασφαλές για την εγκυμοσύνη.

4) Πόνος και πρήξιμο του στήθους 

Pregnancy symptoms breast pain 2

Γιατί συμβαίνει: υπό την επίδραση των υψηλών ορμονών, το στήθος αρχίζει να ετοιμάζεται για το θηλασμό, με αποτέλεσμα να διογκώνεται και να λαμβάνει αυξημένη ροή αίματος, που προκαλεί ευαισθησία και πρήξιμο του στήθους.

Τι μπορείς να κάνεις γι ‘αυτό:

  • να φοράς σουτιέν στήριξης (μπορεί να χρειαστεί να πάρεις μεγαλύτερο μέγεθος),
  • να αποφύγεις δαντελωτά σουτιέν ή σουτιέν με βανέλα.

Πότε να καλέσεις το γιατρό: εάν έχεις πολύ έντονο πόνο στο στήθος ή ερυθρότητα, ή αν ψηλαφίσεις κάποιον όγκο.

5) Ζάλη και λιποθυμία

Pregnancy symptoms dizziness

Γιατί συμβαίνει: στην εγκυμοσύνη τα αιμοφόρα αγγεία διαστέλλονται για να αυξηθεί η αιμάτωση προς τη μήτρα και το μωρό. Αυτό προκαλεί πτώση της αρτηριακής πίεσης, η οποία μπορεί να φέρει ζαλάδα, ή ακόμα και λιποθυμία. Η ζάλη μπορεί επίσης να οφείλεται σε χαμηλά επίπεδα σακχάρου στο αίμα, ειδικά αν δεν τρέφεσαι επαρκώς.

Τι μπορείς να κάνεις γι ‘αυτό:

  • να αποφεύγεις την παρατεταμένη ορθοστασία,
  • να σηκώνεσαι αργά όταν είσαι καθιστή ή ξαπλωμένη,
  • να είσαι ιδιαίτερα προσεκτική αν οδηγείς ή αν εκτελείς δραστηριότητες που απαιτούν πολύ συγκέντρωση,
  • να τρως υγιεινά και συχνά γεύματα (κάθε δύο με τρεις ώρες),
  • να πίνεις άφθονα υγρά για να ανέβει η αρτηριακή πίεση.

Πότε να καλέσεις το γιατρό: αν έχεις έντονη ζάλη, και οπωσδήποτε αν έχεις αιμορραγία ή έντονο κοιλιακό πόνο, για να αποκλειστεί μια αποβολή ή μια έκτοπη κύηση (βλέπε κολπική αιμορραγία).

6) Κόπωση και υπνηλία

Pregnancy symptoms fatigue

Γιατί συμβαίνει: από την αρχή της εγκυμοσύνης, το σώμα έχει επιπλέον δουλειά να κάνει! Ο μεταβολισμός αυξάνεται και αρχίσει να δημιουργείται ο πλακούντας. Οι αλλαγές αυτές, σε συνδυασμό με τα υψηλά επίπεδα προγεστερόνης, είναι υπεύθυνες για αυτή τη διαρκή αίσθηση υπνηλίας και έντονης κόπωσης. Το σώμα σου υπενθυμίζει ότι πρέπει να ξεκουραστείς, για να είσαι πιο δυνατή να κυοφορήσεις το μωρό σου!

Τι μπορείς να κάνεις γι ‘αυτό:

  • να ξεκουράζεσαι και να κοιμάσαι όταν αυτό είναι δυνατόν,
  • να τρως υγιεινά,
  • να πίνεις άφθονα υγρά,
  • να αποφύγεις την ορθοστασία για μεγάλα χρονικά διαστήματα.

Πότε να καλέσεις το γιατρό: εάν αισθάνεσαι ότι η υπνηλία σε επηρεάζει στις καθημερινές δραστηριότητες, για να αποκλειστούν άλλες πιθανές αιτίες κόπωσης, όπως η αναιμία. Εάν έχεις έντονη υπνηλία μαζί με αρνητικά αισθήματα απελπισίας και θλίψης, επειδή αυτά μπορεί να είναι συμπτώματα κατάθλιψης.

