ΤΟ ΧΑΠΙ ΤΗΣ ΕΠΟΜΕΝΗΣ ΜΕΡΑΣ: ΜΥΘΟΙ ΚΑΙ ΑΛΗΘΕΙΕΣ

Posted in ΥΓΕΙΑ by woman2womenblog

Ενημερώθηκε 5 Φεβρουαρίου 2018“Το χάπι της επόμενης μέρας είναι επικίνδυνο”. “Δεν μπορείς να το πάρεις περισσότερο από μία ή δύο φορές στη ζωή σου”. “Εάν το πάρεις δεν θα μπορέσεις να κάνεις παιδιά”…

Πιθανόν να έχεις ακούσει αυτές τις φήμες για το χάπι της επόμενης μέρας και, σε περίπτωση “ατυχήματος”, να βρεθείς σε δίλημμα: να το πάρω ή όχι; Είναι πράγματι επικίνδυνο; Η αλήθεια είναι πως το χάπι της επόμενης ημέρας χρησιμοποιείται εδώ και πάνω από 40 χρόνια, αλλά ακόμα και τώρα εξακολουθεί να υπάρχει αμφισβήτηση και παραπληροφόρηση σχετικά με την χρήση του.

Σκοπός αυτού του άρθρου είναι να διαχωρίσουμε την αλήθεια από το μύθο γύρο από το χάπι της επόμενης μέρας, έτσι ώστε να καταλάβεις και εσύ πότε και αν μπορείς να το πάρεις…

Τι είναι το χάπι της επόμενης μέρας;

Το χάπι της επόμενης μέρας (ΧΕΜ) είναι μια μορφή επείγουσας αντισύλληψης που θα σε αποτρέψει από το να μείνεις έγκυος μετά από μια σεξουαλική επαφή χωρίς προφύλαξη, ή εάν ένα προφυλακτικό έσπασε κατά τη διάρκεια της συνουσίας.

Στις περισσότερες χώρες, υπάρχουν δύο τύποι επείγουσας αντισύλληψης από το στόμα:

-Ένα που περιέχει λεβονοργεστρέλη (LNG: Norlevo ή Postinor στην Ελλάδα και Γαλλία, Levonelle στη Αγγλία, Plan Β στις Ηνωμένες Πολιτείες)

-Άλλο ένα που περιέχει ulipristal acetate (EllaOne).

Σε πολλές χώρες, όπως στο Ηνωμένο Βασίλειο, στη Γαλλία, στις ΗΠΑ, μπορείς να το προμηθευτείς χωρίς ιατρική συνταγή.

Πώς δουλεύει; Είναι αλήθεια πως προκαλεί έκτρωση;

Το χάπι της επόμενης μέρας αποτρέπει την εγκυμοσύνη με το να εμποδίσει προσωρινά το αυγό να απελευθερωθεί (δηλαδή, αναστέλλει την ωορρηξία). Επιπλέον, μπορεί να εμποδίσει τη γονιμοποίηση. Μερικοί άνθρωποι φοβούνται πως το ΧΕΜ μπορεί να αποτρέψει ένα γονιμοποιημένο ωάριο από το να εμφυτευτεί στη μήτρα, το οποίο θα μπορούσε να θεωρηθεί ως μια πρόωρη άμβλωση. Πρόσφατες μελέτες έχουν δείξει ότι αυτό το φάρμακο δεν είναι αποτελεσματικό όταν έχει ήδη συμβεί η ωορρηξία, έτσι δεν φαίνεται να εμποδίζει την εμφύτευση και συνεπώς δεν προκαλεί αποβολή. Επιπλέον, στην περίπτωση που η εμφύτευση έχει ήδη συμβεί πριν παρθεί, το χάπι της επόμενης μέρας δεν προκαλεί έκτρωση.

