ΣΩΣΤΟ Η ΛΑΘΟΣ; ΜΥΘΟΙ ΚΑΙ ΑΛΗΘΕΙΕΣ ΓΙΑ ΤΑ ΑΝΤΙΣΥΛΛΗΠΤΙΚΑ ΧΑΠΙΑ

Όταν εισήχθη στη δεκαετία του ’60, το αντισυλληπτικό χάπι έγινε σύμβολο της γυναικείας απελευθέρωσης

Το αντισυλληπτικό χάπι έκανε την εμφάνισή του πριν από 50 χρόνια. Αναδυόμενο σε μια περίοδο κοινωνικών και πολιτικών αναταραχών, έδωσε στις γυναίκες τη δυνατότητα να επιλέξουν πώς και πότε να κάνουν οικογένεια και να απολαμβάνουν τη σεξουαλική τους ζωή. Δεν είναι απορίας άξιον λοιπόν που το χάπι θεωρείται μία από τις μεγαλύτερες επιστημονικές εφευρέσεις του 20ού αιώνα και αποτελεί ένα από τα πιο εμβληματικά σύμβολα της γυναικείας απελευθέρωσης.

Από την αρχή όμως για την επαναστατική αυτή μέθοδο αντισύλληψης υπήρξε διχασμός. Ορισμένοι πίστευαν πως θα δημιουργούσε “μια κοινωνία με αχαλίνωτη σεξουαλικότητα, ικανή να υπονομεύσει τα θεμέλια της οικογένειας”. Άλλοι φοβόντουσαν πιθανές βλαβερές επιπτώσεις στα τέκνα των γυναικών που τα ελάμβαναν.

Πενήντα χρόνια αργότερα, το χάπι παραμένει πιο αμφιλεγόμενο από ποτέ και – παραδόξως – όλο και περισσότερες γυναίκες “ελευθερώνονται” από τον “απελευθερωτή” τους: η δημοτικότητα του χαπιού είναι σε ελεύθερη πτώση, μια τάση που παρατηρείται σε πολλές χώρες. Οι λόγοι για αυτή τη μετατόπιση είναι πολλοί, αλλά ο φόβος για πιθανές παρενέργειες φαίνεται ότι είναι αυτός που τις απασχολεί περισσότερο. Αναμφισβήτητα, το διαδίκτυο και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, με την αναφορά αμέτρητων προσωπικών ιστοριών με δραματικούς τίτλους και την εξάπλωση πολυάριθμων φημών, έχουν επηρεάσει αρνητικά την αντίληψη των γυναικών όσον αφορά τους κινδύνους του χαπιού. Όμως είναι οι φόβοι αυτοί βάσιμοι; Πόσο επικίνδυνο είναι το χάπι; Τι είναι αλήθεια και τι είναι ψέμα;

Ας δούμε τι απαντά η επιστήμη στις πιο συνηθισμένες φήμες σχετικά με το αντισυλληπτικό χάπι …

1) Το αντισυλληπτικό χάπι βλάπτει τη γονιμότητα

ΛΑΘΟΣ. Πολλές μελέτες έχουν τεκμηριώσει ξεκάθαρα  ότι η ορμονική αντισύλληψη δεν προκαλεί στειρότητα. Ενίοτε η γονιμότητα καθηστερεί να επανέλθει πλήρως μέχρι και 6 μήνες μετά τη διακοπή του αντισυλληπτικού δισκίου, αλλά ένα χρόνο μετά την διακοπή του, οι γυναίκες που προσπαθούν να συλλάβουν είναι εξίσου πιθανό να μείνουν έγκυες (80%) με αυτές που δεν έχουν πάρει ποτέ το χάπι. Μάλιστα, σε ορισμένες περιπτώσεις μακροχρόνιας χρήσης ενδέχεται να υπάρχει αυξημένη πιθανότητα εγκυμοσύνης εντός 6-12 μηνών μετά από τη διακοπή του.

Επιπλέον, η ορμονική αντισύλληψη συμβάλλει στην διατήρηση της γονιμότητας επειδή προστατεύει από τη φλεγμονώδη νόσο της πυέλου, την ενδομητρίωση, την έκτοπη κύηση, τις κύστεις των ωοθηκών, τον καρκίνο των ωοθηκών και της μήτρας (βλέπε παρακάτω).

2) Το χάπι μειώνει τη σεξουαλική επιθυμία

ΛΑΘΟΣ (ΩΣ ΕΠΙ ΤΟ ΠΛΕΙΣΤΟΝ). Στις περισσότερες περιπτώσεις, τα αντισυλληπτικά χάπια δεν επηρεάζουν τη σεξουαλική επιθυμία: από 10 γυναίκες που παίρνουν το χάπι, 7 δεν παρατηρούν καμία αλλαγή στη σεξουαλική τους επιθυμία, 2 έχουν αυξημένη λίμπιντο και 1 παρουσιάζει λιγότερη όρεξη για σεξ.

Πρόσφατα, μια μελέτη έδειξε ότι το χάπι δεν “σκοτώνει” την επιθυμία για σεξ: οι συναφείς παράγοντες, όπως η σχέση με τον σύντροφο, το άγχος, η κόπωση, τα οικογενειακά προβλήματα, ο πρόσφατος τοκετός, έχουν πιο σημαντικό αντίκτυπο στη σεξουαλική επιθυμία από τον τύπο αντισύλληψης που χρησιμοποιείται.

3) Το αντισυλληπτικό χάπι παχαίνει

ΛΑΘΟΣ (ΩΣ ΕΠΙ ΤΟ ΠΛΕΙΣΤΟΝ). Μια πρόσφατη μεγάλη επιστημονική αναθεώρηση επιβεβαίωσε ότι τα αντισυλληπτικά χάπια δεν προκαλούν αύξηση βάρους στις περισσότερες γυναίκες. Σε ορισμένες περιπτώσεις, με την έναρξη της λήψης του χαπιού μπορεί να υπάρχει μια προσωρινή αύξηση βάρους λόγω κατακράτησης υγρών, η οποία συνήθως υποχωρεί στους 2 με 3 μήνες.

Το σωματικό βάρος πολλών γυναικών μεταβάλλεται συχνά λόγω διαφόρων αλλαγών στον τρόπο ζωής τους. Επειδή αυτές οι αλλαγές στο βάρος είναι τόσο συνηθισμένες, πολλές γυναίκες το αποδίδουν, εσφαλμένα, στη χρήση του χαπιού.

4) Το χάπι αυξάνει τον κίνδυνο θρόμβωσης

ΣΩΣΤΟ. Ήδη από τη δεκαετία του ’60 γνωρίζουμε ότι τα συνδυασμένα αντισυλληπτικά χάπια αυξάνουν τον κίνδυνο φλεβικής θρόμβωσης, δηλαδή του σχηματισμού ενός πήγματος αίματος που φράζει μια φλέβα, η οποία είναι μια σοβαρή και δυνητικά θανατηφόρα επιπλοκή. Τα συνδυασμένα αντισυλληπτικά περιέχουν συνθετικές εκδοχές των ορμονών οιστρογόνου και προγεστερόνης. Είναι κυρίως το οιστρογόνο που προκαλεί φλεβική θρόμβωση, αλλά τα τελευταία χρόνια έγινε γνωστό ότι και ορισμένες μορφές προγεστερόνης αυξάνουν τον κίνδυνο φλεβοθρόμβωσης. Πράγματι, οι πιο “σύγχρονες” μορφές του συνδυασμένου χαπιού – οι αποκαλούμενες τρίτης και τέταρτης γενιάς – που περιέχουν γεστοδένη, δεσογεστρέλη και δροσπιρενόνη, συνδέονται με υψηλότερο κίνδυνο θρόμβωσης.

Ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκων (EMA) αναφέρει ότι η συχνότητα εμφάνισης θρόμβωσης ανά 100.000 γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας είναι η εξής:

  • 5 έως 10 για μη έγκυες γυναίκες που δεν χρησιμοποιούν αντισυλληπτικά δισκία,
  • 20 για γυναίκες που χρησιμοποιούν το συνδυασμένο χάπι παλαιάς (δεύτερης) γενιάς, που περιέχει λεβονοργεστρέλη,
  • 40 για γυναίκες που παίρνουν χάπια τρίτης και τέταρτης γενιάς.

Γνωστοί παράγοντες κινδύνου για φλεβική θρόμβωση είναι το κάπνισμα, η υψηλή αρτηριακή πίεση, η παχυσαρκία, η ηλικία άνω των 35 ετών και η οικογενειακή ή προσωπική ιστορία καρδιαγγειακών νοσημάτων. Όμως ένας ειδικός εργαστηριακός έλγχος μπορεί να ελαχιστοποιήσει τις πιθανότητες φλεβικής θρόμβωσης τόσο από τους προαναφερθέντες παράγοντες κινδύνου, όσο και από την λήψη αντισυλληπτικού χαπιού ή της κύησης. Αλλά για αυτό καλό είναι να συμβουλευτείτε τον ιατρό σας.

Ενώ τα στοιχεία αυτά σε πρώτη ανάγνωση μπορεί να φαίνονται τρομακτικά, θα πρέπει να λαμβάνουμε υπόψη πως:

  • Ελλείψει παραγόντων κινδύνου, το ρίσκο θρόμβωσης είναι πολύ χαμηλό.
  • Ο κίνδυνος θνησιμότητας από θρόμβωση είναι περίπου 1%. Συνεπώς, οι πιθανότητες για μια γυναίκα να πεθάνει ως αποτέλεσμα ενός θρόμβου που οφείλεται στη χρήση του χαπιού είναι περίπου 2 έως 4 ανά ένα εκατομμύριο γυναίκες.
  • Ο κίνδυνος θρόμβωσης παραμένει σημαντικά χαμηλότερος από εκείνον που σχετίζεται με την εγκυμοσύνη και τον τοκετό (ο οποίος εκτιμάται στο 1 στις 1000-2000 γεννήσεις).
  • Μάλιστα, όταν το 1995 στο Ηνωμένο Βασίλειο δόθηκε προειδοποίηση σχετικά με τον αυξημένο κίνδυνο θρόμβωσης με τα χάπια τρίτης γενιάς, η ανακοίνωση αυτή προκάλεσε πανικό και οδήγησε πολλές γυναίκες να σταματήσουν το χάπι, με αποτέλεσμα να αυξηθούν σημαντικά οι γεννήσεις και οι αμβλώσεις την επόμενη χρονιά.

Συνοπτικά, οι πιθανότητες εμφάνισης θρομβωτικού επεισοδίου με την λήψη αντισυλληπτικών δισκίων είναι πολύ χαμηλές, ιδιαίτερα με συνδυασμένα χάπια που περιέχουν χαμηλή δόση οιστρογόνου (30 μικρογραμμάρια ή μικρότερη) και προγεστερόνη παλαιάς γενιάς (όπως η λεβονοργεστρέλη). Αυτή η μορφή αντισυλληπτικού χαπιού, δυστυχώς, δεν κυκλοφορεί στην Ελλάδα.

Το χάπι που περιέχει μόνο προγεστερόνη (“minipill”), είναι μια μορφή από του στόματος αντισύλληψης με χαμηλή δόση προγεστερόνης, το οποίο δεν περιέχει καθόλου οιστρογόνα. Παρόλο που η αποτελεσματικότητά του είναι ελαφρώς χαμηλότερη σε σύγκριση με το συνδυασμένο χάπι, το minipill δεν αυξάνει τον κίνδυνο φλεβικής θρομβοεμβολής ή αρτηριακών θρομβωτικών επεισοδίων (βλ. παρακάτω). Δυστυχώς ούτε αυτά τα χάπια κυκλοφορούν στην Ελλάδα.

5) Το χάπι αυξάνει τον κίνδυνο εμφράγματος και εγκεφαλικού

ΣΩΣΤΟ. Μια πρόσφατη μεγάλη μελέτη ανασκόπησης σχετικά με τα αρτηριακά αγγειακά ατυχήματα (έμφραγμα του μυοκαρδίου και ισχαιμικό αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο) που σχετίζονται με το χάπι έδειξε ότι ο συνολικός κίνδυνος αρτηριακής θρόμβωσης αυξήθηκε κατά 60% στις γυναίκες που χρησιμοποιούσαν αντισυλληπτικά χάπια σε σύγκριση με μη χρήστες. Σε αντίθεση με την φλεβική θρόμβωση, ο κίνδυνος δεν διέφερε ανάλογα με τον τύπο της συνθετικής προγεστερόνης. Ωστόσο, ήταν διπλάσιο σε γυναίκες που έπαιρναν χάπια με υψηλότερες δόσεις οιστρογόνων (τα παλαιότερα σκευάσματα αντισυλληπτικών χαπιών).

Συνεπώς, το συνδυασμένο χάπι που περιέχει λεβονοργεστρέλη και χαμηλή δόση οιστρογόνο (30 μg ή λιγότερο) είναι η ασφαλέστερη μορφή από του στόματος ορμονικής αντισύλληψης. Το minipill είναι επίσης μια καλή επιλογή σε γυναίκες υψηλού κινδύνου (βλ. προηγουμένως).

