Μοναδική. Συνκλωνιστική. Μαγική. Είναι δύσκολο να βρεις μια λέξη που να περιγράψει την εμπειρία ενός φυσιολογικού τοκετού. Ως μητέρα -που είχα την τύχη να βιώσει αυτή την εμπειρία -και ως μαιευτήρας, έχοντας ξεγεννήσει χιλιάδες μωρά, δεν μπορώ παρά να θαυμάσω κάθε φορά την ομορφιά ενός φυσιολογικού τοκετού, σαν να ήταν μια τέλεια σχεδιασμένη χορογραφία…

Αλλά το γεγονός ότι κάτι είναι φυσικό δεν σημαίνει ότι στερείται κινδύνων ή επιπλοκών. Έτσι, ένας φυσικός τοκετός στο μαιευτήριο επιτρέπει σε μια γυναίκα να γεννήσει με ελάχιστες παρεμβάσεις, διασφαλίζοντας παράλληλα την κατάλληλη φροντίδα σε περίπτωση που κάτι πάει στραβά. Και πιστέψτε με, μερικές φορές στραβώνουν τα πράγματα, και τότε μπορεί να έχουμε μόνο λίγα λεπτά για να σώσουμε τη μητέρα ή το μωρό …

Είναι αλήθεια πως τα νοσοκομεία μπορεί να επηρεάσουν τη διαδικασία της φυσικής γέννας, με μέτρα όπως η παρακολούθηση του εμβρύου με καρδιοτοκογράφημα ή ο ορρός που βάζουμε στη μαμά -συνήθως μη διαπραγματεύσιμες παρεμβάσεις κατά την διάρκεια ενός τοκετού εντός μαιευτηρίου… Να ξέρετε όμως πως αυτά τα μέτρα είναι πολύτιμα, και μπορεί να είναι σωτήρια σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης.

Φυσικός τοκετός χωρίς φάρμακα στο μαιευτήριο; Βεβαίως που γίνεται! Αρκεί να συνυπάρχουν μια μαμά με πολύ ισχυρή θέληση και μια υποστηρικτική ομάδα (εννοείται ότι πρέπει να υπάρχουν και καλές προϋποθέσεις για φυσικό τοκετό)…

Σε αυτό το άρθρο, η KM μοιράζεται μαζί μας την εμπειρία της ενός φυσικού τοκετού σε μαιευτήριο, και παρέχει μερικές συμβουλές για να ξεπεραστούν τα εμπόδια που ενδέχεται να παρουσιαστούν κατά τη διαδικασία της γέννας…

Ο δικός μου φυσικός τοκετός στο μαειτήριο: Πως να ξεπεράσετε ορισμένα εμπόδια για να έχετε μια γέννα σαν την δικιά μου

“Γέννησα φυσιολογικά, χωρίς επισκληρίδιο, και θεωρώ τις δεκαπέντε ώρες που διήρκησε ο τοκετός μου ως μερικές από τις καλύτερες της ζωής μου. Ο σύζυγός μου απεδείχθη σπουδαίος συνοδός τοκετού – μια ευχάριστη έκπληξη, ιδιαίτερα επειδή αποφασίσαμε να μην προσλάβουμε μαία ή doula.

Με την έναρξη του τοκετού αφεθήκαμε στις μελωδίες του Don Carlos «Rivers of Babylon» και του Simon and Garfunkel «I am a Rock», μεταξύ άλλων χαλαρωτικών ήχων της δικιάς μας «Chill Mix για τοκετό», μουγρίσαμε σαν αγελάδες, και ο άνδρας μου ανέλαβε τα μασάζ στην πλάτη με μπάλες του τένις. Τις πρώτες δέκα ώρες στο σπίτι και καθ’ οδόν προς το μαιευτήριο ένιωθα σαν να πήγαινα σε μία πολύ αναμενόμενη συνάντηση: γέλιο, ομαδική εργασία, και πολύ χυμό καρπουζιού (ήταν Αύγουστος, στην Ελλάδα!)… συν κάποιο υποφερτό πόνο που παλέψαμε μαζί.