Πρέπει να το πάρω αμέσως;

Στην πραγματικότητα η ονομασία “χάπι της επόμενης μέρας” είναι λίγο παραπλανητική: μπορείς να το πάρεις μέχρι και πέντε ημέρες μετά την απροστάτευτη σεξουαλική επαφή. Μέχρι πρόσφατα, η σήσταση ήταν ότι τα χάπια που περιέχουν λεβονοργεστρέλη (Norlevo, Postinor) έπρεπε να ληφθούν εντός 72 ωρών (τριών ημερών) μετά το “ατύχημα”. Ωστόσο, πρόσφατα στοιχεία δείχνουν ότι τα χάπια αυτά εξακολουθούν να είναι αρκετά αποτελεσματικά ακόμα και αν παρθούν μεταξύ 72 και 120 ωρών. Ως εκ τούτου, τα χάπια Norlevo και Postinor μπορεί να ληφθούν έως και πέντε ημέρες μετά την επαφή χωρίς προστασία. Το ίδιο ισχύει και για την EllaOne: μπορεί να χρησιμοποιηθεί με ασφάλεια μέχρι και πέντε ημέρες μετά το μη προστατευμένο σεξ.

Αλλά όσο πιο γρήγορα το πάρεις, τόσο πιο αποτελεσματικό είναι (βλέπε παρακάτω).

Είναι αποτελεσματικό;

Το χάπι της επόμενης ημέρας δεν είναι 100% αποτελεσματικό, αλλά το ποσοστό αποτυχίας είναι αρκετά χαμηλό. Όπως είπαμε, όποιο χάπι και να χρησιμοποίησεις, θα πρέπει να το πάρεις όσο το δυνατόν συντομότερα μετά την σεξουαλική επαφή χωρίς προφύλαξη. Αν παίρνεις το χάπι με LNG εντός του πρώτου 24ωρου μετά τη σεξουαλική επαφή, θα ελαττώνεται η πιθανότητα εγκυμοσύνης έως και 95%, η αποτελεσματικότητα μειώνεται τόσο περισσότερο θα καθυστερήσεις την λήψη του χαπιού, περίπου στο 85% την 2η μέρα, 60% την τρίτη ημέρα. Πρόσφατες μελέτες επιβεβαίωσαν ότι το EllaOne είναι πιο αποτελεσματικό από το χάπι LNG, όχι μόνο όταν λαμβάνεται 3-5 ημέρες μετά από μια μη προστατευμένη επαφή, αλλά ακόμα και αν το παίρνεις μέσα στις πρώτες τρεις ημέρες.

Θα έχω σοβαρές παρενέργειες;

Τα χάπια επείγουσας αντισύλληψης είναι πολύ ασφαλή: η χρήση του δεν έχει ποτέ συνδεθεί με θανάτους ή σοβαρές επιπλοκές. Επιπλέον, δεν βλάπτουν τη μελλοντική γονιμότητα. Γενικά, οι παρενέργειες είναι σπάνιες και συνήθως ήπιες, οι πιο συχνές είναι ναυτία, εμετό και ανωμαλίες του κύκλου (η περίοδος μπορεί να έρθει νωρίτερα, αργότερα, με περισσότερο ή λιγότερο αίμα από το συνηθισμένο). Άλλες πιο σπάνιες παρενέργειες είναι κούραση, ευαισθησία στο στήθος, κεφαλαλγία και κοιλιακό άλγος.

Υπάρχει κάποια διαφωνία ως προς το αν το ΧΕΜ σχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο εξωμήτριας κύησης (μια εγκυμοσύνη έξω από τη μήτρα, συνήθως μέσα στην σάλπιγγα). Τα διαθέσιμα στοιχεία υποδηλώνουν πως το ΧΕΜ δεν αυξάνει την πιθανότητα εξωμήτριας κύησης. Επιπλέον, όπως όλες οι μέθοδοι αντισύλληψης, το ΧΕΜ μειώνει τον απόλυτο κίνδυνο έκτοπης κύησης επειδή μειώνει της πιθανότητας εγκυμοσύνης.