6) Οι γυναίκες που καπνίζουν δεν πρέπει να πάρουν το χάπι

ΣΩΣΤΟ. Υπάρχουν κάποιες ενδείξεις ότι το κάπνισμα μπορεί να μειώσει την αποτελεσματικότητα της ορμονικής αντισύλληψης. Οι καπνίστριες που παίρνουν το χάπι εμφανίζουν πιο συχνά αιμορραγία σε σχέση με γυναίκες που δεν καπνίζουν, γεγονός που θα μπορούσε να σηματοδοτήσει ότι η αποτελεσματικότητα του χαπιού είναι ελαττωμένη. Πρέπει όμως να διεξαχθούν περισσότερες μελέτες για να κατανοηθεί καλύτερα η επίδραση του καπνίσματος στη δράση του χαπιού.

Αλλά αυτό που γνωρίζουμε σίγουρα είναι πως οι καπνίστριες που λαμβάνουν συνδυασμένα αντισυλληπτικά χάπια έχουν αυξημένο κίνδυνο φλεβικής θρόμβωσης και καρδιακής νόσου (βλ. παραπάνω). Αυτός ο κίνδυνος είναι μεγαλύτερος για τις γυναίκες που καπνίζουν περισσότερα από 15 τσιγάρα την ημέρα, είναι ηλικίας άνω των 35 ετών ή παίρνουν σκευάσματα με υψηλά επίπεδα οιστρογόνων.

Αν είστε μικρότερη των 35 ετών και καπνίζετε, θα πρέπει να είστε ιδιαίτερα προσεκτική σχετικά με τη χρήση του αντισυλληπτικού χαπιού, και η απόφαση να το πάρετε θα πρέπει να εξατομικεύεται, λαμβάνοντας υπόψη άλλους παράγοντες κινδύνου όπως το προσωπικό και οικογενειακό ιστορικό υπέρτασης, υψηλής χοληστερόλης ή καρδιακών παθήσεων. Οι καπνίστριες ηλικίας 35 ετών και πάνω δεν πρέπει να λαμβάνουν το συνδυασμένο αντισυλληπτικό χάπι.

Αν καπνίζετε, μπορείτε να επιλέξετε το minipill, το οποίο δεν φαίνεται να αυξάνει τον κίνδυνο φλεβικής θρομβοεμβολής ή αρτηριακών θρομβωτικών επεισοδίων. Διαφορετικά θα πρέπει να συζητήσετε με το ιατρό σας σχετικά με μια άλλη αντισυλληπτική μέθοδο, όπως το ενδομήτριο σπείραμα (“σπιράλ”).

7) Το χάπι προκαλεί αλλαγές στη διάθεση και κατάθλιψη

ΑΜΦΙΛΕΓΟΜΕΝΟ. Οι περισσότερες μελέτες δεν έχουν δείξει καμία επίδραση του χαπιού στην κατάθλιψη και στις αλλαγές της διάθεσης. Μάλιστα, ορισμένες μελέτες έχουν βρει ακόμη και μία προστατευτική δράση. Το 2016, μια εκτεταμένη ανασκόπηση της ορμονικής αντισύλληψης και των αλλαγών στη διάθεση επιβεβαίωσε τα υπάρχοντα στοιχεία και κατέληξε στο συμπέρασμα ότι “… οι αρνητικές αλλαγές στη διάθεση είναι σπάνιες και η συνδυασμένη ορμονική αντισύλληψη μπορεί να χορηγηθεί με ασφάλεια”.

Ωστόσο, άλλη πρόσφατη δημοσίευση έρχεται να αμφισβητήσει αυτόν τον ισχυρισμό. Δανοί ερευνητές εξέτασαν τα αρχεία περισσότερων από ένα εκατομμύριο γυναικών που χρησιμοποιούσαν ορμονική αντισύλληψη. Διαπίστωσαν ότι οι γυναίκες που παίρνανε το συνδυασμένο χάπι είχαν 23% αυξημένες πιθανότητες να χρειαστεί να πάρουν αντικαταθλιπτικά φάρμακα σε σχέση με εκείνες που δεν έλαβαν ορμονική αντισύλληψη. Για όσες χρησιμοποιούσαν το minipill (και άλλες μεθόδους που περιέχουν μόνο προγεστερόνη, όπως το ορμονικό σπιράλ), ο κίνδυνος ήταν 34% μεγαλύτερος. Αυξήθηκε ακόμα περισσότερο, έως και 80% για τα κορίτσια ηλικίας 15 έως 19 ετών στο συνδυασμένο χάπι.

Υπάρχουν μερικά σημαντικά σημεία που θα πρέπει να ληφθούν υπόψη για αυτά τα αποτελέσματα:

  • Η κατάθλιψη είναι μια περίπλοκη κατάσταση, η αιτία της οποίας δεν είναι ακόμη τελείως κατανοητή. Διάφοροι παράγοντες φαίνεται να παίζουν ρόλο: γενετικοί, περιβαλλοντικοί, ψυχολογικοί και κοινωνικοί. Επομένως, είναι πολύ δύσκολο να αξιολογηθεί η σχέση μεταξύ κατάθλιψης και ορμονικής αντισύλληψης.
  • Η μελέτη της Δανίας δεν αποδεικνύει ότι οι ορμόνες είναι υπεύθυνες για την κατάθλιψη – η “συσχέτιση” δεν σημαίνει απαραίτητα “αιτιώδη συνάφεια”.
  • Ο κίνδυνος διάγνωσης της κατάθλιψης αυξάνεται στους δύο έως τρεις πρώτους μήνες της χρήσης αντισυλληπτικών, αλλά μετά αρχίζει να ελαττώνεται.
  • Ακόμη και αν επιβεβαιωθούν αυτά τα ευρήματα, ο αριθμός των προσβεβλημένων γυναικών παραμένει μικρός: 2,2 στις 100 γυναίκες που χρησιμοποιούν αντισυλληπτικά χάπια παθαίνουν κατάθλιψη, σε σύγκριση με 1,7 στις 100 που δεν τα παίρνουν.

Συμπερασματικά, το χάπι μπορεί να έχει αντίκτυπο στη διάθεση ορισμένων γυναικών, αλλά χρειάζεται περαιτέρω έρευνα για να διαπιστωθεί εάν τα ορμονικά αντισυλληπτικά είναι πράγματι η αιτία κατάθλιψης και αλλαγών της διάθεσης.

8) Το χάπι είναι 100% αξιόπιστο

ΛΑΘΟΣ. Θεωρητικά, με τέλεια χρήση, το χάπι είναι 99,7% αποτελεσματικό στην πρόληψη μιας ανεπιθύμητης εγκυμοσύνης. Ωστόσο, υπάρχουν πολλοί παράγοντες που ενδέχεται να επηρεάσουν την αποτελεσματικότητα του χαπιού: μη τυπική χρήση (ξεχάσατε να το πάρετε, δεν το παίρνετε σωστά), ορισμένα φάρμακα ή ιατρικά προβλήματα, κλπ… Επομένως, όταν πρόκειται για πραγματικές συνθήκες, το χάπι είναι περίπου 92% αποτελεσματικό: περίπου 8 στις 100 γυναίκες που παίρνουν το συνδυασμένο χάπι θα μείνουν έγκυες σε ένα χρόνο.

Σε κάθε περίπτωση, το αντισυλληπτικό χάπι παραμένει μια από τις πιο αξιόπιστες μεθόδους αντισύλληψης.

9) Εάν παίρνεις το χάπι δεν χρειάζεται το προφυλακτικό

ΛΑΘΟΣ. Μια έρευνα που διεξήχθη στη Γαλλία έδειξε ότι “… μία στις δέκα νέες γυναίκες ηλικίας 15 έως 20 ετών δεν γνωρίζει ότι το χάπι δεν προστατεύει από τον ιό HIV και τις σεξουαλικά μεταδιδόμενες λοιμώξεις”. Όπως αναφέρθηκε προηγουμένως, το χάπι είναι πολύ αποτελεσματικό για την αποτροπή μιας ανεπιθύμητης εγκυμοσύνης, αλλά δεν προσφέρει καθόλου προστασία για σεξουαλικά μεταδιδόμενα νοσήματα. Στην πραγματικότητα, η μόνη αντισυλληπτική μέθοδος που προστατεύει από τις σεξουαλικά μεταδιδόμενες λοιμώξεις είναι το προφυλακτικό. Διαβάστε περισσότερα εδώ.

10) Το αντισυλληπτικό χάπι προκαλεί καρκίνο

ΣΩΣΤΟ ΚΑΙ ΛΑΘΟΣ. Το χάπι πιθανώς αυξάνει τον κίνδυνο ορισμένων μορφών καρκίνου, αλλά προστατεύει από άλλους. Συνολικά, με τη χρήση αντισυλληπτικών δισκίων μειώνεται ο κίνδυνος καρκίνου του ενδομητρίου και των ωοθηκών, ενώ ο κίνδυνος καρκίνου του μαστού και τραχήλου της μήτρας ενδέχεται να είναι αυξημένος.

Η προστατευτική δράση ενάντια στον καρκίνο των ωοθηκών και του ενδομητρίου (το κάλυμμα της κοιλότητας της μήτρας) έχει αποδειχθεί συστηματικά σε πολλές μελέτες. Αυτή η επίδραση αυξάνεται με το χρονικό διάστημα που χρησιμοποιούνται τα αντισυλληπτικά χάπια και συνεχίζεται για πολλά χρόνια αφού η γυναίκα σταματήσει να τα παίρνει.

Η μακροχρόνια χρήση αντισυλληπτικών από το στόμα σχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο καρκίνου του τραχήλου της μήτρας. Αυτή η συσχέτιση δεν είναι πλήρως κατανοητή, καθώς σχεδόν όλοι οι καρκίνοι του τραχήλου της μήτρας προκαλούνται από ορισμένους τύπους του ιού του ανθρώπινου θηλώματος (HPV). Ενδεχομένως, οι γυναίκες που παίρνουν το χάπι δεν χρησιμοποιούν συστηματικά προφυλακτικό, αυξάνοντας έτσι τον κίνδυνο να εκτεθούν στον HPV.

Μια μετανάλυση 70 μελετών έδειξε αυξημένο κίνδυνο καρκίνου του μαστού στις γυναίκες που λαμβάνουν ή πήραν πρόσφατα ορμονική αντισύλληψη. Ο κίνδυνος ήταν υψηλότερος για τις γυναίκες που άρχισαν να χρησιμοποιούν τα αντισυλληπτικά ως έφηβες. Ωστόσο, 10 χρόνια μετά την παύση της χρήσης τους, ο κίνδυνος ήταν αντίστοιχος με εκείνος των γυναικών που δεν τα είχαν χρησιμοποιήσει ποτέ.

Εφόσον οι περισσότερες μελέτες που έχουν γίνει έχουν αξιολογήσει κυρίως τα παλαιότερα χάπια με μεγαλύτερες δόσεις ορμονών, μέχρι πρότινος πιστεύαμε πως τα χάπια νεότερης γενιάς που διατίθενται τα τελευταία χρόνια θα ήταν ασφαλέστερα όσον αφορά τον κίνδυνο καρκίνου του μαστού. Ωστόσο, μια νέα μελέτη από τη Δανία διαπίστωσε ότι ακόμη και με τα σημερινά χάπια, οι χρήστες ορμονικής αντισύλληψης παρουσίασαν αύξηση κατά 20% του κινδύνου εμφάνισης καρκίνου του μαστού σε σύγκριση με μη χρήστες. Οι πιθανότητες ήταν μεγαλύτερες μεταξύ των γυναικών που χρησιμοποίησαν ορμόνες για περισσότερο από 10 χρόνια. Ο κίνδυνος ήταν παρόμοιος σε μέγεθος με αυτόν των παλαιότερων τύπων χαπιών.

Το αν η χρήση αντισυλληπτικών από το στόμα αυξάνει τον κίνδυνο καρκίνου του ήπατος δεν είναι σαφές: ενώ μερικές μελέτες διαπίστωσαν περισσότερες περιπτώσεις ηπατοκυτταρικού καρκινώματος (ενός τύπου καρκίνου του ήπατος) σε γυναίκες που πήραν το χάπι για περισσότερο από 5 χρόνια, άλλες δεν επιβεβαίωσαν αυτόν τον συσχετισμό.

Η ορμονική αντισύλληψη φαίνεται ότι έχει προστατευτική επίδραση στον καρκίνο του παχέος εντέρου, αλλά αυτό δεν έχει ακόμη αποδειχθεί με βεβαιότητα.