7) Έντονη επιθυμία ή απέχθεια για ορισμένα τρόφιμα

Pregnancy symptoms craving

Γιατί συμβαίνει: η ξαφνική αύξηση ορμονών αλλάζει τα γούστα μας για τα τρόφιμα. Ως εκ τούτου, μπορεί να νιώθεις μερικές φορές μία ξαφνική και ακατάσχετη επιθυμία να φας κάτι συγκεκριμένο, που μπορεί ενίοτε να είναι αρκετά ασυνήθιστο, και άλλες φορές μια αποστροφή για ορισμένα τρόφιμα, ακόμα και με τη σκέψη τους.

Πιστεύεται ότι κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης το σώμα μας ζητά ότι χρειάζεται – για αυτό οι επιθυμίες – και μας κάνει να απορρίψουμε πράγματα που δεν χρειαζόμαστε ή που μπορεί να είναι επιβλαβή, όπως π.χ. η αποστροφή για τσιγάρο στις καπνίστριες (δυστυχώς, αυτό δεν συμβαίνει πάντα).

Τι μπορείς να κάνεις γι ‘αυτό:

Επιθυμίες:

  • μπορείς που και που να ενδώσεις σε ότι ποθείς, με την προϋπόθεση ότι γενικά ακολουθείς μια ισορροπημένη και υγιεινή διατροφή.
  • εάν επιθυμείς ανθυγιεινά τρόφιμα, προσπάθησε να αποφύγεις την υπερβολική: να τρως μία κουταλιά παγωτό, όχι μια ολόκληρη συσκευασία ενός κιλού!
  • εάν οι επιθυμίες είναι πάρα πολύ συχνές, να προσπαθείς να κάνεις δραστηριότητες που να σου αποσπάσουν την προσοχή, έτσι ώστε να μην σκέφτεσαι συνέχεια το φαγητό: να πας για βόλτα, να μιλήσεις με μια φίλη, να διαβάσεις ένα βιβλίο, να πας σινεμά…

Αποστροφές:

  • οι απέχθεια για τα τρόφιμα συνήθως είναι πιο έντονη το πρώτο τρίμηνο, άρα πιθανότατα θα μπορείς να τρως κρέας ή να πίνεις γάλα ξανά αργότερα στην εγκυμοσύνη,
  • εάν συνεχίζουν οι αποστροφές για ορισμένες τροφές, προσπάθησε να βρεις υγιεινά υποκατάστατα για ότι δεν μπορείς να λαμβάνεις, π.χ., δημητριακά εμπλουτισμένα με ασβέστιο αν δεν μπορείς να πίνεις γάλα.

Πότε να καλέσεις το γιατρό: Εάν έχεις επιθυμία για χώμα, στάχτες ή σαπούνι -μια διαταραχή που ονομάζεται πίκα ή αλλοτριοφαγία– καθώς μπορεί να είναι πολύ επικίνδυνη για σένα και το μωρό σου. Επίσης να ενημερώσεις τον γιατρό σου αν οι αποστροφές για φαγητό είναι πολύ έντονες και ακολουθούνται από συνεχόμενους εμετούς (βλ. ναυτία και εμετούς).

8) Συχνουρία

Pregnancy symptoms frequent urination

Γιατί συμβαίνει: πιθανόν να έχεις παρατηρήσει από πολύ νωρίς στην εγκυμοσύνη ότι πρέπει να επισκεφθείς πιο συχνά την τουαλέτα. Καθώς αυξάνεται η ροή του αίματος με την εγκυμοσύνη, περισσότερο αίμα πηγαίνει στα νεφρά, προκειμένου να αποβάλλει περισσότερες τοξίνες από το σώμα μας. Αυτό οδηγεί σε αυξημένη παραγωγή ούρων. Η ούρηση είναι πιο συχνή κατά τη διάρκεια της νύχτας, επειδή η κατακράτηση υγρού που γίνεται κατά τη διάρκεια της ημέρας απορροφάται όταν ξαπλώνουμε. Επιπλέον, όσο η μήτρα μεγαλώνει, ασκεί πίεση πάνω στην ουροδόχο κύστη.