Υπάρχει κάποιο όριο στον αριθμό των φορών που μπορώ να το πάρω;

Έχει υπονοηθεί (ως επί το πλείστον από φήμες στο διαδίκτυο) ότι είναι επικίνδυνο να πάρεις το ΧΕΜ περισσότερο από μία ή δύο φορές στη ζωή σου. Κάτωθι είναι ένα απόσπασμα από την ιστοσελίδα της Παγκόσμιας Οργάνωσης Υγείας (ΠΟΥ), το οποίο ρίχνει φως σε αυτό το θέμα:

“Δεν υπάρχουν περιορισμοί στις ενδείξεις για την χρήση του χαπιού επείγουσας αντισύλληψης. Ωστόσο, ορισμένες γυναίκες το χρησιμοποιούν επανειλημμένα (…) ως κύρια μέθοδο αντισύλληψης. Σε τέτοιες περιπτώσεις, πρέπει να δοθεί περαιτέρω συμβουλευτική σχετικά με επιλογές αντισυλληπτικών που πιθανόν να είναι πιο κατάλληλες και αποτελεσματικές. Η συχνή και επαναλαμβανόμενη χρήση του ΧΕΜ μπορεί να είναι επιβλαβής για γυναίκες με ορισμένες καταστάσεις που ταξινομούνται στην κατηγορία 2, 3 ή 4 βάση των κριτήριων ιατρικής επιλεξιμότητας (MEC) για συνδυασμένη ορμονική αντισύλληψη ή αντισύλληψη που εμπεριέχει μόνο προγεστερόνη (POC). Η συχνή χρήση της επείγουσας αντισύλληψης μπορεί να οδηγήσει σε αυξημένες παρενέργειες, όπως ανωμαλίες της εμμήνου ρύσεως, αν και η επαναλαμβανόμενη χρήση τους δεν προκαλεί γνωστούς κινδύνους για την υγεία”.

Με άλλα λόγια, δεν πρέπει να πάρεις το ΧΕΜ πολύ συχνά, διότι: 1) καλύτερα να πάρεις τα κανονικά αντισυλληπτικά χάπια που θα σε προστατεύουν πιο αποτελεσματικά από μια ανεπιθύμητη εγκυμοσύνη, 2) μπορεί να προκαλέσει κάποιες ανωμαλίες της περιόδου… αλλά στις περισσότερες γυναίκες, το χάπι της επόμενης μέρας ΔΕΝ είναι επικίνδυνο! 3) αν έχεις σοβαρά προβλήματα υγείας, όπως ιστορικό εγκεφαλικού επεισοδίου, θρόμβους αίματος, κάποιες μορφές καρκίνου κ.λπ., είναι ιδιαίτερα σημαντικό να αποφεύγεις τη συχνή και επαναλαμβανόμενη χρήση του ΧΕΜ.

Μάλιστα, το Βασιλικό Κολέγιο Μαιευτήρων και Γυναικολόγων επισημάνει ότι το χάπι με LNG μπορεί να χρησιμοποιηθεί ακόμα και περισσότερο από μία φορά στον ίδιο κύκλο. Ωστόσο, δεν συνιστά τη λήψη του EllaOne με αυτόν τον τρόπο, διότι, επειδή είναι ένα νεότερο φάρμακο, δεν έχουμε αρκετά στοιχεία για την επαναλαμβανόμενη χρήση στον ίδιο κύκλο (αν και πρόσφατες μελέτες δείχνουν ότι μπορεί να χρησιμοποιηθεί με ασφάλεια περισσότερο από μία φορά ανά κύκλο).

Αν παίρνεις το ΧΕΜ πολύ συχνά, μάλλον δεν έχεις βρει ακόμη μια τακτική μέθοδο αντισύλληψης που είναι κατάλληλη για σένα. Σε αυτή την περίπτωση, μίλησε με το γιατρό σου σχετικά με άλλες επιλογές αντισύλληψης.

Αν αποτύχει το ΧΕΜ και μείνω έγκυος, θα επηρεάσει το αγέννητο μωρό μου;

Τα χάπια με LNG χρησιμοποιούνται εδώ και πολλά χρόνια, και τα στοιχεία δείχνουν ότι δεν υπάρχει αυξημένος κίνδυνος ανωμαλιών ή άλλων επιπτώσεων στο μωρό. Νέα δεδομένα υποστηρίζουν ότι το Ellaone είναι εξίσου ασφαλές με το χάπι με LNG και δεν έχουν αναφερθεί μέχρι στιγμής γεννητικές ανωμαλίες.