Δεδομένου ότι το χάπι φαίνεται να μειώνει τη συχνότητα ορισμένων καρκίνων και να αυξάνει τον κίνδυνο άλλων, ανακύπτει μια ενδιαφέρουσα ερώτηση: Το χάπι αυξάνει τον συνολικό κίνδυνο καρκίνου; Η απάντηση είναι ΟΧΙ. Μια πρόσφατα μελέτη ανέλυσε επιδημιολογικά δεδομένα περισσότερων από 40.000 γυναικών που παρακολουθήθηκαν για περισσότερο από 40 χρόνια. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι οι χρήστες από του στόματος αντισυλληπτικών προστατεύονται από τον καρκίνο του παχέος εντέρου, του ενδομητρίου και των ωοθηκών, και αυτό το ευεργετικό αποτέλεσμα διαρκεί για πολλά χρόνια μετά τη διακοπή του χαπιού. Αντιθέτως, παρατηρήθηκε αυξημένος κίνδυνος καρκίνου του μαστού και τραχήλου της μήτρας με τωρινή και πρόσφατη λήψη του χαπιού, κίνδυνος που φαίνεται να χάνεται εντός περίπου 5 ετών μετά τη διακοπή της αντισύλληψης από το στόμα, χωρίς να υπάρχει αυξημένος κίνδυνος με το χρόνο. Αυτά τα αποτελέσματα είναι καθησυχαστικά και παρέχουν ισχυρές αποδείξεις ότι οι περισσότερες γυναίκες δεν εκτίθενται σε μακροχρόνιο κίνδυνο καρκίνου εάν επιλέξουν να χρησιμοποιήσουν από του στόματος αντισύλληψη. Μάλιστα, πολλές γυναίκες είναι πιθανόν ακόμη και να προστατευθούν.

11) Το χάπι έχει πολλές ενοχλητικές παρενέργειες

ΣΩΣΤΟ ΚΑΙ ΛΑΘΟΣ. Ορισμένες γυναίκες δεν θέλουν να πάρουν το χάπι επειδή φοβούνται ενοχλητικά συμπτώματα. Πράγματι, το αντισυλληπτικό χάπι είναι ένα φάρμακο, και ως εκ τούτου ενδέχεται να προκαλέσει παρενέργειες.

Οι πιο συχνές ανεπιθύμητες ενέργειες που σχετίζονται με τη χρήση συνδυασμένων αντισυλληπτικών δισκίων περιλαμβάνουν αλλαγές στην περίοδο, ναυτία, πρήξιμο ή πόνο του στήθους, πονοκέφαλο, αμηνόρροια (να μην έρθει καθόλου η περίοδος), εκκρίσεις από τον κόλπου και διαταραχές της όρασης σε γυναίκες που φοράνε φακούς επαφής. Σε σπάνιες περιπτώσεις μπορεί να υπάρχουν μείωση της σεξουαλικής επιθυμίας, αλλαγές στη διάθεση, ή προσωρινή αύξηση βάρους λόγω κατακράτησης υγρών (βλ. παραπάνω). Γενικά, αυτές οι ανεπιθύμητες ενέργειες δεν αποτελούν σημάδι ασθένειας και συνήθως υποχωρούν εντός των πρώτων μηνών από τη έναρξη της λήψης του χαπιού.

Ενώ ορισμένες γυναίκες ενδέχεται να παρουσιάσουν ενοχλητικά συμπτώματα, είναι σημαντικό να αναφέρουμε πως το χάπι παρέχει και πολλά οφέλη για την υγεία:

  • Μειωμένος κίνδυνος ορισμένων μορφών καρκίνου (βλ. παραπάνω)
  • Βελτιωμένη οστική πυκνότητα (αποφυγή οστεοπόρωσης σε μεγαλύτερες γυναίκες)
  • Προστασία από τη φλεγμονώδη νόσο της πυέλου
  • Πρόληψη κύστεων των ωοθηκών
  • Μείωση προβλημάτων της έμμηνου ρύσης
  • Πρόληψη των εμμηνορρυσιακών ημικρανιών (με ορισμένες μορφές χαπιών συνεχόμενης λήψης)
  • Προστασία από αναιμία λόγω έλλειψης σιδήρου
  • Μείωση του πόνου της ωορρηξίας
  • Θεραπεία της ακμής
  • Θεραπεία αιμορραγίας από ινομυώματα
  • Θεραπεία δυσμηνόρροιας (πόνοι περιόδου)
  • Θεραπεία της τριχοφυΐας
  • Θεραπεία του προεμμηνορροϊκού συνδρόμου (PMS)
  • Μείωση των συμπτωμάτων ενδομητρίωσης
  • Μείωση των συμπτωμάτων του συνδρόμου των πολυκυστικών ωοθηκών
  • Πρόκληση αμηνόρροιας σε διάφορες περιπτώσεις, πχ όταν επιθυμείτε να σταματήσετε την περίοδό σας για κάποιο χρονικό διάστημα. Με τα χάπια μπορείτε επίσης να προκαλέσετε ή να καθυστερήσετε την περίοδό σας.

Τελικά, πόσο επικίνδυνο είναι το χάπι;

Δεν υπάρχει η τέλεια μέθοδος αντισύλληψης, μακάρι να υπήρχε! Και είναι αλήθεια πως η ορμονική αντισύλληψη, όπως και κάθε άλλο φάρμακο, ενδέχεται να προκαλέσει ενοχλητικές παρενέργειες και σοβαρούς κινδύνους για την υγεία. Αυτό μήπως σημαίνει ότι κανείς δεν πρέπει να πάρει το χάπι; Φυσικά και όχι! Πρέπει να έχουμε κατά νου ότι οι σοβαροί κίνδυνοι είναι πολύ σπάνιοι και τα ενοχλητικά συμπτώματα είναι συνήθως μικρής διάρκειας. Επιπλέον, το χάπι προσφέρει πολλά μη αντισυλληπτικά οφέλη για την υγεία.

Αλλά όταν συζητάμε για τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα των χαπιών, μερικές φορές ξεχνάμε ένα πολύ σημαντικό ζήτημα: το χάπι είναι μία από τις πιο αποτελεσματικές αντισυλληπτικές μεθόδους. Και η αποτελεσματική αντισύλληψη εμποδίζει μια ανεπιθύμητη εγκυμοσύνη, η οποία μπορεί να έχει όχι μόνο καταστροφικές ψυχολογικές συνέπειες αλλά η αντιμετώπησή της ενδεχομένως να επισύει σοβαρές επιπλοκές, που μπορεί να σας ακολουθήσουν στο υπόλοιπο της ζωής σας.

Επομένως, τα πιθανά προβλήματα του χαπιού θα πρέπει να αναλυθούν σε αντιπαραβολή με τα πλεονεκτήματα. Δηλαδή, δεν πρέπει να δίνεται έμφαση μόνο στα μειονεκτήματα, αλλά να λαμβάνουμε σοβαρώς υπόψιν όλα τα θετικά οφέλη του χαπιού. Φυσικά, κάθε γυναίκα που σκέφτεται να πάρει το χάπι πρέπει να συζητήσει διεξοδικά με τον ιατρό της, που σε συνδιασμό με το ιστορικό της, θα την οδηγήσει σε αποφυγή όσο το δύνατον αποτελεσματικότερη των πιθανών κινδύνων ώστε η λήψη του αντισυλληπτικού χαπιού να αποφέρει την επιθυμητή, ευεργετηκή δράση που σίγουρα υπερτερεί των μειονεκτημάτων.

 

Photo credits

Heading: vintag.es; 1: thebump.com; 2: breakingmuscle.com; 3: thejewel.com; 4: health.harvard.edu; 5: newhealthadvisor.com; 6: pinterest.com; 7: pinterest.com; 8: pinterest.com; 9: blog.path.org; 10: purelyb.com; 11: buzzfeed.com; Conclusion: bigthink.com

ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΤΗΣ ΕΓΚΥΜΟΣΥΝΗΣ: ΤΙ ΝΑ ΠΕΡΙΜΕΝΕΙΣ ΤΟ ΤΡΙΤΟ ΤΡΙΜΗΝΟ

Τελική ευθεία! Το τρίτο τρίμηνο είναι γεμάτο προσδοκίες, επειδή η στιγμή που θα κρατήσεις το μωρό στην αγκαλιά σου είναι κοντά. Αλλά ο ενθουσιασμός έρχεται και με πολλά δυσάρεστα συμπτώματα …

Το τρίτο τρίμηνο διαρκεί από τον έβδομο έως τον ένατο μήνα της εγκυμοσύνης, δηλαδή, από την εβδομάδα 28 μέχρι τη στιγμή του τοκετού, συνήθως γύρο στις 40 εβδομάδες. Η περίοδος αυτή μπορεί να είναι δύσκολη και κουραστική, επειδή η μήτρα μεγαλώνει και προκαλεί πολύ δυσφορία. Τα περισσότερα συμπτώματα που θα αντιμετωπίσεις είναι αυτά του δεύτερου τριμήνου, αν και πιθανόν τώρα να είναι πιο έντονα: πόνος στην πλάτη, πρήξιμο των ποδιών, διαταραχές του ύπνου, φαγούρα και ξηρότητα του δέρματος…

Αλλά να κρατάς μια θετική στάση! Διάβασε αυτήν τη λίστα με τις πιο συχνές ενοχλήσεις των τριών τελευταίων μηνών της εγκυμοσύνης, και μάθε τι μπορείς να κάνεις να τις ανακουφίσεις. Θα εστιάσουμε στα συμπτώματα που εμφανίζονται στο τρίτο τρίμηνο, και σε αυτά που υπήρχαν αλλά είναι κάπως διαφορετικά τώρα:

1) Διάσταση των ορθών κοιλιακών μυών 

Καθώς η μήτρα μεγαλώνει, πιέζει το κοιλιακό τοίχωμα και προκαλεί διαχωρισμό των μυών του ορθού κοιλιακού (ή “6-pack”) που βρίσκονται κατά μήκος της μέσης γραμμής του στομάχου. Το αποτέλεσμα: ένα εξόγκωμα ή ένα κενό στη μέση της κοιλιάς. Αυτή η κατάσταση, που ονομάζεται διάσταση των ορθών κοιλιακών μυών (ή diastasis recti abdominis), είναι πιο εμφανής όταν οι κοιλιακοί μύες είναι τεντωμένοι, π.χ. όταν βήξουμε ή με την έγερση από ξαπλωμένη θέση. Η διάσταση των κοιλιακών μπορεί να προκαλέσει πόνο στην μέση, γεγονός που καθιστά δύσκολο την εκτέλεση ορισμένων δραστηριοτήτων, όπως να σηκώσεις αντικείμενα.

Δεν παθαίνουν διάσταση όλες οι εγκυμονούσες, εμφανίζεται πιο συχνά σε γυναίκες άνω των 35 ετών, στις πολυτόκους κυήσεις, σε πολύδυμη κύηση ή σε γυναίκες που κυοφορούν ένα μεγάλο μωρό.

Τι μπορείς να κάνεις γι ‘αυτό:

  • Η διάσταση των μυών βελτιώνεται στους μήνες που ακολουθούν τον τοκετό, αν και κάποιος βαθμός διαχωρισμού μπορεί να παραμείνει. Ορισμένες ασκήσεις θα σε βοηθήσουν να ανακτήσεις κοιλιακή δύναμη μετά τον τοκετό.
  • Κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, να αποφύγεις τις εντατικές ασκήσεις των κοιλιακών (όπως sit-ups), οι οποίες μπορεί να προκαλέσουν ή να επιδεινώσουν τη διάσταση recti.
  • Εάν η μυϊκή αδυναμία των κοιλιακών μυών εμποδίζει τις καθημερινές δραστηριότητες, ζήτησε τη συμβουλή ενός εξειδικευμένου φυσικοθεραπευτή, ο οποίος θα σου δείξει ορισμένες ασκήσεις ενδυνάμωσης.

2) Διαρροή γάλακτος

Προς το τέλος της εγκυμοσύνης, μπορεί να παρατηρήσεις ένα κιτρινωπό υγρό που τρέχει από τις θηλές. Αυτή η ουσία, που ονομάζεται πρωτόγαλα ή πύαρ, θα θρέψει το μωρό τις πρώτες ημέρες μετά τη γέννηση.

Ενώ σε μερικές γυναίκες τρέχει αρκετό πρωτόγαλα, σε άλλες δεν υπάρχει καθόλου διαρροή. Το να υπάρχει ή όχι διαρροή δεν κάνει καμία διαφορά στο πόσο γάλα θα παράγεις αφού γεννιέται το μωρό.

Τι μπορείς να κάνεις γι ‘αυτό:

  • Αν τρέχουν μόνο μερικές σταγόνες, τότε δεν χρειάζεται να κάνεις τίποτα. Αλλά αν υπάρχει μεγαλύτερη διαρροή, μπορείς να φορέσεις επιθέματα στήθους μέσα στο σουτιέν τα οποία θα απορροφήσουν το γάλα.
  • Θα πρέπει όμως να ενημερώσεις το γιατρό σου εάν η έκκριση από τη θηλή γίνεται αιματηρή.

3) Σύνδρομο καρπιαίου σωλήνα

Μυρμήγκιασμα, μούδιασμα, αδυναμία και πόνο στα χέρια κατά τη διάρκεια του τελευταίου τριμήνου συνήθως προκαλούνται από μια κατάσταση που ονομάζεται σύνδρομο καρπιαίου σωλήνα.

Το σύνδρομο καρπιαίου σωλήνα εμφανίζεται αρκετά συχνά στην εγκυμοσύνη, και οφείλεται στην κατακράτηση υγρών στους ιστούς του καρπού, η οποία συμπιέζει ένα νεύρο (το μέσο νεύρο) που τρέχει μέχρι το χέρι και τα δάχτυλα. Οι γυναίκες που κάνουν επαναλαμβανόμενες κινήσεις με τα χέρια και τα δάχτυλα, όπως εκείνες που περνάνε πολλές ώρες μπροστά στον υπολογιστή, πιθανόν να έχουν χειρότερα συμπτώματα.

