Τι προκαλεί τους πόνους περιόδου;

Embed from Getty Images

Οι πόνοι της περιόδου (ή πρωτοπαθής δυσμηνόρροια) προκαλούνται από συσπάσεις της μήτρας. Αυτές οι συστολές οφείλονται στην έκκριση μιας ουσίας που ονομάζεται προσταγλανδίνη. Οι προσταγλανδίνες παράγονται φυσιολογικά από τον οργανισμό μας, αλλά σε γυναίκες με έντονους πόνους, παράγονται σε μεγαλύτερες ποσότητες.

 

Ποια είναι τα συμπτώματα;

Πόνος στη κάτω κοιλιακή χώρα, μερικές φορές πολύ έντονος, ενίοτε με μερικά από τα ακόλουθα:

• Αίσθηση πίεσης στην κοιλιά
• Πόνος στην πλάτη, στα ισχία ή στους μηρούς
• Πονοκέφαλος
• Ναυτία ή εμετοί
• Διάρροια (ευκοίλια)

 

Τι μπορώ να κάνω για να ανακουφίσω τον πόνο;

• Τοποθέτησε μια θερμοφόρα στην κοιλιά σου ή στην μέση
• Να κάνεις ένα ζεστό μπάνιο
• Κάνε μασάζ στην κοιλιά και στην πλάτη
• Να ξεκουράζεσαι
• Να αποφύγεις την καφεΐνη και το αλάτι, τα οποία μπορεί να επιδεινώσουν τον πόνο.

 

Φάρμακα

Μπορείς να πάρεις παυσίπονα όπως παρακεταμόλη (Depon, Panadol), ιβουπροφαίνη (Nurofen, Advil) ή  μεφαιναμικό οξύ (Ponstan). Τα φάρμακα είναι πιο αποτελεσματικά εάν ληφθούν μόλις ξεκινά ο πόνος, ή ακόμα καλύτερα, πριν από την έναρξη του πόνου (αν έχεις σταθερούς κύκλους και ξέρεις πότε θα ξεκινήσει ο πόνος).

 

Διατροφικές αλλαγές

Μια δίαιτα χαμηλή σε λιπαρά φαίνεται να μειώνει τους πόνους της περιόδου, σύμφωνα με ορισμένες μελέτες. Άλλες προτεινόμενες διατροφικές αλλαγές:

Αύξησε την κατανάλωση:

• ασβεστίου: αμύγδαλα, πράσινα φυλλώδη λαχανικά (σπανάκι, κέιλ), γαλακτοκομικά με χαμηλά λιπαρά
• αντιοξειδωτικών: βατόμουρα, κεράσια, ντομάτες, κολοκύθια, πιπέρι
• πρωτεϊνών: άπαχα κρέατα, ψάρια κρύου νερού, τόφου, φασόλια

Να αποφύγεις:

• τους “κακούς” υδατάνθρακες: λευκό ψωμί, ζυμαρικά, ζάχαρη, γλυκά
• τα «κακά» λίπη: τηγανιτές πατάτες, ντόνατς, επεξεργασμένα τρόφιμα.

 

Φυτικά προϊόντα και συμπληρώματα διατροφής

Αυτά είναι τα συμπληρώματα που έχουν αποδειχθεί αποτελεσματικά σε αρκετές μελέτες:

• Ωμέγα-3 λιπαρά οξέα
• Θειαμίνη (βιταμίνη Β1)
• Βιταμίνη Β6
• Μαγνήσιο
• Βιταμίνη Ε

 

Άλλες παρεμβάσεις

Τα ακόλουθα προσφέρουν ανακούφιση για τους πόνους της περιόδου:

• Άσκηση
• Γιόγκα
• Βελονισμός
• Ομοιοπαθητική (δεν υπάρχουν πολλές επιστημονικές ενδείξεις, αλλά φαίνεται ότι βοηθάει κάποιες γυναίκες)

 

Τι να κάνω αν τίποτα δεν με βοηθάει;

Μπορείς να συζητήσεις με το γιατρό σας τα εξής:

• Αντισυλληπτικά ή άλλες ορμονικές θεραπείες
• Ισχυρότερα παυσίπονα
•  Άλλες πιθανές θεραπείες όπως χειρουργική επέμβαση (προορίζεται για πολύ σοβαρές περιπτώσεις).

 

Οι πόνοι περιόδου είναι πάντα φυσιολογικοί;

Μερικές φορές οι πόνοι δεν είναι φυσιολογικοί και υποδηλώνουν ένα ιατρικό πρόβλημα. Αυτό ονομάζεται δευτεροπαθής δυσμηνόρροια. Ορισμένες καταστάσεις που μπορεί να προκαλέσουν επώδυνους περιόδους είναι:

• Ενδομητρίωση: μια νόσος στην οποία ο ιστός που επενδύει τη μήτρα (το ενδομήτριο) βρίσκεται έξω από τη μήτρα
• Φλεγμονώδης νόσος της πυέλου: μια μόλυνση που αρχίζει στη μήτρα και εξαπλώνεται στα άλλα γεννητικά όργανα
• Στένωση του τραχήλου της μήτρας
• Ινομυώματα: καλοήθη όγκοι της μήτρας
• Συγγενείς ανωμαλίες της μήτρας ή του κόλπου (όπως την παρουσία ενός διαφράγματος).

 

Πότε πρέπει να δω ένα γιατρό;

Τις περισσότερες φορές ο πόνος δεν είναι αιτία για ανησυχία, ειδικά αν η έμμηνος ρύση έχει ξεκινήσει πρόσφατα. Αλλά θα πρέπει να δεις ένα γιατρό, εάν οι πόνοι:

• Επηρεάζουν τις καθημερινές σου δραστηριότητες κάθε μήνα
• Γίνονται όλο και πιο έντονοι
• Ξεκινάνε μετά την ηλικία των 25 ετών
• Διαρκούν περισσότερο από 2 ή 3 ημέρες
• Συνοδεύονται από βαριά αιμορραγία, πυρετό ή κολπικές εκκρίσεις με έντονη δυσοσμία

Οι πόνοι περιόδου, όποια και αν είναι η αιτία τους, αντιμετωπίζονται, οπότε μην αμελείς την γυναικολογική εξέταση!

 

Βιβλιογραφία

1. http://emedicine.medscape.com/article/253812-overview
2. http://www.aafp.org/afp/1999/0801/p489.html
3. Proctor M, Farquhar C. Diagnosis and management of dysmenorrhoea. BMJ. May 13 2006;332(7550):1134-8.
4. Hansen SO, Knudsen UB. Endometriosis, dysmenorrhoea and diet. Eur J Obstet Gynecol Reprod Biol. 2013 Jul;169(2):162-71
5. Dennehy CE. The use of herbs and dietary supplements in gynecology: an evidence-based review. J Midwifery Womens Health. 2006;51(6):402-9.