Τι μπορείς να κάνεις γι ‘αυτό:

  • μην κρατάς τα ούρα σου, επειδή αυτό μπορεί να προδιαθέτει σε λοιμώξεις του ουροποιητικού,
  • να αποφύγεις την υπερβολική κατανάλωση καφεΐνης (καφές, τσάι, αναψυκτικά τύπου κόλα), δεδομένου ότι έχουν διουρητική δράση,
  • να μην πίνεις πάρα πολύ πριν πας για ύπνο.

Πότε να καλέσεις το γιατρό: Αν, εκτός από συχνουρία, νιώθεις κάψιμο ή πόνο κατά την ούρηση, ή αν βλέπεις αίμα όταν σκουπίζεσαι, καθώς αυτά μπορεί να είναι σημάδια μιας ουρολοίμωξης.

9) Πονοκέφαλος 

Pregnancy symptoms headache

Γιατί συμβαίνει: οι πονοκέφαλοι συμβαίνουν συχνά από νωρίς στην εγκυμοσύνη, κυρίως λόγω των αυξημένων ορμονών, αλλά η χαμηλή αρτηριακή πίεση, τα χαμηλά επίπεδα σακχάρου, η αναιμία και η αφυδάτωση μπορεί να τους επιδεινώσουν. Οι γυναίκες που είχαν ημικρανίες πριν την εγκυμοσύνη μπορεί να εμφανίσουν επιδείνωση στο πρώτο τρίμηνο, αλλά συνήθως βελτίωση όπως η εγκυμοσύνη προχωρά.

Τι μπορείς να κάνεις γι ‘αυτό:

  • να πίνεις άφθονα υγρά,
  • να τρως συχνά γεύματα,
  • να ξεκουραστείς, εφόσον είναι δυνατόν.

Πότε να καλέσεις το γιατρό: Αν οι πονοκέφαλοι επιμένουν, ρώτησε το γιατρό σου αν μπορείς να πάρεις παρακεταμόλη (Depon, Panadol), η οποία συνήθως επιτρέπεται σε όλη την εγκυμοσύνη. Επικοινώνησε με το γιατρό σου αν οι πονοκέφαλοι είναι πολύ έντονοι, δεν υποχωρούν με παρακεταμόλη ή αν συνοδεύονται από οπτικές διαταραχές ή άλλα συμπτώματα.

10) Καούρα, βαρύ στομάχι 

Pregnancy symptoms heartburn 2

Γιατί συμβαίνει: η προγεστερόνη είναι υπεύθυνη για την χαλάρωση του σφιγκτήρα (μυϊκός δακτύλιος) που χωρίζει το στομάχι από τον οισοφάγο, το οποίο οδηγεί σε παλινδρόμηση οξέος.

Τι μπορείς να κάνεις γι ‘αυτό: 

  • να τρως μικρά και συχνά γεύματα,
  • να μην τρως πολύ πριν πας για ύπνο,
  • να αποφύγεις τρόφιμα πολύ γλυκά, πικάντικα, λιπαρά ή όξινα,
  • να κοιμάσαι με δύο ή περισσότερα μαξιλάρια για να έχεις το κεφάλι σε υψηλότερο επίπεδο από το υπόλοιπο σώμα.

Πότε να καλέσεις το γιατρό: εάν η καούρα είναι πολύ ενοχλητική, ζήτησε στο γιατρό σου ένα αντιόξινο φάρμακο που να είναι ασφαλές στην εγκυμοσύνη.

11) Εναλλαγές την διάθεσης

Pregnancy symptoms mood swings

Γιατί συμβαίνει: φταίνε οι ορμόνες! αλλά σε συνδυασμό με τις ζαλάδες, τις ανακατωσούρες και τα άλλα συμπτώματα της εγκυμοσύνης, μπορεί να νιώθεις ενίοτε εκνευρισμένη ή θλιμμένη, υπερευαίσθητη ή δίχως ενέργεια, περιχαρής ή πανικόβλητη!