Τι μπορείς να κάνεις γι ‘αυτό:

Το σύνδρομο καρπιαίου σωλήνα συνήθως υποχωρεί χωρίς θεραπεία μετά τον τοκετό. Εν τω μεταξύ, δοκίμασε τα εξής:

  • Να αποφύγεις τις δραστηριότητες που ενδέχεται να προκαλέσουν τα συμπτώματα.
  • Να φορέσεις ένα νάρθηκα στον καρπό για να κρατήσει τον καρπό ίσιο, ιδιαίτερα τη νύχτα, όταν οι ενοχλίσεις είναι συνήθως εντονότερες.
  • Κάνε ασκήσεις για να τεντώσεις και να ενισχύσεις τους μύες του χεριού και του βραχίονα.
  • Εναλλακτικές θεραπείες όπως ο βελονισμός κάποιες φορές ανακουφίσουν τον πόνο.
  • Εάν τίποτα δεν βοηθάει, μίλησε με το γιατρό σου, ο οποίος μπορεί να προτείνει φαρμακευτική αγωγή.
  • Η χειρουργική επέμβαση είναι η έσχατη λύση η οποία, εκτός και αν τα συμπτώματα γίνονται ανυπόφορα, θα καθυστερήσει μέχρι μετά τον τοκετό.

4) Όνειρα και εφιάλτες

Πιθανότατα είχες ήδη ακούσει για τις διαταραχές του ύπνου κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Αλλά ενδέχεται να εκπλαγείς όταν θα ξεκινήσεις να έχεις συχνά και έντονα όνειρα, ενίοτε και εφιάλτες. Επιπλέον, μπορεί να συνειδητοποιήσεις ότι θυμάσαι τα όνειρά σου με πολύ μεγαλύτερη σαφήνεια.

Η ακριβής αιτία αυτών των αλλαγών στον τρόπο που ονειρευόμαστε στην κύηση δεν είναι σαφής, αλλά φαίνεται να σχετίζεται με ορμονικούς και συναισθηματικούς παράγοντες, καθώς και με τις συνεχόμενες διακοπές του ύπνου που προκαλεί η εγκυμοσύνη (διάβασε περισσότερα εδώ).

Τι μπορείς να κάνεις γι ‘αυτό:

  • Αν τα όνειρά σου είναι μόνο πιο συχνά ή πιο έντονα, θα πρέπει απλώς να κάνεις υπομονή.
  • Ωστόσο, αν έχεις συχνά εφιάλτες που σου προκαλούν έντονη σύγχυση ή δεν σου επιτρέπουν να κοιμηθείς, μπορείς να το συζητήσεις με έναν φίλο, το γιατρό σου ή έναν ψυχοθεραπευτή.

5) Αδεξιότητα, “βάδισμα της πάπιας”

Μπορεί να έχεις παρατηρήσει πως, καθώς η εγκυμοσύνη προχωρά, γίνεσαι όλο και πιο αδέξια: τα πράγματα σου πέφτουν από τα χέρια, χτυπιέσαι συνέχεια, δεν αποκλείεται και να έχεις πέσει κάτω! Δεν είναι ιδέα σου, η αδεξιότητα είναι φυσιολογική στην εγκυμοσύνη και σχετίζεται με πολλούς παράγοντες: έχεις πάρει κιλά, η μήτρα καθώς μεγαλώνει αλλάζει το κέντρο βάρους και δυσκολεύει το περπάτημα,  η “αμνησία” της εγκυμοσύνης καθιστά πιο δύσκολο να συγκεντρωθείς στις δραστηριότητές σου… Επιπλέον, μια ορμόνη που ονομάζεται ρελαξίνη χαλαρώνει όλες τις αρθρώσεις του σώματος σου. Ως εκ τούτου, δεν θα έχεις την ισορροπία και την επιδεξιότητα που είχες πριν μείνεις έγκυος.

Οι ίδιοι λόγοι εξηγούν γιατί, στο τέλος της εγκυμοσύνης, θα αρχίσεις να περπατήσεις “σαν πάπια”, το οποίο θα σε κάνει ακόμα πιο αδέξια!

Τι μπορείς να κάνεις γι ‘αυτό:

Η αδεξιότητα στην εγκυμοσύνη είναι απόλυτα φυσιολογική και δεν υπάρχουν πολλά πράγματα που μπορείς να κάνεις για να την αποτρέψεις. Ωστόσο, είναι σημαντικό να λαμβάνεις κάποια μέτρα για να προστατεύσεις τον εαυτό σου -και των άλλων- από ατυχήματα:

  • Να αποφύγεις καταστάσεις όπου υπάρχει υψηλό κίνδυνο πτώσης, όπως να ανέβεις σε σκάλα, να κάνεις ποδήλατο, κ.α.
  • Φόρεσε άνετα παπούτσια, τα οποία δεν πρέπει να είναι ούτε πολύ επίπεδα ούτε ψηλοτάκουνα (διάβασε περισσότερα εδώ).
  • Δώσε ιδιαίτερη προσοχή όταν περπατάς σε βρεγμένη, παγωμένη ή ανώμαλη επιφάνεια.
  • Μην πάρεις πολά κιλά στην εγκυμοσύνη, το οποίο θα χειροτερέψει την αδεξιότητα.
  • Ενημέρωσε το γιατρό σου αν, εκτός από αδέξια, νιώθεις ζαλισμένη ή με τάση λιποθυμίας, έχεις έντονο πονοκέφαλο ή άλλον δυνατό πόνο.

6) Συναισθηματικές αλλαγές

Όπως πλησιάσει η μέρα του τοκετό, μεγαλώνει ο ενθουσιασμός, αλλά και το άγχος, οι φόβοι και οι ανησυχίες σου! Εκτός από τις συναισθηματικές μεταβολές που σχετίζονται με τις ορμόνες της κύησης, είναι πιθανόν να αρχίσεις να ανησυχείς όχι μόνο για τον τοκετό, αλλά και για όλες τις αλλαγές που θα φέρει το μωρό (δες εδώ).

Τι μπορείς να κάνεις γι ‘αυτό:

  • Διατήρησε την ψυχραιμία σου! Η σωστή διατροφή (εδώ) και η ήπια σωματική δραστηριότητα μπορεί να βοηθήσουν (εδώ). Για να ανεβάσεις την ψυχολογία σου, περιποιήσου με κάποια θεραπεία ομορφιάς! (εδώ).
  • Τα μαθήματα τοκετού μπορεί να σε βοηθήσουν να νιώθεις πιο έτοιμη να αντιμετωπίσεις την διαδικασία της γέννας.
  • Μοιράσου τα συναισθήματά σου με φίλους, το σύντροφό σου ή με άλλες μέλλουσες μητέρες.
  • Συζήτησε για τις ανησυχίες και τους φόβους σου με το γιατρό ή τη μαία σου. Είναι ιδιαίτερα σημαντικό να τους ενημερώσεις αν αισθάνεσαι συνεχώς θλιμμένη ή πολύ πεσμένη ψυχολογικά, αν έχεις πολύ αρνητικές σκέψεις, ή αν δεν μπορείς να αντεπεξέλθεις στην καθημερινή ζωή.

7) Κόπωση

Ξέχασε την ενέργεια που είχες στο δεύτερο τρίμηνο, η κούραση σε ξανασυναντά μετά τις 28 εβδομάδες! Η κοιλιά σου μεγαλώνει και θα σου είναι ακόμα πιο δύσκολο να βολευτείς στο κρεβάτι και να έχεις καλό ύπνο. Επιπλέον, οι προετοιμασίες για το μωρό μπορεί να σε αγχώσουν και να σε κουράσουν!

Τι μπορείς να κάνεις γι ‘αυτό:

  • Να τρως υγιεινά, συχνά και μικρά γεύματα: είναι μια καλή ιδέα να έχεις πάντα μαζί σου υγιεινά σνακ που μπορείς να φας όποτε νιώθεις αδυναμία.
  • Εάν εργάζεσαι, να κάνεις τακτικά διαλείμματα, ή ακόμα καλύτερα, έναν υπνάκο πού και πού!
  • Η ελαφρύ άσκηση μπορεί να σε κάνει να νιώθεις πιο ενεργητική: το περπάτημα, το κολύμπι και η γιόγκα είναι καλές επιλογές, αλλά να ακούσεις πάντα το σώμα σου! Μην πιέζεις τον εαυτό σου.
  • Να ενημερώσεις το γιατρό σου αν αισθάνεσαι υπερβολικά κουρασμένη, ο οποίος μπορεί να προτείνει εξετάσεις αίματος για να αποκλείσει αναιμία ή άλλα προβλήματα.

8) “Αμνησία” της εγκυμοσύνης

Δεν είναι μύθος: η έντονη αφηρημάδα ή απώλεια μνήμης (“pregnancy brain”) είναι ένα φυσιολογικό σύμπτωμα της κύησης, το οποίο ενίοτε είναι πολύ ενοχλητικό!

Σχετίζεται ως επί το πλείστον με τις ορμονικές αλλαγές της εγκυμοσύνης, αλλά οι διαταραχές του ύπνου και η κόπωση μπορεί να την χειροτερέψουν.

Τι μπορείς να κάνεις γι ‘αυτό:

Μην ανησυχείς! Ο εγκέφαλός σου θα ξαναλειτουργήσει κανονικά μετά τον τοκετό… Αυτό βέβαια είναι σχετικό, μην ξεχάσουμε τις άγρυπνες νύχτες που σε περιμένουν 😉

Εν τω μεταξύ, αυτές οι συμβουλές θα βοηθήσουν:

  • Η καλή οργάνωση είναι πολύ χρήσιμη: φτιάξε λίστες με τα πράγματα που πρέπει να κάνεις, βάλε υπενθυμίσεις στο κινητό σου.
  • Ζήτησε βοήθεια! Να περιορίζεις τις δραστηριότητές σου, να αναθέτεις κάποιες δουλειές σε άλλους.
  • Ορισμένες τροφές με χολίνη και Ωμέγα 3 λιπαρά είναι πιθανόν να ενισχύσουν την λειτουργία του εγκεφάλου της εγκυμονούσας και του εμβρύου.

9) Συχνουρία, ακράτεια ούρων

Καθώς το μωρό μεγαλώνει, πιέζει όλο και περισσότερο την ουροδόχο κύστη, με αποτέλεσμα να προκαλεί μια συνεχόμενη αίσθηση ότι θέλεις να ουρήσεις. Και αυτό θα είναι χειρότερο τη νύχτα, διότι η κατακράτηση υγρού που γίνεται κατά τη διάρκεια της ημέρας απορροφάται όταν ξαπλώνουμε.

Πολλές γυναίκες παρατηρούν και απώλεια ούρων όταν βήχουν, γελάνε, φτερνίζονται, σηκώνουν βαριά αντικείμενα, ή κάνουν γυμναστική.

Τι μπορείς να κάνεις γι ‘αυτό:

Για τη συχνουρία:

  • Να αποφεύγεις τα ροφήματα που περιέχουν καφεΐνη, η οποία έχει διουρητική δράση.
  • Το σώμα χρειάζεται πολλά υγρά στην εγκυμοσύνη. Συνεπώς, μην σταματήσεις να πίνεις νερό! Αντ’ αυτού, μπορείς να περιορίσεις την κατανάλωση υγρών πριν πας για ύπνο.
  • Σκύψε προς τα εμπρός κατά την διάρκεια της ούρησης, έτσι ώστε να αδειάσει τελείως η ουροδόχος κύστη.

Για την ακράτεια:

  • Να πας στην τουαλέτα πριν κάνεις γυμναστική.
  • Να φοράς σερβιετάκια, τα οποία θα απορροφήσουν οποιαδήποτε απροσδόκητη διαρροή.
  • Οι ασκήσεις Kegel, που ενισχύουν τους μύες του πυελικού εδάφους, πιθανόν να ελαχιστοποιήσουν την ακράτεια ούρων.

Θα πρέπει να ενημερώσεις το γιατρό ή τη μαία σου εάν νιώθεις πόνο ή κάψιμο κατά την ούρηση, αν δεις αίμα όταν σκουπίζεσαι ή εάν έχεις επιτακτική ανάγκη για ούρηση αλλά κάνεις μόνο μερικές σταγόνες. Αυτά μπορεί να είναι όλα σημάδια μιας ουρολοίμωξης.

10) Καούρα

Ίσως είχες καούρα τους πρώτους τρεις μήνες της κύησης. Τώρα καθώς η μήτρα μεγαλώνει θα πιέζει τα στομάχι όλο και περισσότερο, με αποτέλεσμα να ωθείσει τα οξέα του στομάχου προς τον οισοφάγο και να προκαλέσει αυτές τις δυσάρεστες καούρες.