Μπορώ να πάρω το ΧΕΜ αν θηλάσω;

Μπορείς να πάρεις με ασφάλεια το χάπι με LNG εάν θηλάζεις. Οι νέες κατευθυντήριες οδηγίες αναφέρουν ότι ούτε το ellaOne δεν αντενδείκνυται για τις γυναίκες που θηλάζουν, αλλά το μητρικό γάλα δεν θα πρέπει να χορηγείται στα βρέφη για μία εβδομάδα αφού η γυναίκα έχει πάρει το χάπι.

Μερικές επισημάνσεις ακόμη…

Το ΧΕΜ θα σε προστατεύσει από μια ανεπιθύμητη εγκυμοσύνη, αλλά δεν θα παρέχει καμία προστασία από τα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα. Είναι πολύ σημαντικό να είσαι ενήμερη για τις ασφαλείς σεξουαλικές πρακτικές και να τις εφαρμόσεις στις σχέσεις σου.
Υπάρχουν κάποιες ενδείξεις ότι το χάπι με LNG μπορεί να είναι λιγότερο αποτελεσματικό σε γυναίκες με βάρος 75kg ή περισσότερο, ενώ η αποτελεσματικότητα του EllaOne δεν φαίνεται να επηρεάζεται από το σωματικό βάρος. Έτσι, αν είσαι άνω των 75 kg, θα ήταν καλύτερο να προτιμήσεις το EllaOne.
Η αποτελεσματικότητα του ΧΕΜ μειώνεται αν κάνεις εμετό αμέσως μετά τη λήψη του. Συνεπώς, εάν κάνεις εμετό μέσα σε 2 ώρες από τη λήψη του χαπιού με LNG, ή μέσα σε 3 ώρες από τη λήψη του EllaOne, θα πρέπει να το ξαναπάρεις.
Αντενδείξεις: σύμφωνα με την ΠΟΥ: «Δεν υπάρχουν ιατρικές αντενδείξεις για τη χρήση των χαπιών επείγουσας αντισύλληψης με λεβονοργεστρέλης». Ορισμένοι ειδικοί συμβουλεύουν κατά της χρήσης τους σε γυναίκες με σοβαρή ηπατική νόσο.
Αλληλεπιδράσεις με άλλα φάρμακα: ορισμένα φάρμακα ενδέχεται να μειώσουν την αποτελεσματικότητα του ΧΕΜ: Saint John’s wort, βαρβιτουρικά, ριφαμπικίνη, μεταξύ άλλων. Να συμβουλευτείς το γιατρό σου εάν λαμβάνεις κάποια από αυτά τα φάρμακα.
Πότε πρέπει να δεις το γιατρό σου: αν και το ΧΕΜ μπορεί να καθυστερήσει την περίοδο, επικοινώνησε με το γιατρό σου αν η περίοδος δεν έχει έρθει μερικές ημέρες μετά από την προβλεπόμενη ημερομηνία. Επίσης, είναι πολύ σημαντικό να δεις το γιατρό σου αμέσως εάν έχεις ακανόνιστη αιμορραγία και πόνος στην κοιλιά, για να αποκλειστεί το ενδεχόμενο μίας εξωμήτριας κύησης.

Εν κατακλείδι:

Το χάπι επείγουσας αντισύλληψης είναι μια ασφαλής και αποτελεσματική μέθοδος αντισύλληψης. Οι περισσότερες από τις φήμες που μπορεί να έχεις ακούσει γι ‘αυτό είναι αβάσιμες.

Τούτου λεχθέντος, δεν πρέπει να γίνεται κατάχρηση.

Η (πολύ έξυπνη) εμπορική ονομασία του ΧΕΜ στις ΗΠΑ, Plan B (Σχέδιο Β), υποδηλώνει ακριβώς πως πρέπει να χρησιμοποιηθεί αυτό το φάρμακο: ως μια εναλλακτική επιλογή, όταν το Σχέδιο Α (δηλαδή η κανονική αντισύλληψη) απέτυχε … ή δεν υπήρχε.