Είναι γεγονός πως η εγκυμοσύνη θα φέρει σημαντικές αλλαγές στη ζωή σου, άρα είναι φυσικό να ανησυχείς για πολλά πράγματα: αν θα τα καταφέρεις με τον τοκετό, αν το μωρό θα είναι καλά, αν θα είσαι καλή μητέρα, αν θα επηρεαστεί η σχέση με τον σύντροφό σου, κλπ, κλπ…

Και σαν να μην έφταναν όλα αυτά, επηρεάζεται και η μνήμη μας: ξεχνάμε πολύ εύκολα… και ενώ αυτή η εξασθένηση της μνήμης είναι απόλυτα φυσιολογική, μπορεί να είναι αρκετά εκνευριστική.

Τι μπορείς να κάνεις γι ‘αυτό:

  • συζήτησέ το!, βρες κάποιον που μπορεί να σε ακούσει: το σύντροφό σου, ένα μέλος της οικογένειας, έναν φίλο ή άλλες μέλλουσες μαμάδες,
  • να ζητήσεις κατανόηση και υποστήριξη, όχι μόνο ψυχολογική αλλά και σωματική: αν αδυνατείς να κάνεις ορισμένες δουλειές, είτε στην εργασία ή στο σπίτι σου, να αφήσεις κάποιον άλλον να σε βοηθήσει,
  • να ξεκουραστείς: η κούραση και η στέρηση ύπνου πιθανόν να σε κάνουν να νιώθεις χειρότερα,
  • να συμμετέχεις σε δραστηριότητες που σε ηρεμούν και σε χαλαρώνουν, η ήπια σωματική άσκηση μπορεί να βοηθήσει.

Πότε να καλέσεις το γιατρό: εάν αισθάνεσαι συνεχώς θλιμμένη ή πολύ πεσμένη ψυχολογικά, αν έχεις πολύ αρνητικές σκέψεις, αν δεν μπορείς να αντεπεξέλθεις στην καθημερινή ζωή. Σε αυτές τις περιπτώσεις μπορεί να χρειαστείς επαγγελματική βοήθεια.

12) Ναυτία και εμετοί

Pregnancy symptoms nausea

Γιατί συμβαίνει: η ναυτία είναι ένα από τα συνηθέστερα συμπτώματα της εγκυμοσύνης (εμφανίζεται σε περίπου 85% των κυήσεων). Δεν είναι πλήρως κατανοητό γιατί συμβαίνει, αλλά φαίνεται να σχετίζεται με τα επίπεδα της β-χωριακής: όσο υψηλότερα τα επίπεδα της -π.χ., στις γυναίκες που κυοφορούν δίδυμα- τόσο πιο έντονη η ναυτία.

Η ναυτία και οι εμετοί αρχίζουν γύρω από την 6η εβδομάδα της εγκυμοσύνης, και συνήθως επιμένουν μέχρι την 13η εβδομάδα, αν και μπορεί να διαρκέσουν μέχρι και την 16η – 20η ή σπανιότερα πέραν των 20 εβδομάδων κύησης. Η ένταση τους δεν είναι ίδια για όλες τις γυναίκες: ενώ σε μερικές είναι πολύ ήπιοι, άλλες ταλαιπωρούνται με συνεχόμενους εμετούς. Κάποιες εγκυμονούσες νιώθουν χειρότερα το πρωί – εξού και το όνομα πρωινή αδιαθεσία.

Τι μπορείς να κάνεις γι ‘αυτό:

  • η ναυτία χειροτερεύει όταν έχεις άδειο στομάχι, συνεπώς, να τρως συχνά, μικρά γεύματα,
  • τα αμυλούχα τρόφιμα (π.χ. φρυγανιά, πατάτες, ρύζι, ζυμαρικά) συνήθως ανακουφίσουν τη ναυτία, αλλά κάθε γυναίκα θα βρει ποια τρόφιμα μπορεί να ανεχθεί και ποια όχι,
  • να αποφεύγεις φαγητά με έντονη γεύση ή μυρωδιά,
  • το τζίντζερ (ή πιπερόριζα) μπορεί να βοηθήσει, είτε ωμό, σε χάπια ή ακόμα και το ginger ale,
  • υπάρχουν και ειδικά βραχιολάκια ειδικά για την ναυτία, τα οποία είναι αρκετά αποτελεσματικά,
  • ο βελονισμός και η πιεσοθεραπεία μπορεί να βοηθήσουν,
  • η βιταμίνη Β6 ενίοτε ελατώνει την ένταση των συμπτωμάτων,
  • το άγχος και η κούραση συνήθως επιδεινώνουν τη ναυτία, ως εκ τούτου, να προσπαθήσεις να ξεκουραστείς και να χαλαρώσεις,
  • να πίνεις αρκετά υγρά για να αποφύγεις την αφυδάτωση, αλλά μικρές ποσότητες κάθε φορά, δεδομένου ότι οι μεγάλες ποσότητες μπορεί να χειροτερεύουν τη ναυτία.

Πότε να καλέσεις το γιατρό: εάν η ναυτία δεν σου επιτρέπει να φας ή να πιεις τίποτα, ή αν δεν μπορείς να σταματήσεις να κάνεις εμετό, ο γιατρός σου μπορεί να συνταγογραφήσει ορισμένα αντιεμετικά φάρμακα. Μερικές φορές οι συνεχόμενοι εμετοί οδηγούν σε έντονη αφυδάτωση, μια κατάσταση που ονομάζεται υπερέμεση της κύησης, η οποία απαιτεί εισαγωγή σε νοσοκομείο για ενυδάτωση και ενδοφλέβια θεραπεία.

13) Αιμορραγία από τη μύτη, βουλωμένη μύτη, αιμορραγία ούλων

Pregnancy symptoms stuffy nose

Γιατί συμβαίνει: κατά την διάρκεια της εγκυμοσύνης αυξάνεται η ροή του αίματος σε όλο το σώμα μας. Επειδή τα ούλα και το ρινικό βλεννογόνο είναι πολύ εύθραυστα, αιμορραγούν εύκολα. Τα ούλα μπορεί να ματώσουν όταν βουρτσίζεις τα δόντια σου. Οι ρινορραγίες μπορεί να εμφανιστούν όταν φυσάς τη μύτη σου. Επιπλέον, είναι πιθανόν να παρατηρήσεις ότι η μύτη σου βουλώνει εύκολα, επίσης ως αποτέλεσμα της αυξημένης ροής αίματος στους βλεννογόνους της μύτης.

Τι μπορείς να κάνεις γι ‘αυτό: 

  • να επισκεφτείς τακτικά τον οδοντίατρό σου για να αποκλείσει ορισμένα προβλήματα των ούλων, τα οποία είναι συνηθισμένα στην εγκυμοσύνη και μπορεί να αυξήσουν την αιμορραγία,
  • να χρησιμοποιήσεις μία πιο μαλακή οδοντόβουρτσα,
  • για να σταματήσει η αιμορραγία από τη μύτη, συνήθως είναι αρκετό να πιέσεις τη μύτη σου για λίγα λεπτά,
  • για τη συμφόρηση της μύτης, μπορείς να χρησιμοποιήσεις έναν υγραντήρα, ή να δοκιμάσεις ένα ρινικό σπρέι με θαλασσινό νερό,
  • μην χρησιμοποιήσεις αποσυμφορητικά φάρμακα (σπρέι ή χάπια) χωρίς να συμβουλευτείς το γιατρό σου.

Πότε να καλέσεις το γιατρό: εάν η αιμορραγία των ούλων ή της μύτης είναι βαριές ή πολύ συχνές. Αν η συμφόρηση της μύτης είναι πολύ έντονη και δεν μπορείς να αναπνεύσεις.