Τι μπορείς να κάνεις γι ‘αυτό:

  • Να τρως μικρά και συχνά γεύματα, μην τρως πολύ πριν πας για ύπνο.
  • Να αποφύγεις τρόφιμα πολύ γλυκά, πικάντικα, λιπαρά ή όξινα.
  • Να κοιμάσαι με δύο ή περισσότερα μαξιλάρια για να έχεις το κεφάλι σε υψηλότερο επίπεδο από το υπόλοιπο σώμα.
  • Εάν η καούρα είναι πολύ ενοχλητική, ζήτησε στο γιατρό σου ένα αντιόξινο φάρμακο που να είναι ασφαλές στην εγκυμοσύνη.

11) Κοιλιακός πόνος

Αφού μπεις στο τρίτο τρίμηνο, πιθανόν θα νιώθεις πόνο και πίεση στην πυελική περιοχή (στο κάτω μέρος της κοιλιάς). Οι πιο συχνές αιτίες είναι:

  • Πολύ συχνά, το μωρό πιέζει ορισμένα νεύρα που τρέχουν μέχρι τα πόδια. Για τον ίδιο λόγο, μπορεί να αισθάνεσαι καύσος, μούδιασμα ή πόνο στην εξωτερική πλευρά του μηρού, συμπτώματα που μπορεί να είναι πολύ ενοχλητικά για μερικές γυναίκες.
  • Προς το τέλος της εγκυμοσύνης, η ορμόνη ρελαξίνη χαλαρώνει τις αρθρώσεις της λεκάνης στο πλαίσιο της προετοιμασίας για τον τοκετό. Κάποιες φορές όμως, η ηβική σύμφυση (η άρθρωση που ενώνει τα ηβικά οστά) χαλαρώνει υπερβολικά και “ανοίγει” λίγο, προκαλώντας πόνο στην περιοχή, και ενίοτε ένα αίσθημα αστάθειας στα πόδια. Αυτή η κατάσταση ονομάζεται δυσλειτουργία της ηβική σύμφυσης.
  • Η κοκκυγοδυνία εκδηλώνεται όταν το κεφάλι του εμβρύου “τρίβει” τον κόκκυγα (ή “ουρά”) και προκαλεί πόνο, ενίοτε εντονότατο, στην περιοχή της ουράς.
  • Οι συστολές Braxton Hicks είναι αιτία πίεσης ή σύσφιξης της κοιλιάς, και πιο σπάνια πόνου (δες παρακάτω).
  • Η δυσκοιλιότητα ευθύνεται συχνά για κοιλιακό άλγος και δυσφορία (εδώ).

Τι μπορείς να κάνεις γι ‘αυτό:

Υπομονή! Μόλις γεννηθεί το μωρό, όλα τα συμπτώματα πίεσης θα υποχωρήσουν. Επιπλέον, η παραγωγή ρελαξίνης θα ελαττωθεί και οι αρθρώσεις θα είναι και πάλι σταθερές. Εν τω μεταξύ:

  • Να ξεκουράζεσαι όσο περισσότερο μπορείς. Επιπλέον, οι συχνές αλλαγές θέσης θα μετατοπίζουν την πίεση που προκαλεί το έμβρυο, έτσι ώστε να μην πιέζονται συνέχεια τα νεύρα υπεύθυνα για τον πόνο.
  • Μην σηκώνεις βαριά αντικείμενα.
  • Οι ζεστές κομπρέσες στην επώδυνη περιοχή μπορεί να ανακουφίσουν τον πόνο.
  • Σε περίπτωση δυσλειτουργίας της ηβική σύμφυσης, οι ειδικές ζώνες στήριξης θα βοηθήσουν στη σταθεροποίηση της περιοχής.
  • Αν ο πόνος είναι πολύ έντονος, ενημέρωσε το γιατρό σου, ο οποίος θα προτείνει την κατάλληλη αγωγή.

12) Πρήξιμο

Κατά τη διάρκεια του δευτέρου τριμήνου, κάποιες γυναίκες εμφανίζουν πρίξημο των αστραγάλων και των ποδιών. Τώρα, το πρήξιμο – ή οίδημα – πιθανόν να εκδηλώνεται επίσης στα χέρια και στο πρόσωπο.

Το οίδημα στην κύηση είναι φυσιολογικό και προκαλείται από την μεγάλη ποσότητα αίματος και υγρών που παράγει το σώμα για να καλύψει τις ανάγκες του μωρού. Αυτό η κατακράτηση υγρών επιπλέον θα μαλακώσει τους ιστούς για να “ανοίγουν” ευκολότερα στην κύηση και τον τοκετό.

Το πρήξιμο είναι πιο έντονο όταν κάνει ζέστη, εάν είσαι όρθια για μεγάλο χρονικό διάστημα, αν καταναλώνεις μεγάλη ποσότητα καφεΐνης ή αλμυρών τροφών, ή σε περίπτωση έλλειψης καλίου.

Τι μπορείς να κάνεις γι ‘αυτό:

  • Μείωσε την κατανάλωση αλατιού και καφεΐνης.
  • Τροφές με υψηλή περιεκτικότητα σε κάλιο (όπως οι μπανάνες) μπορεί να βοηθήσουν.
  • Τις ζεστές μέρες να αποφύγεις άσκοπες μετακινήσεις ή παρατεταμένη έκθεση στον ήλιο.
  • Να αποφύγεις την ορθοστασία για μεγάλα διαστήματα.
  • Να κουνάς τακτικά τα πόδια ή να τα κρατάς ανυψωμένα όσο κάθεσαι.
  • Φόρεσε άνετα παπούτσια (περισσότερα εδώ).
  • Να αποφύγεις τα ρούχα που είναι σφιχτά γύρω από τους καρπούς ή τους αστραγάλους.
  • Τα καλσόν και ή κάλτσες στήριξης πιθανόν να προσφέρουν ανακούφιση.
  • Ξεκουράσου όσο σου είναι εφικτό, η κολύμβηση μπορεί επίσης να βοηθήσει.
  • Να εφαρμόσεις κρύες κομπρέσες στις περιοχές με τα πρηξίματα.

13) Δύσπνοια

Καθώς η εγκυμοσύνη προχωρά, θα αρχίσεις να λαχανιάζεις μετά από ελάχιστες προσπάθειες, ή ακόμα και όταν μιλάς!

Η ήπια δύσπνοια είναι απόλυτα φυσιολογική. Στην αρχή της εγκυμοσύνης οφείλεται στις ορμόνες, οι οποίες θα σε κάνουν να πάρεις περισσότερες και βαθύτερες αναπνοές, έτσι ώστε να υπάρχει επιπλέον οξυγόνο διαθέσιμο για το μωρό. Αλλά στο τρίτο τρίμηνο η δύσπνοια σχετίζεται κυρίως με τη διεύρυνση της μήτρας που ασκεί πίεση στους πνεύμονες και το διάφραγμα, καθιστώντας πιο δύσκολη την αναπνοή.

Τι μπορείς να κάνεις γι ‘αυτό:

  • Μην το παρακάνεις με τις καθημερινές δραστηριότητες ή την άσκηση, και όταν νιώθεις δύσπνοια, να σταματήσεις.
  • Να “κάνεις χώρο” για τους πνεύμονες: να μην κάθεσαι για μεγάλα χρονικά διαστήματα, να σηκώνεσαι τακτικά, να κοιμάσαι με δύο μαξιλάρια.
  • Εάν η δύσπνοια είναι έντονη, συνοδεύεται από πόνο στο στήθος ή γρήγορο παλμό, κάλεσε αμέσως το γιατρό σου.

14) Κολπικές εκκρίσεις

Τα αυξημένα κολπικά υγρά είναι φυσιολογικά στην εγκυμοσύνη και εμφανίζονται από το πρώτο τρίμηνο. Αυτές οι εκκρίσεις βοηθούν να απομακρύνουν μικρόβια που ενδέχεται να μεταφέρονται από τον κόλπο μέχρι τη μήτρα. Προς το τέλος της εγκυμοσύνης, η ποσότητα εκκρίσεων αυξάνεται ακόμα περισσότερο, και κοντά στον τοκετό μπορεί να περιέχουν παχύρρευστες βλέννες και λίγο αίμα (“βλεννώδες βύσμα”, θα αναφέρουμε περισσότερα γι ‘αυτό σε άλλο άρθρο). Οι κολπικές εκκρίσεις κανονικά είναι λευκές ή διαφανείς, και δεν πρέπει να έχουν δυσάρεστη οσμή.

Τι μπορείς να κάνεις γι ‘αυτό:

  • Μπορείς να φορέσεις σερβιετάκια, αλλά μην χρησιμοποιείσεις ταμπόν.
  • Προτίμησε τα βαμβακερά εσώρουχα, να αποφύγεις τα στρινγκ τα οποία μπορεί να προκαλέσουν έντονη τριβή, που μαζί με τα αυξημένα υγρά ευνοούν τις μυκητιάσεις ή άλλες μολύνσεις.
  • Μην κάνεις κολπικές πλύσεις (οι οποίες γενικά πρέπει να αποφεύγονται, πόσο μάλλον στην εγκυμοσύνη).
  • Προσοχή στα σαπούνια και μαντηλάκια που μπορεί να ερεθίσουν την ευαίσθητη περιοχή και να ευνοήσουν τις κολπίτιδες.
  • Ενημέρωσε το γιατρό σου εάν έχεις υγρά  που είναι κίτρινα, πράσινα ή δύσοσμα, έχεις έντονη φαγούρα ή τσούξιμο, συμπτώματα που υποδηλώνουν μια κολπίτιδα. Επίσης, πρέπει οπωσδήποτε να καλέσεις το ιατρό ή την μαία σου αν έχεις πολλές υδαρείς εκκρίσεις, οι οποίες μπορεί να είναι ένδειξη ότι έσπασαν το νερά.

15) Κιρσοί στο αιδοίο

Αν νιώθεις πίεση ή πρήξιμο στην περιοχή των γεννητικών οργάνων και ψηλαφήσεις κάτι “σαν σκουλήκια”, μην πανικοβληθείς! Είναι κιρσοί του αιδοίου, δηλαδή διεσταλμένες φλέβες που εμφανίζονται λόγω της αυξημένης ροής αίματος στην περιοχή και της πίεσης που ασκεί η μήτρα πάνω στις φλέβες του αιδοίου. Οι κιρσοί του αιδοίου είναι ένα αρκετά συχνό σύμπτωμα της εγκυμοσύνης, είτε μεμονωμένο είτε μαζί με κιρσούς των ποδιών ή αιμορροΐδες. Η ορθοστασία, η γυμναστική και η σεξουαλική επαφή πιθανόν να τους επιδεινώσουν. Κάποιες φορές όμως οι κιρσοί είναι τελείως ασυμπτωματικοί.

Τι μπορείς να κάνεις γι ‘αυτό:

Συνήθως οι κιρσοί του αιδοίου δεν αποτελούν αντένδειξη για φυσιολογικό τοκετό, και στις περισσότερες περιπτώσεις θα υποχωρήσουν χωρίς καμία θεραπεία μετά τη γέννα.

Αν σε ενοχλούν, δοκίμασε τα εξής:

  • Να αποφύγεις την παρατεταμένη ορθοστασία.
  • Η κολύμβηση βοηθάει επειδή ελαττώνει την πίεση που ασκεί το μωρό στη λεκάνη, με αποτέλεσμα να βελτιώνει τη ροή του αίματος στην περιοχή και να ανακουφίζει τις ενοχλήσεις.
  • Η ανύψωση των γοφών στην κατάκλιση επίσης διευκολύνει την κυκλοφορία αίματος στο αιδοίο. Για αυτό, να βάλεις μια διπλωμένη πετσέτα κάτω από την λεκάνη όταν ξαπλώνεις.
  • Να εφαρμόζεις δροσερά επιθέματα στην περιοχή του αιδοίου.
  • Σε κάποιες εγκυμονούσες, οι ζώνες στήριξης ειδικά σχεδιασμένες για κιρσούς του αιδοίου προσφέρουν ανακούφιση.