Σχετικό άρθρο:

Αντισύλληψη: 14 μύθοι που πρέπει να σταματήσεις να πιστεύεις

Βιβλιογραφία:

World Health Organization: Emergency Contraception. Fact sheet N°244 June 2017

Trussell J, Raymond E, Cleland K; Emergency Contraception: A Last Chance to Prevent Unintended Pregnancy. November 2017

7Apr2015

THE MORNING AFTER PILL: FACTS AND FICTION

Posted in Health by woman2womenblog

UPDATED JANUARY 2018

“The morning after pill is dangerous”. “You can’t take it more than once or twice in your lifetime”. “If you take it you won’t be able to become pregnant in the future”…

You may have heard all these rumours about the morning after pill and, in case “an accident” happens, you will think twice whether to take it or not… The truth is, the morning after pill has been around for more that 40 years now, but still many misconceptions and controversies persist.

In this article we will try to sort fact from fiction regarding the morning after pill in order to help you make your educated decision…

What is the morning after pill?

The morning after pill, or post-coital pill is a form of emergency contraception that will prevent you from becoming pregnant after an unprotected intercourse, or if a condom breaks during intercourse.

In most countries, there are two types of emergency contraception pills (ECP):

-one containing levonorgestrel (LNG: Norlevo, Levonelle, Plan B, in different countries)

-another containing ulipristal acetate (ella in the USA, EllaOne in Europe).

In many countries such as the UK, France, USA, you may be able to get it (just LNG or both of them) without a prescription.

-When these ECPs are not available, certain ordinary birth control pills can be used as emergency contraception. The regimen is one dose of 4 to 6 pills -depending on the brand- followed by a second dose 12 hours later (the Yuzpe regimen, read more here). If you choose this method, though, it may be a good idea to talk to a health care provider for guidance.

–Mifepristone is another highly effective emergency contraception method, available in few countries. However, this medication is also used to induce medical abortion, which may limit its widespread acceptability for use as ECP.

How does it work? Does it cause abortion?

The morning after pill prevents pregnancy by temporarily blocking the egg from being released (that is, inhibits ovulation). In addition, it may stop fertilization. Some people are concerned that the ECP may prevent a fertilised egg from becoming implanted in the uterus, which may be considered as an early abortion. Recent studies have shown that this medication is not effective when ovulation has already occurred, thus it does not seem to prevent implantation. Furthermore, in case an implantation has already occurred before you took it, the morning after pill will not provoke an abortion.

Do I have to take it right away?

Actually “morning after” is a bit of a misnomer: you can take ECP up to five days following unprotected sex.

Until recently, it was accepted that pills containing LNG (Norlevo, Levonelle, Plan B) should be taken within 72 hours (three days) after the “accident”. However, recent evidence shows that LNG pills continue to be moderately effective if started between 72 and 120 hours; therefore LNG ECP can be taken up to five days after unprotected intercourse.The same is true for EllaOne/ella: it can be safely used up to five days after non-protected sex.

But the sooner you take it, the more effective it is (see below).

Is it effective?

Neither type of morning-after pill is 100 per cent effective, but the failure rate is quite low. Like we said, you should take it as soon as possible after unprotected sex, no matter which pill you use. If you take LNG pills within the first 24 hours after sex, they reduce your risk of pregnancy by up to 95%; the efficacy will be reduced the more you delay the ingestion of the pill, roughly to 85% the 2nd day, 60% the third day.

Recent studies have confirmed that EllaOne/ella is more effective than the LNG pill, not only when taken 3-5 days after an unprotected intercourse, but also within the first three days.

Will I get severe side effects?

Emergency contraception pills are very safe: no deaths or serious complications have been ever linked to their use. Moreover, emergency contraception pills do not harm future fertility.

In general, side effects are uncommon and generally mild: the most common are nausea, vomits and menstrual abnormalities (your period may come earlier, later, with more or less blood than usual); more rare side effects are fatigue, breast tenderness, headache and abdominal pain.