14) Απέχθεια σε ορισμένες μυρωδιές, αυξημένη αίσθηση της όσφρησης

Pregnancy symptoms smells

Γιατί συμβαίνει: πολλές γυναίκες δεν αντέχουν ορισμένες έντονες οσμές, πχ από τα τρόφιμα, καλλυντικά κ.α., οι οποίες πολλές φορές προκαλούν ναυτία και εμετό. Αυτή η ευαισθησία σε οσμές σχετίζεται με τις ορμόνες. Θεωρείται ότι η φύση μας προετοιμάζει για να “μυρίζουμε” πιθανές απειλές με σκοπό την προστασία του μωρού.

Τι μπορείς να κάνεις γι ‘αυτό:

  • να αποφεύγεις τρόφιμα με έντονη μυρωδιά,
  • ενδεχομένως να χρειαστεί να σταματήσεις το μαγείρεμα για λίγο -εάν είναι εφικτό,
  • να μην χρησιμοποιείς καλλυντικά προϊόντα με άρωμα εάν η μυρωδιά σε ενοχλεί. Αυτό ισχύει επίσης και για τα απορρυπαντικά, μαλακτικά, αποσμητικά χώρου, κ.λπ.

Πότε να καλέσεις το γιατρό: σε περίπτωση που η απέχθεια στις οσμές προκαλεί έντονο εμετό (βλ. ναυτία και εμετοί).

15) Κολπική αιμορραγία

Pregnancy symptoms vaginal bleeding 2

Γιατί συμβαίνει: η αιμορραγία στον πρώτο τρίμηνο της κύησης είναι πολύ συχνό φαινόμενο (συμβαίνει σε περίπου 25% των κυήσεων) και τις περισσότερες φορές δεν αποτελεί πρόβλημα. Μια μικρή αιμορραγία μπορεί να οφείλεται στην εμφύτευση του εμβρύου στη μήτρα, σε μία μικρή αποκόλληση του εμβρυϊκού σάκου ή σε μια φλεγμονή του τραχήλου της μήτρας (η οποία εκδηλώνεται συνήθως μετά τη σεξουαλική επαφή). Μερικές φορές όμως, η αιμορραγία μπορεί να υποδηλώνει κάποιο πρόβλημα, όπως επαπειλούμενη αποβολή ή έκτοπη κύηση (εγκυμοσύνη εκτός της μήτρας).

Τι μπορείς να κάνεις γι ‘αυτό:

  • να παρακολουθείς την ποσότητα και τα χαρακτηριστικά του αίματος,
  • να μην έρθεις σε σεξουαλική επαφή, να μην χρησιμοποιήσεις ταμπόν,
  • ανάλογα με την αιτία της αιμορραγίας, ο γιατρός μπορεί να σου ζητήσει να παραμένεις ξαπλωμένη στο κρεβάτι ή να απέχεις από βαριά εργασία και να μην σηκώνεις βάρος.

Πότε να καλέσεις το γιατρό: Αν δεις αίμα, καλό θα είναι να ενημερώσεις το γιατρό σου, ακόμη και αν έχεις ελαφριά αιμορραγία, καθώς δεν είναι πάντα εύκολο να καταλάβουμε πότε η αιμορραγία είναι άνευ σημασίας. Αλλά επιβάλλεται να καλέσεις το γιατρό σου αμέσως (ή να πηγαίνεις στο μαιευτήριο), αν έχεις βαριά αιμορραγία, ή έντονο πόνο στην κοιλιά, καθώς αυτά μπορεί να είναι σημάδια αποβολής ή έκτοπης κύησης.

16) Κολπικές εκκρίσεις

Pregnancy symptoms vaginal discarge 2

Γιατί συμβαίνει: οι υψηλές ορμόνες είναι υπεύθυνες για την αύξηση των κολπικών εκκρίσεων, οι οποίες πρέπει να είναι λευκές ή διαφανείς.

Τι μπορείς να κάνεις γι ‘αυτό:

  • επιτρέπεται να χρησιμοποιήσεις σερβιετάκια, αλλά να μην φοράς ταμπόν,
  • να προτιμάς τα βαμβακερά εσώρουχα,
  • να αποφεύγεις τα στρινγκ εσώρουχα που μπορεί να προκαλέσουν έντονη τριβή, που μαζί με τα αυξημένα κολπικά υγρά ευνοούν την ανάπτυξη μυκήτων ή άλλων μικροβίων.