Τι άλλο να περιμένεις

Οι κινήσεις του μωρού

  • Κατά τη διάρκεια του δεύτερου τριμήνου και αρχές του τρίτου, το μωρό έχει πολύ χώρο στη μήτρα, και έτσι όσο κινείται θα νιώσεις φτερουγίσματα, πίεση, κυλίσματα, στροφές, κλωτσιές και γροθιές. Αλλά όσο μεγαλώνει, το έμβρυο στριμώχνεται όλο και περισσότερο. Άρα πιθανότατα οι κινήσεις του θα αλλάξουν, και θα το νιώσεις περισσότερο να τεντώνεται, να στρέφεται και να κλωτσάει. Αν και προς το τέλος της εγκυμοσύνης μπορεί να μειωθεί η κινητικότητα όσο εμπεδώνεται στη λεκάνη, το μωρό πρέπει να κουνιέται μέχρι τη στιγμή που γεννιέται.
  • Να θυμάσαι όμως πως ένα έμβρυο δεν είναι συνεχώς εν κινήσει: υπάρχουν στιγμές που κοιμάται. Προς το τέλος της εγκυμοσύνης, θα ξεκουράζεται για διαστήματα των περίπου 20 λεπτών, αλλά ενίοτε οι περίοδοι ηρεμίας μπορεί να διαρκέσουν μέχρι και 50 ή 75 λεπτά. Βεβαίως, κάποιες μέρες θα είναι πολύ ζωηρό κι άλλες θα είναι πιο ήσυχο, και αυτό είναι απόλυτα φυσιολογικό.
  • Πιθανόν να έχεις ακούσει ότι πρέπει να καταγράφεις τις κινήσεις του μωρού. Παρ΄όλα αυτά, υπάρχει πολύ μεγάλη διαφοροποίηση μεταξύ εμβρύων, και έτσι δεν θεωρείται απαραίτητη μια γραπτή καταγραφή των κινήσεων. Δεδομένου ότι κάθε μωρό έχει διαφορετικά χρονικά διαστήματα αφύπνισης και ύπνου, αυτό που είναι πιο σημαντικό είναι να παρακολουθήσεις τις αλλαγές στις κινήσεις συγκεκριμένα για το μωρό σου. Εάν παρατηρήσεις ελάττωση των κινήσεων του σε οποιοδήποτε στάδιο της κύησης, επικοινώνησε με τη μαία ή το γιατρό σου, έτσι ώστε να γίνουν οι απαραίτητες εξετάσεις.
  • Κάποιες φορές ίσως να μην είσαι σίγουρη αν το μωρό κουνήθηκε ή όχι. Επειδή είναι πιο πιθανό να κατάλαβες τις κινήσεις του όταν είσαι ξαπλωμένη παρά όρθια ή καθιστή, σε περίπτωση αμφιβολίας να τρως κάτι, προτιμότερο γλυκό, να ξαπλώσεις στο πλάι και να περιμένεις. Μπορείς επίσης να κάνεις κάποιο θόρυβο ή να παίξεις δυνατή μουσική. Αν το μωρό αρχίσει να κουνιέται, πιθανότατα είναι μια χαρά.

Αλλά θα πρέπει να καλέσεις αμέσως τη μαία ή το γιατρό σου εάν παρατηρήσεις κάποια από τα παρακάτω:

  • Δεν αισθάνεσαι μερικές κινήσεις ενώ είσαι στο πλάι για δύο ώρες.
  • Το μωρό δεν αρχίζει να κινείται με δυνατό θόρυβο ή κάποιο άλλο είδος ερεθίσματος.
  • Υπάρχει μεγάλη μείωση στις κινήσεις του μωρού, ή μια σταδιακή μείωση σε μερικές ημέρες.

Αύξηση βάρους

  • Κατά τη διάρκεια του τρίτου τριμήνου θα πρέπει να στοχεύεις σε μια αύξηση βάρους περίπου των 1-2 κιλών ανά μήνα. Παρόλα αυτά, δεν είναι ασυνήθιστο να χάσεις 1 ή 2 κιλά κοντά στον τοκετό, καθώς το μωρό πιέζει το στομάχι και προκαλεί ένα αίσθημα πληρότητας ακόμη και με μικρά γεύματα.
  • Συνολικά, μέχρι το τέλος της εγκυμοσύνης θα πρέπει να έχεις πάρεις περίπου 12 κιλά (8-16 κιλά). Ωστόσο, ο γιατρός σου μπορεί να συστήσει μεγαλύτερη ή μικρότερη αύξηση βάρους αν ξεκίνησες την εγκυμοσύνη πολύ αδύνατη ή υπέρβαρη αντίστοιχα.
  • Είναι πολύ σημαντικό να μην πάρεις πολλά κιλά κατά την διάρκεια της εγκυμοσύνης, καθώς αυξάνονται οι πιθανότητες ορισμένων επιπλοκών, όπως υψηλή αρτηριακή πίεση, διαβήτης κύησης, οσφυαλγία ή να γεννήσεις ένα πολύ μεγάλο μωρό (μακροσωμικό). Και επιπλέον θα δυσκολευτείς να χάσεις τα παραπανίσια κιλά μετά τη γέννα!

Συσπάσεις Braxton Hicks

  • Μια πίεση ή σύσφιξη στην κοιλιά, η οποία έρχεται και φεύγει μπορεί να είναι συστολές, αλλά αν είναι σποραδικές και ανώδυνες, πιθανότατα να είναι συσπάσεις Braxton Hicks. Συνήθως οι Μπράξτον Χικς αρχίζουν ήδη από το δεύτερο τρίμηνο, αλλά στο τρίτο τρίμηνο είναι πιο συχνές και εντονότερες.
  • Οι συσπάσεις αυτές θεωρούνται “δοκιμαστικές συσπάσεις” επειδή είναι ένα είδος “άσκησης” για τον τοκετό. Είναι ακανόνιστες σε ένταση και συχνότητα, και συνήθως ανώδυνες (αν και μερικές φορές μπορεί να είναι ενοχλητικές).
  • Κοντά στον τοκετό, οι Braxton Hicks γίνονται πιο έντονες, και συχνά αναφέρονται ως “ψευτοωδίνες” οι οποίες βοηθάνε στην προετοιμασία της μήτρας για την γέννα. Αυτές οι συστολές πιθανόν να είναι πιο δυνατές ή συχνές όταν είσαι κουρασμένη, αν το μωρό είναι πολύ δραστήριο, μετά από σεξουαλική επαφή ή λόγω αφυδάτωσης.

Σε περίπτωση που δεν είσαι σίγουρη αν οι συσπάσεις είναι αληθινές ή ψευτοωδίνες, δοκίμασε τα εξής:

  • Ξάπλωσε, ξεκουράσου και περίμενε λίγη ώρα.
  • Κάνε ένα ζεστό ντους ή ένα μπάνιο.
  • Να πίνεις πολλά υγρά.

Εάν κανένα από αυτά τα βήματα δεν βοηθάει σε οποιοδήποτε στάδιο της εγκυμοσύνης, αν είσαι λιγότερο από 37 εβδομάδες έγκυος και έχεις συστολές κάθε 15 λεπτά ή πιο συχνά, οι οποίες παραμένουν σε διάστημα μεγαλύτερο των δύο ωρών, επικοινώνησε με τον γιατρό σου.

Σημάδια τοκετού

Όταν θα φτάσεις κοντά στην ημερομηνία τοκετού, είναι σίγουρο πως θα αρχίσεις να αναρωτιέσαι: Ποια είναι τα σημάδια ότι η τοκετός πλησιάζει; Τι θα νιώθω; Και κυρίως: Θα καταλάβω πότε είναι η ώρα; Ένα άρθρο που θα απαντήσει όλες αυτές τις ερωτήσεις θα ακολουθήσει σύντομα … Να μείνεις συντονισμένη!

Πότε πρέπει να ανησυχείς

Τα παρακάτω συμπτώματα μπορεί να είναι σημάδια ότι κάτι δεν πάει καλά με την εγκυμοσύνη σου. Κάλεσε αμέσως το γιατρό σου εάν εμφανίζεις κάποια από τα εξής:

  • Δυνατός πόνος στην κοιλιά
  • Έντονη ναυτία ή πολλούς εμετούς
  • Αιμορραγία
  • Έντονη ζάλη ή λιποθυμία
  • Απότομη αύξηση βάρους ή πολύ πρήξιμο
  • Πυρετός (που δεν σχετίζεται με κρυολόγημα)
  • Πόνος ή τσούξιμο κατά τη διάρκεια της ούρησης
  • Υδαρείς εκκρίσεις από τον κόλπο
  • Άφθονα πράσινα, κίτρινα ή δύσοσμα κολπικά υγρά.

Βεβαίως, αυτή η λίστα δεν είναι εξαντλητική. Μην διστάσεις να επικοινωνήσεις με τον γυναικολόγο σου για οποιοδήποτε άλλο σύμπτωμα που δεν είσαι σίγουρη αν είναι φυσιολογικό ή όχι.

Βιβλιογραφία

  • NICE: Antenatal Care- Routine Care for the Healthy Pregnant Woman. March 2008, UK
  • HAS: Comment mieux informer les femmes enceintes? Avril 2005, France

Photo credits

Intro: Flickr.com; 1) lifeopedia.com; 2) sheknows.com; 3) momjunction.com; 4) answerforsleep.com; 5) health.com; 6) Flickr.com; 7) healthymamabrand.com; 8) healthywomen.org; 9) intimina.com; 10) baby-pedia.com; 11) onlymyhealth.com; 12) medicmagic.net; 13) dnaindia.com; 14) pinterest.com; 15) amazon.com; Baby movements: babycenter.ca; Weight gain: parenthub.com.au; Braxton Hicks: birthcentered.com; When to worry: herb.co

ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΤΗΣ ΕΓΚΥΜΟΣΥΝΗΣ: ΤΙ ΝΑ ΠΕΡΙΜΕΝΕΙΣ ΤΟ ΠΡΩΤΟ ΤΡΙΜΗΝΟ

Embed from Getty Images

Μια εγκυμοσύνη συνήθως φέρνει πολλή χαρά… αλλά κάποιες φορές μπορεί να είναι δυσβάσταχτη! Ειδικά το πρώτο τρίμηνο, όταν το σώμα αρχίζει και αλλάζει. Οι αλλαγές αυτές δεν είναι ίδιες για όλες τις γυναίκες: ενώ ορισμένες νιώθουν πολύ καλά και γεμάτες ενέργεια, άλλες αισθάνονται απαίσια…

Ναυτία, επιθυμία για ορισμένα τρόφιμα, εναλλαγές της διάθεσης … Θα έχεις ακούσει για αυτά τα συμπτώματα της εγκυμοσύνης, αλλά … Τι είναι φυσιολογικό; Τι μπορείς να κάνεις για αυτά; Πότε να ενημερώνεις το γιατρό σου;

Σε αυτό το άρθρο θα βρεις μια λίστα με τα 16 πιο συνηθισμένα συμπτώματα του πρώτου τριμήνου της κύησης (εβδομάδες 0-13), θα μάθεις γιατί συμβαίνουν, πως να τα αντιμετωπίζεις, και πότε πρέπει να καλέσεις το γιατρό ή την μαία σου.

1) Πόνος στην κοιλιά και στην μέση

Pregnancy symptoms back pain

Γιατί συμβαίνει: από τα πρώτα συμπτώματα της εγκυμοσύνης, είναι ελαφρά πονάκια που συχνά μπερδεύουν πολλές γυναίκες, οι οποίες πιστεύουν ότι πρόκειται να τους έρθει η περίοδος. Αυτοί οι πόνοι προκαλούνται από φυσιολογικές, ήπιες συσπάσεις της μήτρας που σχετίζονται με την αύξηση των ορμονών της εγκυμοσύνης.

Τι μπορείς να κάνεις γι ‘αυτό: τίποτα, εκτός και αν ο πόνος γίνεται έντονος ή συνοδεύεται από κολπική αιμορραγία.

Πότε να καλέσεις το γιατρό: εάν ο πόνος είναι ισχυρός, ή αν έχεις πόνο και αιμορραγία, προκειμένου να αποκλειστούν ορισμένες επιπλοκές της κύησης (βλέπε κολπική αιμορραγία), ή άλλα προβλήματα που δεν σχετίζονται με την εγκυμοσύνη.

2) Ακμή

Pregnancy symptoms acne

Γιατί συμβαίνει: είναι ένα πολύ συχνό σύμπτωμα -εμφανίζεται σε περίπου 50% των γυναικών- και μερικές φορές μπορεί να είναι αρκετά έντονη. Η ορμόνη β-HCG (βήτα – ανθρώπινη χοριακή γοναδοτροπίνη), η οποία αυξάνεται από την αρχή της εγκυμοσύνης, έχει δράση ανδρογόνου (δηλαδή μιμείται της αρσενικές ορμόνες), και οδηγεί σε αυξημένη λιπαρότητα του δέρματος και εμφάνιση ακμής.

Τι μπορείς να κάνεις γι ‘αυτό: τα περισσότερα φάρμακα που χρησιμοποιούνται για θεραπεία της ακμής απαγορεύονται στην εγκυμοσύνη – η ισοτρετινοΐνη, ένα από τα πιο αποτελεσματικά φάρμακα για την ακμή είναι και ένα από τα πιο επικίνδυνα κατά τη διάρκεια της κύησης. Κάνε υπομονή! Τα σπυράκια θα υποχωρούν μετά τον τοκετό.

Εν τω μεταξύ, μπορείς να χρησιμοποιήσεις μη φαρμακευτικές αγωγές για τη φροντίδα του δέρματος:

  • να πλύνεις το πρόσωπο και το σώμα σου με ένα απαλό καθαριστικό, μη λιπαρό και χωρίς οινόπνευμα,
  • να αποφύγεις όμως τον υπερβολικό καθαρισμό, καθώς μπορεί να έχει το αντίθετο αποτέλεσμα,
  • να λούζεσαι συχνά και να αποφύγεις τα λιπαρά μους μαλλιών,
  • βασικό είναι να μην πειράξεις τα σπυράκια, δεδομένου ότι μπορεί να προκληθούν μόνιμες ουλές.

Πότε να καλέσεις το γιατρό: Εάν έχεις βαρείας μορφής ακμή, μπορείς να συμβουλευτείς έναν δερματολόγο για να σου χορηγήσει την κατάλληλη φροντίδα ανάλογα με τον τύπο του δέρματός σου.