There is some controversy as to whether the morning after pill is associated with an increased risk of ectopic pregnancy (a pregnancy outside the uterus, usually inside the fallopian tube). Available evidence suggests that ECP do not increase the chance of ectopic pregnancy; moreover, like all contraceptive methods, they reduce the absolute risk of ectopic pregnancy by preventing pregnancy in general.

Is there any limit to the number of times I can take it?

It has been suggested (mostly by internet rumours) that it could be dangerous to take the ECP more than one or twice in your life. The following is an excerpt from the World Health Organization’s (WHO) site which throws light on this subject:

“There are no restrictions for the medical eligibility of who can use ECPs. Some women, however, use ECPs repeatedly (…) as their main method of contraception. In such situations, further counselling needs to be given on what other and more regular contraceptive options may be more appropriate and more effective. Frequent and repeated ECP use may be harmful for women with conditions classified as medical eligibility criteria (MEC) category 2, 3,or 4 for combined hormonal contraception or Progestin-only contraceptives (POC). Frequent use of emergency contraception can result in increased side-effects, such as menstrual irregularities, although their repeated use poses no known health risks”.

In other words, you shouldn’t take the ECP very often because: 1) you’d rather take the regular contraceptive pills and you will be better protected from unwanted pregnancy; 2) you may get some abnormal periods, BUT IN MOST WOMEN, ECP ARE NOT DANGEROUS! 3) in case you have a severe health problems such as history of stroke, blood clots, certain cancers, etc, then you should avoid frequent and repeat use.

In fact, the Royal College of Obstetricians, says that the LNG pill can be used even more than once in the same cycle. However, it does not recommend taking EllaOne in this way because, being a newer medication, we have not enough evidence for repeated use in the same cycle (although recent evidence indicates that it can be safely used more than once per cycle).

If you find yourself using the morning after pill very often, it might mean that you haven’t yet found a regular method of birth control that works for you. In that case, talk to your doctor about some of your other options.

If ECP fails and I get pregnant, will it affect my unborn baby?

LNG has been used for many years, and evidence shows that there is no increased risk of birth defects or other effects on the baby; new data supports that Ellaone/ella is as safe as LNG and no birth defects have been reported so far.

Can I take ECP if I breastfeed?

You may safely take the LNG pill if you are breastfeeding. Although EllaOne was not recommended during lactation until recently, updated guidelines state that ellaOne is not contraindicated for breastfeeding women, but that breastmilk should not be given to a baby for 24 hours (in the USA guidelines) or one week (in Europe) after a woman has taken the product.

Some final warnings…

The ECP will protect you from an unwanted pregnancy, but it will not provide any protection from sexually transmitted diseases. It is very important that you are aware of safe sexual practices and incorporate them into your relationships.
There is some evidence that the LNG pill might be less effective in women weighting 75kg or more, while the efficacy of EllaOne does not seem to be affected by body weight. Thus, if you are over 75 kg you may prefer to take EllaOne.
The efficacy of the ECP will be decreased if you vomit after taking it. If you vomit within 2 hours of taking LNG pill, or 3 hours of taking EllaOne, you will need to take it again.
Contraindications: according to the WHO: “There are no medical contraindications to the use of levonorgestrel emergency contraception pills”. Some experts advise against its use in women with severe liver disease.
Interaction with other medications: some medications may eventually reduce the effectiveness of the ECP: Saint John’s wort, barbiturates, rifampicin, among others.
When to see your doctor: although the ECP may delay your period, contact you doctor if your period doesn’t come some days after the expected time. Likewise, it’s very important that you see your doctor right away if you have irregular bleeding and abdominal pain, to rule out the possibility of an ectopic pregnancy.

The bottom line:

The emergency contraception pill is a safe and effective method of contraception. Most of the rumours you may have heard about it, are unfounded.

Having said that, it should not be abused.

The (very clever) brand name of the ECP in the USA, Plan B, indicates clearly how this medication should be used: as an option when your plan A (your regular contraception) failed…or wasn’t there.

Woman 2 women

Share. Inspire. Empower.

Tag Archives: EllaOne