Αυτό που βρήκα λιγότερο ευχάριστο στην εμπειρία του τοκετού μου δεν ήταν ο πόνος. Ήταν η διαδικασία της παραλαβής στο μαειυτήριο, στην οποία ο σύζυγός μου και εγώ έπρεπε να χωριστούμε. Κατανοώ ότι τα μαειυτήρια δίνουν προτεραιότητα στις ιατρικές πρακτικές -και στην νομική αυτοπροστασία- πάνω από την συναισθηματική ευεξία. Οι διαδικασίες ρουτίνας, όπως ο ορός εφαρμόζονται για να επιτρέψουν γρήγορη και εύκολη πρόσβαση σε ιατρική επέμβαση, όχι για να χαλαρώνουν την έγκυο γυναίκα για να γεννήσει το μωρό. Δεν περιμέναμε ότι το νοσοκομειακό περιβάλλον θα ενθαρρύνει τον φυσικό τοκετό, οπότε δουλέψαμε με την γυναικολόγο μου αρκετό καιρό πριν για να αντιμετωπίσουμε τα εμπόδια που θα μπορούσαμε να προβλέψουμε.

Είχα διαβάσει το Birthing from Within και το Ina May’s Guide to Childbirth (ένα από αυτά προτείνει να μουγκρίσουμε σαν αγελάδα για να χαλαρώσουμε και να ανοίξει ο τράχηλος της μήτρας), και είχαμε παρακολουθήσει μαθήματα τοκετού στην Ευτοκία και στο Babycenter’s online birthing course. Ήμασταν πεπεισμένοι ότι όσο λιγότερη άσκοπη ιατρική παρέμβαση γινόταν, τόσο το καλύτερο και για τους δύο μας, μαμά και μωρό. Το να αποφεύγουμε άσκοπη παρέμβαση μου φαίνεται κοινή λογική, αλλά η γυναικολόγος μου μας θύμισε ότι η κοινή λογική δεν είναι και τόσο κοινή. Και τονίζω ότι επρόκειτο να γεννήσω στην χώρα με το υψηλότερο ποσοστό  γεννήσεων με καισαρική στον κόσμο (70%), σύμφωνα με την Human Rights in Childbirth case study.

Παρακάτω αναφέρω τις ανησυχίες που είχαμε σχετικά με το μαιευτήριο, και πως καταφέραμε να τις αντιμετωπίσουμε:

A. Τα δικαιώματά μου πάνω στο σώμα μου. Η γυναικολόγος μου με κράτησε ενηήμερη για όλες τις επιλογές μου. Η εμπειρία της με τον φυσιολογικό τοκετό, η προθυμία της να εξηγήσει την κάθε μας επιλογή, η υποστηριχτική της στάση απέναντι στις προσπάθειες μας να είμαστε πλήρως ενημερωμένοι, δημιούργησαν έναν αμοιβαίο σεβασμό. Όταν μας πρότεινε παρεμβάσεις, αυτές γίνανε αφού είχαμε συναινέσει. Είχα μια κολπική εξέταση με αποκόλληση των μεμβρανών μια ημέρα πριν την πιθανή μου ημερομηνία τοκετού, και η ιατρός μου έσπασε τα νερά όταν είχα περίπου 8 εκατοστά διαστολής.

Β. Η ευθύνη μου απέναντι στο μωρό μου. Το να προστατέψω την εμπειρία του τοκετού το αισθάνθηκα σαν την πρώτη μου επιτυχία στην ανατροφή του παιδιού μου. Η ανάμνηση αυτή εξακολουθεί να μου παρέχει ένα βαθύ αίσθημα ικανοποίησης και εμπιστοσύνης στον εαυτό μου, πολύτιμα όπλα για αυτό το «άθλημα αντοχής» που αποτελεί η μητρότητα.

Γ. Ο χρόνος ανάρρωσης. Χάρη στο φυσικό τοκετό ήμουν σε θέση να περπατήσω μέχρι την τουαλέτα χωρίς βοήθεια αμέσως μετά τον τοκετό, και να πηγαίνω μέχρι το γραφείο της νοσοκόμας να ζητήσω να μου φέρουν πίσω το μωρό μου.