3) Φούσκωμα και δυσκοιλιότητα

Pregnancy symptoms constipation

Γιατί συμβαίνει: κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, η ορμόνη προγεστερόνη χαλαρώνει το τοίχωμα του εντέρου και επιβραδύνει τη δραστηριότητά του, προκειμένου να επιτρέπει την απορρόφηση περισσότερων θρεπτικών ουσιών για να τρέφεται το μωρό. Αλλά αυτό έχει ένα μειονέκτημα: μπορεί να προκαλέσει φούσκωμα, πολλά αέρια και δυσκοιλιότητα.

Τι μπορείς να κάνεις γι ‘αυτό:

  • να αυξήσεις την πρόσληψη φυτικών ινών,
  • να αποφεύγεις τα τρόφιμα που προκαλούν φούσκωμα (φασόλια, κουνουπίδι, κλπ),
  • να πίνεις πολλά υγρά,
  • η σωματική άσκηση μπορεί να βοηθήσει.

Πότε να καλέσεις το γιατρό: εάν η δυσκοιλιότητα σε ενοχλεί πολύ, ζήτησε από το γιατρό σου ένα καθαρτικό ή μαλακτικό κοπράνων που να είναι ασφαλές για την εγκυμοσύνη.

4) Πόνος και πρήξιμο του στήθους 

Pregnancy symptoms breast pain 2

Γιατί συμβαίνει: υπό την επίδραση των υψηλών ορμονών, το στήθος αρχίζει να ετοιμάζεται για το θηλασμό, με αποτέλεσμα να διογκώνεται και να λαμβάνει αυξημένη ροή αίματος, που προκαλεί ευαισθησία και πρήξιμο του στήθους.

Τι μπορείς να κάνεις γι ‘αυτό:

  • να φοράς σουτιέν στήριξης (μπορεί να χρειαστεί να πάρεις μεγαλύτερο μέγεθος),
  • να αποφύγεις δαντελωτά σουτιέν ή σουτιέν με βανέλα.

Πότε να καλέσεις το γιατρό: εάν έχεις πολύ έντονο πόνο στο στήθος ή ερυθρότητα, ή αν ψηλαφίσεις κάποιον όγκο.

5) Ζάλη και λιποθυμία

Pregnancy symptoms dizziness

Γιατί συμβαίνει: στην εγκυμοσύνη τα αιμοφόρα αγγεία διαστέλλονται για να αυξηθεί η αιμάτωση προς τη μήτρα και το μωρό. Αυτό προκαλεί πτώση της αρτηριακής πίεσης, η οποία μπορεί να φέρει ζαλάδα, ή ακόμα και λιποθυμία. Η ζάλη μπορεί επίσης να οφείλεται σε χαμηλά επίπεδα σακχάρου στο αίμα, ειδικά αν δεν τρέφεσαι επαρκώς.

Τι μπορείς να κάνεις γι ‘αυτό:

  • να αποφεύγεις την παρατεταμένη ορθοστασία,
  • να σηκώνεσαι αργά όταν είσαι καθιστή ή ξαπλωμένη,
  • να είσαι ιδιαίτερα προσεκτική αν οδηγείς ή αν εκτελείς δραστηριότητες που απαιτούν πολύ συγκέντρωση,
  • να τρως υγιεινά και συχνά γεύματα (κάθε δύο με τρεις ώρες),
  • να πίνεις άφθονα υγρά για να ανέβει η αρτηριακή πίεση.

Πότε να καλέσεις το γιατρό: αν έχεις έντονη ζάλη, και οπωσδήποτε αν έχεις αιμορραγία ή έντονο κοιλιακό πόνο, για να αποκλειστεί μια αποβολή ή μια έκτοπη κύηση (βλέπε κολπική αιμορραγία).

6) Κόπωση και υπνηλία

Pregnancy symptoms fatigue

Γιατί συμβαίνει: από την αρχή της εγκυμοσύνης, το σώμα έχει επιπλέον δουλειά να κάνει! Ο μεταβολισμός αυξάνεται και αρχίσει να δημιουργείται ο πλακούντας. Οι αλλαγές αυτές, σε συνδυασμό με τα υψηλά επίπεδα προγεστερόνης, είναι υπεύθυνες για αυτή τη διαρκή αίσθηση υπνηλίας και έντονης κόπωσης. Το σώμα σου υπενθυμίζει ότι πρέπει να ξεκουραστείς, για να είσαι πιο δυνατή να κυοφορήσεις το μωρό σου!

Τι μπορείς να κάνεις γι ‘αυτό:

  • να ξεκουράζεσαι και να κοιμάσαι όταν αυτό είναι δυνατόν,
  • να τρως υγιεινά,
  • να πίνεις άφθονα υγρά,
  • να αποφύγεις την ορθοστασία για μεγάλα χρονικά διαστήματα.

Πότε να καλέσεις το γιατρό: εάν αισθάνεσαι ότι η υπνηλία σε επηρεάζει στις καθημερινές δραστηριότητες, για να αποκλειστούν άλλες πιθανές αιτίες κόπωσης, όπως η αναιμία. Εάν έχεις έντονη υπνηλία μαζί με αρνητικά αισθήματα απελπισίας και θλίψης, επειδή αυτά μπορεί να είναι συμπτώματα κατάθλιψης.

7) Έντονη επιθυμία ή απέχθεια για ορισμένα τρόφιμα

Pregnancy symptoms craving

Γιατί συμβαίνει: η ξαφνική αύξηση ορμονών αλλάζει τα γούστα μας για τα τρόφιμα. Ως εκ τούτου, μπορεί να νιώθεις μερικές φορές μία ξαφνική και ακατάσχετη επιθυμία να φας κάτι συγκεκριμένο, που μπορεί ενίοτε να είναι αρκετά ασυνήθιστο, και άλλες φορές μια αποστροφή για ορισμένα τρόφιμα, ακόμα και με τη σκέψη τους.

Πιστεύεται ότι κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης το σώμα μας ζητά ότι χρειάζεται – για αυτό οι επιθυμίες – και μας κάνει να απορρίψουμε πράγματα που δεν χρειαζόμαστε ή που μπορεί να είναι επιβλαβή, όπως π.χ. η αποστροφή για τσιγάρο στις καπνίστριες (δυστυχώς, αυτό δεν συμβαίνει πάντα).

Τι μπορείς να κάνεις γι ‘αυτό:

Επιθυμίες:

  • μπορείς που και που να ενδώσεις σε ότι ποθείς, με την προϋπόθεση ότι γενικά ακολουθείς μια ισορροπημένη και υγιεινή διατροφή.
  • εάν επιθυμείς ανθυγιεινά τρόφιμα, προσπάθησε να αποφύγεις την υπερβολική: να τρως μία κουταλιά παγωτό, όχι μια ολόκληρη συσκευασία ενός κιλού!
  • εάν οι επιθυμίες είναι πάρα πολύ συχνές, να προσπαθείς να κάνεις δραστηριότητες που να σου αποσπάσουν την προσοχή, έτσι ώστε να μην σκέφτεσαι συνέχεια το φαγητό: να πας για βόλτα, να μιλήσεις με μια φίλη, να διαβάσεις ένα βιβλίο, να πας σινεμά…

Αποστροφές:

  • οι απέχθεια για τα τρόφιμα συνήθως είναι πιο έντονη το πρώτο τρίμηνο, άρα πιθανότατα θα μπορείς να τρως κρέας ή να πίνεις γάλα ξανά αργότερα στην εγκυμοσύνη,
  • εάν συνεχίζουν οι αποστροφές για ορισμένες τροφές, προσπάθησε να βρεις υγιεινά υποκατάστατα για ότι δεν μπορείς να λαμβάνεις, π.χ., δημητριακά εμπλουτισμένα με ασβέστιο αν δεν μπορείς να πίνεις γάλα.

Πότε να καλέσεις το γιατρό: Εάν έχεις επιθυμία για χώμα, στάχτες ή σαπούνι -μια διαταραχή που ονομάζεται πίκα ή αλλοτριοφαγία– καθώς μπορεί να είναι πολύ επικίνδυνη για σένα και το μωρό σου. Επίσης να ενημερώσεις τον γιατρό σου αν οι αποστροφές για φαγητό είναι πολύ έντονες και ακολουθούνται από συνεχόμενους εμετούς (βλ. ναυτία και εμετούς).

8) Συχνουρία

Pregnancy symptoms frequent urination

Γιατί συμβαίνει: πιθανόν να έχεις παρατηρήσει από πολύ νωρίς στην εγκυμοσύνη ότι πρέπει να επισκεφθείς πιο συχνά την τουαλέτα. Καθώς αυξάνεται η ροή του αίματος με την εγκυμοσύνη, περισσότερο αίμα πηγαίνει στα νεφρά, προκειμένου να αποβάλλει περισσότερες τοξίνες από το σώμα μας. Αυτό οδηγεί σε αυξημένη παραγωγή ούρων. Η ούρηση είναι πιο συχνή κατά τη διάρκεια της νύχτας, επειδή η κατακράτηση υγρού που γίνεται κατά τη διάρκεια της ημέρας απορροφάται όταν ξαπλώνουμε. Επιπλέον, όσο η μήτρα μεγαλώνει, ασκεί πίεση πάνω στην ουροδόχο κύστη.

Τι μπορείς να κάνεις γι ‘αυτό:

  • μην κρατάς τα ούρα σου, επειδή αυτό μπορεί να προδιαθέτει σε λοιμώξεις του ουροποιητικού,
  • να αποφύγεις την υπερβολική κατανάλωση καφεΐνης (καφές, τσάι, αναψυκτικά τύπου κόλα), δεδομένου ότι έχουν διουρητική δράση,
  • να μην πίνεις πάρα πολύ πριν πας για ύπνο.

Πότε να καλέσεις το γιατρό: Αν, εκτός από συχνουρία, νιώθεις κάψιμο ή πόνο κατά την ούρηση, ή αν βλέπεις αίμα όταν σκουπίζεσαι, καθώς αυτά μπορεί να είναι σημάδια μιας ουρολοίμωξης.

9) Πονοκέφαλος 

Pregnancy symptoms headache

Γιατί συμβαίνει: οι πονοκέφαλοι συμβαίνουν συχνά από νωρίς στην εγκυμοσύνη, κυρίως λόγω των αυξημένων ορμονών, αλλά η χαμηλή αρτηριακή πίεση, τα χαμηλά επίπεδα σακχάρου, η αναιμία και η αφυδάτωση μπορεί να τους επιδεινώσουν. Οι γυναίκες που είχαν ημικρανίες πριν την εγκυμοσύνη μπορεί να εμφανίσουν επιδείνωση στο πρώτο τρίμηνο, αλλά συνήθως βελτίωση όπως η εγκυμοσύνη προχωρά.

Τι μπορείς να κάνεις γι ‘αυτό:

  • να πίνεις άφθονα υγρά,
  • να τρως συχνά γεύματα,
  • να ξεκουραστείς, εφόσον είναι δυνατόν.

Πότε να καλέσεις το γιατρό: Αν οι πονοκέφαλοι επιμένουν, ρώτησε το γιατρό σου αν μπορείς να πάρεις παρακεταμόλη (Depon, Panadol), η οποία συνήθως επιτρέπεται σε όλη την εγκυμοσύνη. Επικοινώνησε με το γιατρό σου αν οι πονοκέφαλοι είναι πολύ έντονοι, δεν υποχωρούν με παρακεταμόλη ή αν συνοδεύονται από οπτικές διαταραχές ή άλλα συμπτώματα.

10) Καούρα, βαρύ στομάχι 

Pregnancy symptoms heartburn 2

Γιατί συμβαίνει: η προγεστερόνη είναι υπεύθυνη για την χαλάρωση του σφιγκτήρα (μυϊκός δακτύλιος) που χωρίζει το στομάχι από τον οισοφάγο, το οποίο οδηγεί σε παλινδρόμηση οξέος.

Τι μπορείς να κάνεις γι ‘αυτό: 

  • να τρως μικρά και συχνά γεύματα,
  • να μην τρως πολύ πριν πας για ύπνο,
  • να αποφύγεις τρόφιμα πολύ γλυκά, πικάντικα, λιπαρά ή όξινα,
  • να κοιμάσαι με δύο ή περισσότερα μαξιλάρια για να έχεις το κεφάλι σε υψηλότερο επίπεδο από το υπόλοιπο σώμα.

Πότε να καλέσεις το γιατρό: εάν η καούρα είναι πολύ ενοχλητική, ζήτησε στο γιατρό σου ένα αντιόξινο φάρμακο που να είναι ασφαλές στην εγκυμοσύνη.

11) Εναλλαγές την διάθεσης

Pregnancy symptoms mood swings

Γιατί συμβαίνει: φταίνε οι ορμόνες! αλλά σε συνδυασμό με τις ζαλάδες, τις ανακατωσούρες και τα άλλα συμπτώματα της εγκυμοσύνης, μπορεί να νιώθεις ενίοτε εκνευρισμένη ή θλιμμένη, υπερευαίσθητη ή δίχως ενέργεια, περιχαρής ή πανικόβλητη!