Πότε να καλέσεις το γιατρό: εάν έχεις υγρά που είναι κίτρινα, πράσινα ή δύσοσμα, ή αν έχεις έντονη φαγούρα ή κάψιμο.

 

Μείνετε συντονισμένοι! Θα ακολουθήσουν και άλλα post με συμπτώματα του δευτέρου και του τρίτου τριμήνου της κύησης …

Βιβλιογραφία

  • NICE: Antenatal Care- Routine Care for the Healthy Pregnant Woman. March 2008, UK
  • HAS: Comment mieux informer les femmes enceintes? Avril 2005, France
  • American College of Obstetrician and Gynecologists: Nausea and vomits, Vaginal bleeding

Φωτογραφίες

Cover: Getty images; 1) dornascostasnuncamais.com.br; 2) babycenter.com; 3) adriseaplanes.eu; 4) thealphaparent.com; 5) pregnancymagazine.com; 6) womenshealthcaretopics.com; 7) motherandbaby.co.uk; 8) ladycarehealth.com; 9) momjunction.com; 10) ladycarehealth.com; 11) fitbottomedmamas.com; 12) not-equal.eu; 13) womenshealthcaretopics.com; 14) health-and-parenting.com; 15) zliving.com; 16) privatepregnancy.co.uk

ΓΕΝΝΗΘΗΚΕ ΤΟ ΠΡΩΤΟ ΜΩΡΟ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΜΕΤΑΜΟΣΧΕΥΣΗ ΜΗΤΡΑΣ

Newborn feet

Πριν από λίγες ημέρες, Σουηδοί επιστήμονες ανακοίνωσαν τη γέννηση ενός μωρού από μία γυναίκα που είχε υποβληθεί σε μεταμόσχευση μήτρας, όπως αναφέρεται στο έγκυρο περιοδικό The Lancet.

Η 36-χρωνη μητέρα, που γεννήθηκε χωρίς μήτρα, είχε λάβει την μήτρα μιας δότριας  61 ετών. Πριν από τη χειρουργική επέμβαση, η γυναίκα υποβλήθηκε σε εξωσωματική γονιμοποίηση και κατάψυξη των εμβρύων. Ενάμιση μήνα μετά τη μεταμόσχευση είχε την πρώτη της έμμηνο ρύση και περίπου ένα χρόνο αργότερα της μεταφέρθηκε ένα έμβρυο. Η γυναίκα έμεινε έγκυος, ακολούθησε θεραπεία για να αποφευχθεί η απόρριψη του μοσχεύματος κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης και στα τέλη Σεπτεμβρίου γέννησε ένα υγιέστατο αγοράκι.

Σύμφωνα με δηλώσεις του Δρ Brännström, αρχηγού της σουηδικής ιατρικής ομάδας, τόσο η μητέρα όσο και το μωρό είναι μια χαρά. Το μωρό γεννήθηκε με καισαρική τομή στους 8 μήνες κύησης, επειδή η μητέρα ανέβασε υψηλή αρτηριακή πίεση (προεκλαμψία) και η παρακολούθηση του μωρού αποκάλυψε ότι ο καρδιακός ρυθμός του ήταν ανώμαλος.

 