Δ. Επιτυχημένος θηλασμός. Επέλεξα το rooming-in –δηλαδή να είμαι μαζί με το μωρό συνέχεια στο δωμάτιο-, και για να τηρηθεί αυτή η επιλογή, ζητούσα το μωρό μου πίσω όταν μου το παίρνανε, επειδή ακόμα και με το rooming-in, το μωρό μας περνούσε αρκετό χρόνο μακριά από μας. Η γυναικολόγος μου ενημέρωσε το προσωπικό του νοσοκομείου ότι θέλαμε αποκλειστικό θηλασμό και ζήτησε να μην του χορηγούν ξένο γάλα ή νερό. Η αναχώρηση μας από το μαιευτήριο στις 24 ώρες διασφάλισε ότι οποιοδήποτε τυχόν τάισμα κατά λάθος στην απουσία του μωρού από το δωμάτιο μας δεν θα ήταν εμπόδιο στο στόχο μου για αποκλειστικό θηλασμό.

Ε. Η ευκαιρία να συνδεθώ με το μωρό μου. Η γυναικολόγος μου έκανε ότι περνούσε από το χέρι της για να μειώσει το χρόνο που θα ήμασταν χώρια: κανόνισε να περνάμε αρκετό χρόνο μαζί οι τρεις μας αμέσως μετά τον τοκετό. Επίσης, υπέγραψε τον “πρόωρο” εξιτήριο στις 24 ώρες.

Οκτώ συμβουλές για να έχετε έναν φυσικό τοκετό στο μαιευτήριο:

1. Να ξέρετε τι να περιμένετε. Είχαμε διαβάσει για αυτή τη στιγμή, κάπου στα τελευταία εκατοστά διαστολής, που σκέφτεσαι «δεν νομίζω ότι μπορώ να το κάνω αυτό». Επειδή το γνωρίζαμε εκ τον προτέρων παραμείναμε ψύχραιμοι και αργότερα γελάσαμε με το προβλέψιμο της στιγμής. Το ότι ο τοκετός (και ο θηλασμός) είναι κάτι φυσικό, δεν σημαίνει ότι έρχεται εύκολα ή χωρίς την ανάγκη για γνώση.
2. Να είστε συνειδητοποιημένοι σχετικά με το τι θέλετε, και να έχετε μια ομάδα στο ίδιο «μήκος κύματος» με σας. Ο σύζυγός μου και εγώ γράψαμε το πλάνο τοκετού (βλέπε παρακάτω) και το συζητήσαμε μεταξύ μας, με την γυναικολόγο μου και με το προσωπικό του μαιευτηρίου μέχρι να φτάσουμε σε πιο ρεαλιστική εκδοχή. Η διαδικασία του γραφήματος αυτού του πλάνου ήταν ανεκτίμητη, μας βοήθησε να είμαστε πιο ενημερωμένοι και να προετοιμαστούμε κατάλληλα για την επιτυχία.
3. Να μην πηγαίνετε στο μαιευτήριο από πολύ νωρίς. Ακολουθώντας την συμβουλή της γυναικολόγου μου, φύγαμε από το σπίτι μας όταν οι συσπάσεις ήταν κάθε τρία λεπτά, περίπου δέκα ώρες μετά την έναρξη του τοκετού. Είμαστε ευγνώμονες για αυτή τη συμβουλή, αλλά φαντάζομαι ότι αυτό μπορεί να μην ισχύει για κάθε περίπτωση.
4. Να φροντίζετε να νιώθετε στο μαιευτήριο σαν στο σπίτι σας. Στο μαιευτήριο χαμηλώσαμε τα φώτα, βάλαμε τη μουσική μας και -ομολογουμένως- φέραμε μια μικρή βαλίτσα γεμάτη με διάφορες προσωπικές πινελιές, οι οποίες τελικά δεν χρειάστηκαν. Στα τελευταία στάδια του τοκετού στο μαιευτήριο ήμουν τελείως επικεντρωμένη στην διαδικασία του τοκετού, και ο σύζυγός μου και η μουσική ήταν το μόνο που χρειαζόμουνα για να είμαι χαλαρή. Εξακολουθώ να πιστεύω όμως πως το να έχω μία μικρή τσάντα με διάφορα αντικείμενα ήταν παρήγορο.
5. Να έχετε τουλάχιστον έναν «αρχηγό» που θα εκφωνήσει αυτά που θέλετε. Προς το τέλος του τοκετού ήρθε η στιγμή που ήμουν «αλλού» και μου ήταν δύσκολο ακόμα και να μιλήσω. Ήμουν τυχερή να έχω τον σύζυγό μου και την γυναικολόγο μου να απομακρύνουν -καλοπροαίρετες-  νοσοκόμες που μου προσφέρανε επισκληρίδιο προς το τέλος του τοκετού, πρόταση δελεαστική, αλλά που θα ήταν για μένα μη επιθυμητή. Μετά τη γέννα μοιράστηκα το δωμάτιο με μια μαμά στην οποία χορηγήθηκε όψιμα επισκληρίδιος, ενώ είχε ήδη κάνει σχεδόν όλη την δύσκολη δουλειά.
6. Να επιλέξετε rooming-in, και να ζητήσετε να σας φέρουν το μωρό σας πίσω! Στην εμπειρία μου τα μωρά που κάνουν rooming-in περνάνε ένα μεγάλο χρονικό διάστημα σε ένα θάλαμο στον οποίο οι γονείς δεν επιτρέπεται να παραβρεθούν, και μετά τον καθιερωμένο καθημερινό έλεγχο πολλές φορές δεν επιστρέφουν άμεσα, παρά μόνο αν τα ζητήσετε.
7. Ζητήστε όσες συμβουλές χρειάζεστε για τη φροντίδα του μωρού σας και του εαυτού σας – πώς να αλλάξει μια πάνα, πώς να κρατήσει το μωρό για να το καθαρίσετε, το σωστό τρόπο να πιάσει το μωρό τη θηλή, πώς να θηλάσετε ξαπλωμένη. Πολλές από αυτές τις διαδικασίες είναι πιο εύκολο να τις μάθουμε στην πράξη παρά μέσα από τα βιβλία. Παρατήρησα ότι το προσωπικό του νοσοκομείου είναι συνηθισμένο στους γονείς που τους δίνουν τα μωρά τους να τους τα φροντίζουν, αλλά που χάνουν την ευκαιρία για μάθηση ενώ είναι στο μαιευτήριο.
8. Να φύγετε από το μαιευτήριο το συντομότερο δυνατόν, εκτός και αν θεωρήσετε ότι το μαιευτήριο είναι πιο ξεκούραστο από το σπίτι σας (η γυναικολόγος μου υπενθύμισε ότι το νοσοκομείο μπορεί να είναι ένα ωραίο διάλειμμα όταν υπάρχουν και άλλα παιδιά που περιμένουν στο σπίτι). Εγώ γέννησα στο μοναδικό μαιευτήριο που επέτρεπε τότε την έξοδο στις 24 ώρες, με την προϋπόθεση ότι όλα είναι καλά. Αισθάνθηκα πως θα ήταν πολύ πιο χαλαρά στο σπίτι μου και δεν θα χρειαζόταν να ζητήσω το μωρό μου πίσω.

Ο σύζυγος προσθέτει:

Η προετοιμασία είναι το κλειδί για να έχετε μια μοναδική εμπειρία τοκετού. Για να στηρίξω τη σύζυγό μου θεώρησα σημαντικό να συμμετέχω, όχι μόνο με την παρουσία μου στον τοκετό, αλλά και πριν από τον τοκετό. Διάβασα τα βιβλία που η Κατερίνα αναφέρει, το Birthing from Within και το Ina May’s Guide to Childbirth, τα οποία ήταν κρίσιμα για να κατανοώ ακριβώς τι συμβαίνει – και τι να περιμένω – σε όλα τα στάδια του τοκετού, και πώς ο πανικός μπορεί να χαλάει όλη την διαδικασία. Να προετοιμαστώ πολύ καιρό πριν μου επέτρεψε να παραμείνω ήρεμος και συγκεντρωμένος. Επιπλέον, το να συμμετέχω ενεργά δημιούργησε μια αίσθηση κοινής προσπάθειας, και έναν ισχυρό δεσμό με την Κατερίνα, τα οποία μας προκαλέσανε αισθήματα εμπιστοσύνης και ασφάλειας μεταξύ μας κατά τη διάρκεια του τοκετού.