Είναι γεγονός πως η εγκυμοσύνη θα φέρει σημαντικές αλλαγές στη ζωή σου, άρα είναι φυσικό να ανησυχείς για πολλά πράγματα: αν θα τα καταφέρεις με τον τοκετό, αν το μωρό θα είναι καλά, αν θα είσαι καλή μητέρα, αν θα επηρεαστεί η σχέση με τον σύντροφό σου, κλπ, κλπ…

Και σαν να μην έφταναν όλα αυτά, επηρεάζεται και η μνήμη μας: ξεχνάμε πολύ εύκολα… και ενώ αυτή η εξασθένηση της μνήμης είναι απόλυτα φυσιολογική, μπορεί να είναι αρκετά εκνευριστική.

Τι μπορείς να κάνεις γι ‘αυτό:

  • συζήτησέ το!, βρες κάποιον που μπορεί να σε ακούσει: το σύντροφό σου, ένα μέλος της οικογένειας, έναν φίλο ή άλλες μέλλουσες μαμάδες,
  • να ζητήσεις κατανόηση και υποστήριξη, όχι μόνο ψυχολογική αλλά και σωματική: αν αδυνατείς να κάνεις ορισμένες δουλειές, είτε στην εργασία ή στο σπίτι σου, να αφήσεις κάποιον άλλον να σε βοηθήσει,
  • να ξεκουραστείς: η κούραση και η στέρηση ύπνου πιθανόν να σε κάνουν να νιώθεις χειρότερα,
  • να συμμετέχεις σε δραστηριότητες που σε ηρεμούν και σε χαλαρώνουν, η ήπια σωματική άσκηση μπορεί να βοηθήσει.

Πότε να καλέσεις το γιατρό: εάν αισθάνεσαι συνεχώς θλιμμένη ή πολύ πεσμένη ψυχολογικά, αν έχεις πολύ αρνητικές σκέψεις, αν δεν μπορείς να αντεπεξέλθεις στην καθημερινή ζωή. Σε αυτές τις περιπτώσεις μπορεί να χρειαστείς επαγγελματική βοήθεια.

12) Ναυτία και εμετοί

Pregnancy symptoms nausea

Γιατί συμβαίνει: η ναυτία είναι ένα από τα συνηθέστερα συμπτώματα της εγκυμοσύνης (εμφανίζεται σε περίπου 85% των κυήσεων). Δεν είναι πλήρως κατανοητό γιατί συμβαίνει, αλλά φαίνεται να σχετίζεται με τα επίπεδα της β-χωριακής: όσο υψηλότερα τα επίπεδα της -π.χ., στις γυναίκες που κυοφορούν δίδυμα- τόσο πιο έντονη η ναυτία.

Η ναυτία και οι εμετοί αρχίζουν γύρω από την 6η εβδομάδα της εγκυμοσύνης, και συνήθως επιμένουν μέχρι την 13η εβδομάδα, αν και μπορεί να διαρκέσουν μέχρι και την 16η – 20η ή σπανιότερα πέραν των 20 εβδομάδων κύησης. Η ένταση τους δεν είναι ίδια για όλες τις γυναίκες: ενώ σε μερικές είναι πολύ ήπιοι, άλλες ταλαιπωρούνται με συνεχόμενους εμετούς. Κάποιες εγκυμονούσες νιώθουν χειρότερα το πρωί – εξού και το όνομα πρωινή αδιαθεσία.

Τι μπορείς να κάνεις γι ‘αυτό:

  • η ναυτία χειροτερεύει όταν έχεις άδειο στομάχι, συνεπώς, να τρως συχνά, μικρά γεύματα,
  • τα αμυλούχα τρόφιμα (π.χ. φρυγανιά, πατάτες, ρύζι, ζυμαρικά) συνήθως ανακουφίσουν τη ναυτία, αλλά κάθε γυναίκα θα βρει ποια τρόφιμα μπορεί να ανεχθεί και ποια όχι,
  • να αποφεύγεις φαγητά με έντονη γεύση ή μυρωδιά,
  • το τζίντζερ (ή πιπερόριζα) μπορεί να βοηθήσει, είτε ωμό, σε χάπια ή ακόμα και το ginger ale,
  • υπάρχουν και ειδικά βραχιολάκια ειδικά για την ναυτία, τα οποία είναι αρκετά αποτελεσματικά,
  • ο βελονισμός και η πιεσοθεραπεία μπορεί να βοηθήσουν,
  • η βιταμίνη Β6 ενίοτε ελατώνει την ένταση των συμπτωμάτων,
  • το άγχος και η κούραση συνήθως επιδεινώνουν τη ναυτία, ως εκ τούτου, να προσπαθήσεις να ξεκουραστείς και να χαλαρώσεις,
  • να πίνεις αρκετά υγρά για να αποφύγεις την αφυδάτωση, αλλά μικρές ποσότητες κάθε φορά, δεδομένου ότι οι μεγάλες ποσότητες μπορεί να χειροτερεύουν τη ναυτία.

Πότε να καλέσεις το γιατρό: εάν η ναυτία δεν σου επιτρέπει να φας ή να πιεις τίποτα, ή αν δεν μπορείς να σταματήσεις να κάνεις εμετό, ο γιατρός σου μπορεί να συνταγογραφήσει ορισμένα αντιεμετικά φάρμακα. Μερικές φορές οι συνεχόμενοι εμετοί οδηγούν σε έντονη αφυδάτωση, μια κατάσταση που ονομάζεται υπερέμεση της κύησης, η οποία απαιτεί εισαγωγή σε νοσοκομείο για ενυδάτωση και ενδοφλέβια θεραπεία.

13) Αιμορραγία από τη μύτη, βουλωμένη μύτη, αιμορραγία ούλων

Pregnancy symptoms stuffy nose

Γιατί συμβαίνει: κατά την διάρκεια της εγκυμοσύνης αυξάνεται η ροή του αίματος σε όλο το σώμα μας. Επειδή τα ούλα και το ρινικό βλεννογόνο είναι πολύ εύθραυστα, αιμορραγούν εύκολα. Τα ούλα μπορεί να ματώσουν όταν βουρτσίζεις τα δόντια σου. Οι ρινορραγίες μπορεί να εμφανιστούν όταν φυσάς τη μύτη σου. Επιπλέον, είναι πιθανόν να παρατηρήσεις ότι η μύτη σου βουλώνει εύκολα, επίσης ως αποτέλεσμα της αυξημένης ροής αίματος στους βλεννογόνους της μύτης.

Τι μπορείς να κάνεις γι ‘αυτό: 

  • να επισκεφτείς τακτικά τον οδοντίατρό σου για να αποκλείσει ορισμένα προβλήματα των ούλων, τα οποία είναι συνηθισμένα στην εγκυμοσύνη και μπορεί να αυξήσουν την αιμορραγία,
  • να χρησιμοποιήσεις μία πιο μαλακή οδοντόβουρτσα,
  • για να σταματήσει η αιμορραγία από τη μύτη, συνήθως είναι αρκετό να πιέσεις τη μύτη σου για λίγα λεπτά,
  • για τη συμφόρηση της μύτης, μπορείς να χρησιμοποιήσεις έναν υγραντήρα, ή να δοκιμάσεις ένα ρινικό σπρέι με θαλασσινό νερό,
  • μην χρησιμοποιήσεις αποσυμφορητικά φάρμακα (σπρέι ή χάπια) χωρίς να συμβουλευτείς το γιατρό σου.

Πότε να καλέσεις το γιατρό: εάν η αιμορραγία των ούλων ή της μύτης είναι βαριές ή πολύ συχνές. Αν η συμφόρηση της μύτης είναι πολύ έντονη και δεν μπορείς να αναπνεύσεις.

14) Απέχθεια σε ορισμένες μυρωδιές, αυξημένη αίσθηση της όσφρησης

Pregnancy symptoms smells

Γιατί συμβαίνει: πολλές γυναίκες δεν αντέχουν ορισμένες έντονες οσμές, πχ από τα τρόφιμα, καλλυντικά κ.α., οι οποίες πολλές φορές προκαλούν ναυτία και εμετό. Αυτή η ευαισθησία σε οσμές σχετίζεται με τις ορμόνες. Θεωρείται ότι η φύση μας προετοιμάζει για να “μυρίζουμε” πιθανές απειλές με σκοπό την προστασία του μωρού.

Τι μπορείς να κάνεις γι ‘αυτό:

  • να αποφεύγεις τρόφιμα με έντονη μυρωδιά,
  • ενδεχομένως να χρειαστεί να σταματήσεις το μαγείρεμα για λίγο -εάν είναι εφικτό,
  • να μην χρησιμοποιείς καλλυντικά προϊόντα με άρωμα εάν η μυρωδιά σε ενοχλεί. Αυτό ισχύει επίσης και για τα απορρυπαντικά, μαλακτικά, αποσμητικά χώρου, κ.λπ.

Πότε να καλέσεις το γιατρό: σε περίπτωση που η απέχθεια στις οσμές προκαλεί έντονο εμετό (βλ. ναυτία και εμετοί).

15) Κολπική αιμορραγία

Pregnancy symptoms vaginal bleeding 2

Γιατί συμβαίνει: η αιμορραγία στον πρώτο τρίμηνο της κύησης είναι πολύ συχνό φαινόμενο (συμβαίνει σε περίπου 25% των κυήσεων) και τις περισσότερες φορές δεν αποτελεί πρόβλημα. Μια μικρή αιμορραγία μπορεί να οφείλεται στην εμφύτευση του εμβρύου στη μήτρα, σε μία μικρή αποκόλληση του εμβρυϊκού σάκου ή σε μια φλεγμονή του τραχήλου της μήτρας (η οποία εκδηλώνεται συνήθως μετά τη σεξουαλική επαφή). Μερικές φορές όμως, η αιμορραγία μπορεί να υποδηλώνει κάποιο πρόβλημα, όπως επαπειλούμενη αποβολή ή έκτοπη κύηση (εγκυμοσύνη εκτός της μήτρας).

Τι μπορείς να κάνεις γι ‘αυτό:

  • να παρακολουθείς την ποσότητα και τα χαρακτηριστικά του αίματος,
  • να μην έρθεις σε σεξουαλική επαφή, να μην χρησιμοποιήσεις ταμπόν,
  • ανάλογα με την αιτία της αιμορραγίας, ο γιατρός μπορεί να σου ζητήσει να παραμένεις ξαπλωμένη στο κρεβάτι ή να απέχεις από βαριά εργασία και να μην σηκώνεις βάρος.

Πότε να καλέσεις το γιατρό: Αν δεις αίμα, καλό θα είναι να ενημερώσεις το γιατρό σου, ακόμη και αν έχεις ελαφριά αιμορραγία, καθώς δεν είναι πάντα εύκολο να καταλάβουμε πότε η αιμορραγία είναι άνευ σημασίας. Αλλά επιβάλλεται να καλέσεις το γιατρό σου αμέσως (ή να πηγαίνεις στο μαιευτήριο), αν έχεις βαριά αιμορραγία, ή έντονο πόνο στην κοιλιά, καθώς αυτά μπορεί να είναι σημάδια αποβολής ή έκτοπης κύησης.

16) Κολπικές εκκρίσεις

Pregnancy symptoms vaginal discarge 2

Γιατί συμβαίνει: οι υψηλές ορμόνες είναι υπεύθυνες για την αύξηση των κολπικών εκκρίσεων, οι οποίες πρέπει να είναι λευκές ή διαφανείς.

Τι μπορείς να κάνεις γι ‘αυτό:

  • επιτρέπεται να χρησιμοποιήσεις σερβιετάκια, αλλά να μην φοράς ταμπόν,
  • να προτιμάς τα βαμβακερά εσώρουχα,
  • να αποφεύγεις τα στρινγκ εσώρουχα που μπορεί να προκαλέσουν έντονη τριβή, που μαζί με τα αυξημένα κολπικά υγρά ευνοούν την ανάπτυξη μυκήτων ή άλλων μικροβίων.

Πότε να καλέσεις το γιατρό: εάν έχεις υγρά που είναι κίτρινα, πράσινα ή δύσοσμα, ή αν έχεις έντονη φαγούρα ή κάψιμο.

 

Μείνετε συντονισμένοι! Θα ακολουθήσουν και άλλα post με συμπτώματα του δευτέρου και του τρίτου τριμήνου της κύησης …

Βιβλιογραφία

  • NICE: Antenatal Care- Routine Care for the Healthy Pregnant Woman. March 2008, UK
  • HAS: Comment mieux informer les femmes enceintes? Avril 2005, France
  • American College of Obstetrician and Gynecologists: Nausea and vomits, Vaginal bleeding

Φωτογραφίες

Cover: Getty images; 1) dornascostasnuncamais.com.br; 2) babycenter.com; 3) adriseaplanes.eu; 4) thealphaparent.com; 5) pregnancymagazine.com; 6) womenshealthcaretopics.com; 7) motherandbaby.co.uk; 8) ladycarehealth.com; 9) momjunction.com; 10) ladycarehealth.com; 11) fitbottomedmamas.com; 12) not-equal.eu; 13) womenshealthcaretopics.com; 14) health-and-parenting.com; 15) zliving.com; 16) privatepregnancy.co.uk