Πριν από λίγες ημέρες, Σουηδοί επιστήμονες ανακοίνωσαν τη γέννηση ενός μωρού από μία γυναίκα που είχε υποβληθεί σε μεταμόσχευση μήτρας, όπως αναφέρεται στο έγκυρο περιοδικό The Lancet.

Η 36-χρωνη μητέρα, που γεννήθηκε χωρίς μήτρα, είχε λάβει την μήτρα μιας δότριας  61 ετών. Πριν από τη χειρουργική επέμβαση, η γυναίκα υποβλήθηκε σε εξωσωματική γονιμοποίηση και κατάψυξη των εμβρύων. Ενάμιση μήνα μετά τη μεταμόσχευση είχε την πρώτη της έμμηνο ρύση και περίπου ένα χρόνο αργότερα της μεταφέρθηκε ένα έμβρυο. Η γυναίκα έμεινε έγκυος, ακολούθησε θεραπεία για να αποφευχθεί η απόρριψη του μοσχεύματος κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης και στα τέλη Σεπτεμβρίου γέννησε ένα υγιέστατο αγοράκι.

Σύμφωνα με δηλώσεις του Δρ Brännström, αρχηγού της σουηδικής ιατρικής ομάδας, τόσο η μητέρα όσο και το μωρό είναι μια χαρά. Το μωρό γεννήθηκε με καισαρική τομή στους 8 μήνες κύησης, επειδή η μητέρα ανέβασε υψηλή αρτηριακή πίεση (προεκλαμψία) και η παρακολούθηση του μωρού αποκάλυψε ότι ο καρδιακός ρυθμός του ήταν ανώμαλος.

Ένα επίτευγμα στη γυναικολογία 

Η γέννησης ενός μωρού μετά από μεταμόσχευση μήτρας είναι ένα πραγματικό επίτευγμα αν λάβουμε υπόψη την πολυπλοκότητα της διαδικασίας. Είχα την ευκαιρία να παρακολουθήσω μια διάλεξη από τον Δρ Brännström, όπου εξήγησε την χειρουργική τεχνική λεπτομερώς. Η επέμβαση γίνεται από μια διεπιστημονική ομάδα, και είναι εξαιρετικά χρονοβόρα. Η μεταμόσχευση μήτρας, σε αντίθεση με την μεταμόσχευση νεφρού ή καρδιάς, έχει επιπλέον προκλήσεις: η μήτρα σε μη έγκυες γυναίκες έχει το μέγεθος ενός αχλαδιού, και ζυγίζει περίπου 60 γραμμάρια, αλλά κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης φθάνει περίπου 900 γραμμάρια και παίρνει πολύ μεγάλη ποσότητα από την ροή του αίματος του σώματος, συμπεριλαμβανομένων και νέων αγγείων που δημιουργούνται κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Συνεπώς, ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δοθεί στην αγγειακή αναστόμωση (η σύνδεση των αγγείων). Επιπλέον, η μήτρα πρέπει να είναι σωστά συνδεδεμένη με τα κοντινά όργανα. Μετά τη χειρουργική επέμβαση, υπάρχουν και άλλες δυσκολίες να ξεπεραστούν, όπως το ενδεχόμενο απόρριψης, ειδικά κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, όπου η θεραπεία θα πρέπει να λάβει υπόψη τόσο τη μητέρα όσο και το αναπτυσσόμενο μωρό. Περιττό να πούμε ότι η σουηδική ομάδα είχε ακολουθήσει πολλά χρόνια εκτεταμένης έρευνας και δοκιμασιών σε ζώα πριν αποφασίσει να προχωρήσει και να προσπαθήσει σε ανθρώπους.

Ποιες γυναίκες μπορούν να επωφεληθούν 

Αυτή η χειρουργική επέμβαση έχει πολύ συγκεκριμένες ενδείξεις. Η γυναίκα που υποβλήθηκε στην μεταμόσχευση είχε μια πολύ σπάνια διαταραχή που ονομάζεται σύνδρομο Mayer–Rokitansky–Küster–Hauser, στην οποία οι γυναίκες γεννιούνται χωρίς μήτρα. Αυτή η κατάσταση συμβαίνει περίπου σε 1 στις 5000 γεννήσεις (η Βασίλισσα Αμαλία της Ελλάδας την είχε …). Άλλες υποψήφιες για τη διαδικασία αυτή είναι οι γυναίκες στις οποίες έχει αφαιρεθεί η μήτρα λόγω καρκίνου, ινομυώματα, κ.λπ. Μέχρι τώρα, οι μόνες επιλογές για αυτές τις γυναίκες ήταν η υιοθέτηση ή η παρένθετη μητρότητα.

 Ηθικοί και ιατρικοί προβληματισμοί

Είναι γεγονός ότι η μεταμόσχευση μήτρας δημιουργεί πολλά ερωτήματα. Πρώτον, σε αντίθεση με τα νεφρά ή την καρδιά, η μήτρα δεν είναι ένα ζωτικό όργανο. Οι κίνδυνοι που θα μπορούσαν να προκύψουν από μια τόσο πολύπλοκη και δαπανηρή χειρουργική επέμβαση, μαζί με τον ρίσκο της ανοσοκατασταλτικής θεραπείας που θέτουν τόσο τη γυναίκα όσο και το μωρό σε κίνδυνο…Αξίζουν το κόπο; Είναι ηθικό; Θα πρέπει επίσης να ληφθούν υπόψη οι πιθανές επιπλοκές στην δότρια της μήτρας. Επιπλέον, η γυναίκα θα πρέπει πιθανότατα να υποβληθεί σε άλλο χειρουργείο για να της αφαιρεθεί η μήτρα μετά την ολοκλήρωση της οικογένειας, επειδή η θεραπεία ανοσοκαταστολής θα μπορούσε ενδεχομένως να βλάψει τη μήτρα και την ίδια την γυναίκα.

Όπως κάθε διαδικασία τόσο επαναστατική και avant–garde, το μέλλον θα δείξει αν θα γίνει ως θεραπεία ρουτίνας. Σε κάθε περίπτωση, η σουηδική ομάδα χρίζει συγχαρητηρίων για τις προσπάθειες της και τη συμβολή της στο να βοηθήσει τις υπογόνιμες γυναίκες.

Αν θέλετε να δείτε μια συνέντευξη με τον Δρ Brännström και την ομάδα του:

Βιβλιογραφία

http://www.thelancet.com/journals/lancet/article/PIIS0140-6736(14)61728-1/fulltext