Ένα επίτευγμα στη γυναικολογία 

Η γέννησης ενός μωρού μετά από μεταμόσχευση μήτρας είναι ένα πραγματικό επίτευγμα αν λάβουμε υπόψη την πολυπλοκότητα της διαδικασίας. Είχα την ευκαιρία να παρακολουθήσω μια διάλεξη από τον Δρ Brännström, όπου εξήγησε την χειρουργική τεχνική λεπτομερώς. Η επέμβαση γίνεται από μια διεπιστημονική ομάδα, και είναι εξαιρετικά χρονοβόρα. Η μεταμόσχευση μήτρας, σε αντίθεση με την μεταμόσχευση νεφρού ή καρδιάς, έχει επιπλέον προκλήσεις: η μήτρα σε μη έγκυες γυναίκες έχει το μέγεθος ενός αχλαδιού, και ζυγίζει περίπου 60 γραμμάρια, αλλά κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης φθάνει περίπου 900 γραμμάρια και παίρνει πολύ μεγάλη ποσότητα από την ροή του αίματος του σώματος, συμπεριλαμβανομένων και νέων αγγείων που δημιουργούνται κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Συνεπώς, ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δοθεί στην αγγειακή αναστόμωση (η σύνδεση των αγγείων). Επιπλέον, η μήτρα πρέπει να είναι σωστά συνδεδεμένη με τα κοντινά όργανα. Μετά τη χειρουργική επέμβαση, υπάρχουν και άλλες δυσκολίες να ξεπεραστούν, όπως το ενδεχόμενο απόρριψης, ειδικά κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, όπου η θεραπεία θα πρέπει να λάβει υπόψη τόσο τη μητέρα όσο και το αναπτυσσόμενο μωρό. Περιττό να πούμε ότι η σουηδική ομάδα είχε ακολουθήσει πολλά χρόνια εκτεταμένης έρευνας και δοκιμασιών σε ζώα πριν αποφασίσει να προχωρήσει και να προσπαθήσει σε ανθρώπους.

 

Ποιες γυναίκες μπορούν να επωφεληθούν 

Αυτή η χειρουργική επέμβαση έχει πολύ συγκεκριμένες ενδείξεις. Η γυναίκα που υποβλήθηκε στην μεταμόσχευση είχε μια πολύ σπάνια διαταραχή που ονομάζεται σύνδρομο MayerRokitanskyKüsterHauser, στην οποία οι γυναίκες γεννιούνται χωρίς μήτρα. Αυτή η κατάσταση συμβαίνει περίπου σε 1 στις 5000 γεννήσεις (η Βασίλισσα Αμαλία της Ελλάδας την είχε …). Άλλες υποψήφιες για τη διαδικασία αυτή είναι οι γυναίκες στις οποίες έχει αφαιρεθεί η μήτρα λόγω καρκίνου, ινομυώματα, κ.λπ. Μέχρι τώρα, οι μόνες επιλογές για αυτές τις γυναίκες ήταν η υιοθέτηση ή η παρένθετη μητρότητα.

 

 Ηθικοί και ιατρικοί προβληματισμοί

Είναι γεγονός ότι η μεταμόσχευση μήτρας δημιουργεί πολλά ερωτήματα. Πρώτον, σε αντίθεση με τα νεφρά ή την καρδιά, η μήτρα δεν είναι ένα ζωτικό όργανο. Οι κίνδυνοι που θα μπορούσαν να προκύψουν από μια τόσο πολύπλοκη και δαπανηρή χειρουργική επέμβαση, μαζί με τον ρίσκο της ανοσοκατασταλτικής θεραπείας που θέτουν τόσο τη γυναίκα όσο και το μωρό σε κίνδυνο…Αξίζουν το κόπο; Είναι ηθικό; Θα πρέπει επίσης να ληφθούν υπόψη οι πιθανές επιπλοκές στην δότρια της μήτρας. Επιπλέον, η γυναίκα θα πρέπει πιθανότατα να υποβληθεί σε άλλο χειρουργείο για να της αφαιρεθεί η μήτρα μετά την ολοκλήρωση της οικογένειας, επειδή η θεραπεία ανοσοκαταστολής θα μπορούσε ενδεχομένως να βλάψει τη μήτρα και την ίδια την γυναίκα.

 

Όπως κάθε διαδικασία τόσο επαναστατική και avantgarde, το μέλλον θα δείξει αν θα γίνει ως θεραπεία ρουτίνας. Σε κάθε περίπτωση, η σουηδική ομάδα χρίζει συγχαρητηρίων για τις προσπάθειες της και τη συμβολή της στο να βοηθήσει τις υπογόνιμες γυναίκες.

Αν θέλετε να δείτε μια συνέντευξη με τον Δρ Brännström και την ομάδα του:

 

Βιβλιογραφία

http://www.thelancet.com/journals/lancet/article/PIIS0140-6736(14)61728-1/fulltext