Και κάτι ακόμα: αν είστε συνεργάτης τοκετού και φοβόσαστε πως δεν θα συμπεριφερθείτε «σοβαρά» κατά τη διάρκεια του τοκετού, να το ξεπεράσετε! Τα βιβλία είχαν πολλές χρήσιμες συμβουλές για το τι έπρεπε να κάνω σε συγκεκριμένες περιπτώσεις να βοηθήσω την Κατερίνα να ξεπεράσει τους φόβους της και να διώξω τις εντάσεις που συχνά προκύπτουν. Εάν επρόκειτο να ανοίξει ολόκληρο το σώμα της για να αφήσει έναν άνθρωπο να βγει, το να μου ζητήσει να μουγκρίζω σαν αγελάδα ήταν το λιγότερο που θα μπορούσα να κάνω!

ΠΛΑΝΟ ΤΟΚΕΤΟΥ (BIRTH WISHES)

Πιθανή ημερομηνία τοκετού: Κυριακή 11 Αυγούστου 2013

Το μωρό: το πρώτο μας, κορίτσι, το οποίο σκοπεύουμε να ονωμάσουμε CLLB

Μαιευτήρας Γυναικολόγος: Dr. Liliana Colombero

Είμαστε σύμφωνοι με κάθε παρέμβαση που η ιατρός κα. Colombero θεωρεί αναγκαία για την ασφάλεια της μητέρας και του μωρού. Ζητάμε, εκτός από περίπτωση έκτακτης ανάγκης, να ενημερωθούμε πριν από κάθε διαδικασία και να έχουμε τη δυνατότητα να κάνουμε ερωτήσεις σχετικά με τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα της κάθε επιλογής. Γνωρίζουμε ότι τα πράγματα μπορούν να αλλάξουν ξαφνικά. Παρακάτω είναι το καλύτερο σενάριο, όπως εμείς το φανταζόμαστε σήμερα, 9 Αυγούστου 2013. Σας ευχαριστούμε για το χρόνο που αφιερώσατε να διαβάσετε τις επιθυμίες μας για τον τοκετό.

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΟ ΜΑΙΕΥΤΗΡΙΟ ΚΑΙ ΑΛΛΕΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΕΣ

Στην παραλαβή, θα ήθελα:

Προετοιμασία
• Να μην γίνεται ξύρισμα, εφόσον το έχω ήδη κάνει.
• Να μην γίνεται κλύσμα εάν το έντερό μου θα έχει ήδη αδειάσει από μόνο του.
• Να έχω έναν ηπαρινησμένο φλεβοκαθετήρα, αντί του συνήθους ορρού, με την προϋπόθεση ότι δεν πρόκειται να γίνει επισκληρίδιος ή καισαρική τομή.

Περιβάλλον
• Να ακούσω μουσική και να περιορίσουμε τους εξωτερικούς θορύβους.
• Να χαμηλώσουμε τα φώτα όταν η ορατότητα δεν είναι σημαντική.
• Να μπορέσω να πίνω νερό ή άλλα υγρά.

ΤΟΚΕΤΟΣ

Εφόσον το μωρό και εγώ είμαστε καλά, θα ήθελα να:
• Αποφύγετε η καισαρική τομή.
• Αποφύγετε η χρήση οκυτοκύνης.
• Δοκιμαστεί την αποκόλληση των μεμβρανών πριν από την χρήση οκυτοκύνης.
• Προχωρήσει ο τοκετός χωρίς χρονικά όρια.
• Μην μου προσφερθεί επισκληρίδιος, εκτός και αν τη ζητήσω.

Όταν έρθει η ώρα να εξωθώ, θα ήθελα να:
• Δοκιμάσω διαφορετικές στάσεις.
• Επιχειρήσουμε μασάζ ή πίεση στο περίνεο.
• Σπρώξω ενστικτωδώς όταν έχω την αίσθηση.
• Λάβω οδηγίες για το πώς να σπρώξω όταν βγαίνει το κεφάλι του μωρού, για να μειώσουμε τις πιθανότητες ρήξης του περινέου.
• Αποφύγετε η περινεοτομή, εκτός εάν η Dr. Colombero θεωρεί ότι το σχίσιμο θα είναι πολύ εκτεταμένο αν δεν γίνεται.
Μετά τη γέννηση, θα ήθελα να:
• Τοποθετείται το μωρό πάνω μου αμέσως για επαφή δέρμα με δέρμα.
• Μην κοπεί ο ομφάλιος λώρος μέχρι να σταματήσει να σφύξει.
• Προσπαθώ να θηλάσω αμέσως.
• Περιμένετε τον πλακούντα να βγει από μόνο του, όσο το δυνατόν περισσότερο.
• Αναβάλουμε τις διαδικασίες (αποτυπώματα, θεραπείες, εξετάσεις) για λίγη ώρα για να μπορώ να θηλάζω και να συνδεθώ με το μωρό μου.
• Μένουμε μαζί με το σύζυγο και το μωρό μου όσο το δυνατόν περισσότερο κατά τη διάρκεια της ανάνηψης.

ΕΑΝ ΑΠΑΙΤΕΙΤΑΙ ΚΑΙΣΑΡΙΚΗ ΤΟΜΗ

• Θα ήθελα να είναι ξύπνια και να έχω επαφή δέρμα με δέρμα με το μωρό όσο το δυνατόν συντομότερα.

• Παρακαλούμε να ράβετε τη μήτρα σε δύο στρώματα για να αυξήσουμε τις πιθανότητές μου για VBAC (φυσιολογικό τοκετό μετά από καισαρική τομή) στο μέλλον.

• Θα ήθελα να μείνω μαζί με το μωρό μου κατά τη διάρκεια της ανάνηψης, και να θηλάζω όσο το δυνατόν συντομότερα.

ΜΕΤΑ ΤΟΝ ΤΟΚΕΤΟ

Ενώ αναρρώνω, θα ήθελα να:
• Έχω 24-ωρο rooming-in με το μωρό μας.
• Εκτελεστούν οι περισσότερες διαδικασίες στο μωρό στην παρουσία μας, εφόσον είναι δυνατόν.
• Θηλάσω αποκλειστικά.
• Μιλήσω με έναν σύμβουλο θηλασμού, το συντομότερο δυνατό.
• Αποφύγετε το τάισμα του μωρού με ξένο γάλα ή νερό με ζάχαρη. Να μην δοθεί πιπίλα στο μωρό μου χωρίς τη συγκατάθεσή μου.
• Πηγαίνουμε στο σπίτι το συντομότερο δυνατό, αν όλα είναι καλά.»

Ένα τελευταίο υποσημείωνα της γυναικολόγου: Ο τοκετός που η ΚΜ περιγράφει έλαβε μέρος το 2013. Θεωρώ πως από τότε έχουν γίνει πολύ γενναίες προσπάθειες από τα μαιευτήρια να υποστηρίξουν τον φυσικό τοκετό και το θηλασμό. Μάλιστα, τα περισσότερα μαιευτήρια έχουν πάρει την πιστοποίηση “Baby friendly” (δηλαδή φιλικά προς το θηλασμό) από την Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας… Είναι γεγονός ότι ακόμα πρέπει να γίνει αρκετή δουλειά, αλλά πιστεύω πως είμαστε σε καλό δρόμο…

Έχετε κάποια εμπειρία για να μοιραστείτε μαζί μας; Μπορείτε να βοηθήσετε και άλλες γυναίκες! Στείλτε μας την ιστορία σας στο woman2womenblog@gmail.com